Ας είναι καλά οι αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους και το AirBnB που άνοιξαν την τουριστική αγορά σε μικρότερα βαλάντια, ας είναι καλά βέβαια και η δυνατότητα που απέκτησαν… δισεκατομμύρια Κινέζοι και Ινδοί να ταξιδέψουν στο εξωτερικό, τις τελευταίες δύο δεκαετίες ο τουρισμός αναπτύσσεται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Από το 1995 ως το 2016 ο αριθμός όσων ταξιδεύουν σε ξένη χώρα αυξήθηκε από 525 εκατομμύρια σε 1,2 δισεκατομμύριο ετησίως. Και το έτος 2030 αναμένεται να φθάσει τα 1,8 δισεκατομμύρια.
Το μέλλον του τουρισμού προβλέπεται λαμπρό. Στο Τουριστικό Σαλόνι του Βερολίνου ωστόσο πολλοί επαγγελματίες προειδοποίησαν για τον κίνδυνο «υπερθέρμανσης» του κλάδου. Και όταν λέγουν «υπερθέρμανση» οι ειδικοί εννοούν τον κίνδυνο να παρατηρηθεί πλημμυρίδα επισκεπτών στους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς στον πλανήτη. Διότι η περιλάλητη «αειφόρος ανάπτυξη» φαίνεται πως είναι μια έννοια ουτοπική (και) σε ό,τι αφορά τον τουρισμό.
«Αυτή η ατέλειωτη ανάπτυξη δεν είναι εφικτή σε έναν χώρο φύσει πεπερασμένο, όπου οι συγκρούσεις είναι όλο και συχνότερες, όλο και πιο ορατές» δήλωσε ο Ρόλαντ Κόρναντι, επιστημονικός διευθυντής του Τουριστικού Σαλονιού Βερολίνου. Ο Κόρναντι και άλλοι ειδικοί απηύθυναν έκκληση στους επαγγελματίες του κλάδου να κινητοποιηθούν, διότι η περυσινή τουριστική χρονιά χαρακτηρίστηκε από πρωτοφανείς τάσεις απόρριψης του μαζικού τουρισμού από τον τοπικό πληθυσμό σε δημοφιλείς προορισμούς.
Μάστιγα τα κρουαζιερόπλοια
«Ο τουριστικός κορεσμός παρατηρήθηκε σε ορισμένους προορισμούς κυρίως εξαιτίας των κρουαζιερών» εξήγησε μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο καθηγητής Οικονομίας του Τουρισμού Τόρστεν Κίρστζες. Ο Κίρστζες ανέφερε το παράδειγμα της ισπανικής Μαγιόρκας όπου υπάρχει η δυνατότητα ελλιμενισμού πέντε κρουαζιεροπλοίων των 4.000 επιβατών το καθένα. «Μιλάμε για τη δυνατότητα που έχουν 20.000 άνθρωποι επιπλέον των ήδη ευρισκομένων τουριστών στο νησί να επισκεφθούν όλοι μαζί τον καθεδρικό ναό» εξήγησε.
Χαρακτηριστικότερο ακόμα παράδειγμα πόλης που αντικειμενικά δυσκολεύεται να διαχειριστεί την πλημμυρίδα των τουριστών είναι η Βενετία. Η πόλη των δόγηδων έχει 265.000 μόνιμους κατοίκους και δέχεται… 24 εκατομμύρια τουρίστες ετησίως. Και εκεί το μποτιλιάρισμα προκαλούν τα τεράστια κρουαζιερόπλοια –παρεμπιπτόντως, οι Αρχές της πόλης προσπαθούν να αναδείξουν την αξία δευτερευόντων αξιοθέατων για να μη «βουλιάζει» καθημερινά η πλατεία του Αγίου Μάρκου.
Τη μέθοδο της τιμολογιακής διαβάθμισης των αξιοθέατων επέλεξαν οι διαχειριστές του διάσημου πύργου Μπουρτζ Χαλίφα στο Ντουμπάι για να μετριάσουν τον συνωστισμό υιοθετώντας τέσσερα εισιτήρια –με το ακριβότερο μπορεί κανείς να κάνει ηλιοθεραπεία στην ταράτσα του ψηλότερου κτιρίου στον κόσμο, στα 828 μέτρα δηλαδή. Στο Αμστερνταμ οι επισκέπτες μπορούν να ενημερωθούν από ιστοσελίδα σε πραγματικό χρόνο για τον χρόνο αναμονής στα αξιοθέατα της πόλης. Μια εφαρμογή στο κινητό τους τούς πληροφορεί πού υπάρχει συνωστισμός.
Αγανακτισμένοι κάτοικοι
Μέτρα για να περιοριστεί ο τουριστικός κορεσμός υπάρχουν. Εκείνο που προέχει είναι οι επαγγελματίες του κλάδου να ασκήσουν πιέσεις στις κυβερνήσεις και στις αρμόδιες αρχές προκειμένου να κινητοποιηθούν, σημειώνουν οι ειδικοί. Διότι δεν είναι μόνο η αγανάκτηση των τουριστών που αποβαίνει εις βάρος των επαγγελματιών του κλάδου. Είναι και η αγανάκτηση των κατοίκων των τουριστικών περιοχών που αποβαίνει εις βάρος των δημοτικών και κυβερνητικών αρχόντων –διότι μιλάμε για ψηφοφόρους. Πρόσφατη έρευνα της McKinsey αποκάλυψε ότι το 36% των κατοίκων «κορεσμένων» τουριστικών προορισμών δηλώνει ενοχλημένο από τους ξένους επισκέπτες. Πριν από μόλις ένα εξάμηνο το ποσοστό των ενοχλημένων ήταν 18%.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ