Τα τελευταία χρόνια ο πρόεδρος της Μπούντεσμπανκ Γενς Βάιντμαν θεωρούνταν ως το φαβορί για να διαδεχθεί τον Μάριο Ντράγκι στην ηγεσία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας το 2019. Αυτό υπαγόρευε η κοινή λογική. Σύμφωνα με τους άγραφους νόμους της ευρωζώνης, είναι η σειρά ενός Γερμανού να αναλάβει την ΕΚΤ. Παρά ταύτα, στα κυβερνητικά παρασκηνιακά των ευρωπαϊκών πρωτευουσών μια σκέψη αρχίζει να κυριαρχεί εσχάτως. Ας είναι Γερμανός ο επόμενος πρόεδρος της ΕΚΤ. Αλλά γιατί αυτός ο Γερμανός;
Είναι εδώ και καιρό γνωστό ότι ο ευρωπαϊκός Νότος δεν θα ήταν ευτυχής αν την ΕΚΤ αναλάμβανε ένα «απόλυτο γεράκι» της νομισματικής πολιτικής, όπως είναι ο Βάιντμαν. «Η επόμενη ιταλική κυβέρνηση, για παράδειγμα, όποια σύνθεση κι αν έχει, είναι αδύνατον να μετριάσει την αντίθεσή της στον διορισμό ενός ευρωτραπεζίτη που κριτικάρει συστηματικά και απορρίπτει κάθε πολιτική της Ρώμης ενώ θεωρεί ως πανάκεια την ευλαβική τήρηση των ευρωπαϊκών δημοσιονομικών κανόνων και ορίων» γράφει από το Παρίσι στο περιοδικό «Politico» ο Πιερ Μπριανσόν.
Ο γάλλος αρθρογράφος θεωρεί ωστόσο ότι το πράσινο φως για τη διαδοχή του Ντράγκι από τον Βάιντμαν θα πρέπει να το δώσει η Γαλλία. Το ΟΚ του στενότερου, περί τα ευρωπαϊκά, εταίρου και συνεργάτη της Εμανουέλ Μακρόν θα πρέπει να έχει εξασφαλίσει η Ανγκελα Μέρκελ για να προωθήσει για το αξίωμα τον πρώην οικονομικό σύμβουλό της.
Επισήμως η Γαλλία δεν έχει πάρει θέση στο θέμα της διαδοχής στην ΕΚΤ. Αλλά πηγές από το γαλλικό υπουργείο Οικονομικών ήδη προβλέπουν ότι «ο Βάιντμαν δεν πρόκειται να πάρει τη δουλειά». Οι πηγές του αρθρογράφου Μπριανσόν θεωρούν ότι «σε κάθε περίπτωση το Παρίσι με ευχαρίστηση θα άφηνε τους άλλους να αρχίσουν τον καβγά της διαδοχής έχοντας τον Βάιντμαν για σάκο του μποξ».


Δεν είναι τελειωμένος

Πάντως για το αμερικανικό διαδικτυακό πολιτικό περιοδικό ο Βάιντμαν, παρότι ελάχιστες συμπάθειες έχει στην Ευρώπη, δεν είναι τελειωμένος. Από τον Μάιο του 2011, που διορίστηκε επικεφαλής της γερμανικής Κεντρικής Τράπεζας, ουδέποτε έπαψε να αντιπολιτεύεται τον Ντράγκι. Διαφωνούσε συστηματικά και κάθετα με όλες τις πολιτικές του ιταλού κεντρικού τραπεζίτη και κυρίως με το εκτεταμένο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων που ξεκίνησε το 2015.
«Το εντυπωσιακό είναι ότι ο Βάιντμαν όλο αυτό το διάστημα εκφράζει τις αντιρρήσεις του με τρόπο υπερβολικά αυστηρό και κραυγαλέο για κάποιον που έχει βλέψεις για να διαδεχθεί τον Μάριο» δήλωσε στο «Politico» αξιωματούχος των Βρυξελλών. «Τώρα πολλές κυβερνήσεις βρίσκονται επί ποδός, έτοιμες να πάρουν τα όπλα σε περίπτωση που διαδεχθεί τον Ντράγκι ο μεγαλύτερος εχθρός του. Κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με χαστούκι στον ίδιο τον Ντράγκι, τον άνθρωπο που ουσιαστικά έσωσε την ευρωζώνη» συμπληρώνει αξιωματούχος της ΕΚΤ.
Ο ίδιος ο Βάιντμαν αρνείται να σχολιάσει τις φήμες ότι θα είναι υποψήφιος για την προεδρία της ΕΚΤ. Πιστός στη γραμμή του Βερολίνου, θεωρεί ότι δεν έχει έρθει ακόμα η ώρα για να τεθεί το ζήτημα. Παρά ταύτα, όλες οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και οι κεντρικοί τραπεζίτες συμφωνούν ότι η κούρσα για τη διαδοχή του Ντράγκι έχει ξεκινήσει. Και ότι σ’ αυτή ήδη συμμετέχει και ο Βάιντμαν. Τους τελευταίους μήνες έχει πυκνώσει τις συνεντεύξεις σε διεθνή μέσα ενημέρωσης και μόλις τον Φεβρουάριο μιλώντας στους «Financial Times» έφθασε στο σημείο να πει (για «ξεκάρφωμα», κατά τον αρθρογράφο του «Politico») ότι ουδείς θα έπρεπε να αποκλειστεί από την προεδρία της ΕΚΤ εξαιτίας της εθνικότητάς του.

Οποιοσδήποτε πλην του Βάιντμαν

Τους επόμενους μήνες θα εκδηλωθεί και θα φουντώσει στην Ευρώπη ένα κίνημα που θα συνοψίζεται στη φράση «οποιοσδήποτε πλην του Βάιντμαν», προβλέπει ο Πιερ Μπριανσόν. Σε κάθε περίπτωση ο γερμανός κεντρικός τραπεζίτης έχει ελπίδες μόνο αν πετύχει να εξασφαλίσει τη συγκατάθεση του Μακρόν. Αλλά ο γάλλος πρόεδρος δεν έχει απορρίψει το ενδεχόμενο να προτείνει για την ΕΚΤ τον δικό του άνθρωπο, τον κυβερνήτη της γαλλικής Κεντρικής Τράπεζας Φρανσουά Βιλρουά ντε Γκαλό.
Ασφαλώς ο Βιλρουά ντε Γκαλό θα βρει μπροστά του ενστάσεις επειδή είναι Γάλλος, καθώς ο συμπατριώτης του Ζαν-Κλοντ Τρισέ άσκησε το αξίωμα του προέδρου της ΕΚΤ από το 2003 έως το 2011. Επίσης το βιογραφικό του δεν θεωρείται τόσο «δυνατό». Επειδή υπήρξε πρώην στέλεχος της λιανικής τραπεζικής (στη γαλλική BNP Paribas) η υποψηφιότητά του θεωρείται από μερικούς από υποτονική έως αδιανόητη, γράφει ο γάλλος αρθρογράφος. «Τουλάχιστον, όμως, υπερψήφισε όλες τις πολιτικές που πρότεινε ο Ντράγκι» προσθέτει.
Οι επόμενοι μήνες θα αποκαλύψουν πολλά σχετικά με τη μάχη για την επόμενη ηγεσία της Ευρωτράπεζας. Θα φανεί αν ο Βάιντμαν θα συνεχίσει να προξενεί θόρυβο. Αν ηρεμήσει κάπως, ο Μακρόν ως κίνηση καλής θέλησης προς τη Μέρκελ ίσως θελήσει να της επιτρέψει (διορίζοντας τον Βάιντμαν) να διατηρήσει τη συντηρητική γραμμή του Βερολίνου σε ό,τι αφορά τη νομισματική πολιτική της Ευρώπης.

Ρέγκλινγκ και ακαδημαϊκοί

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ο γάλλος πρόεδρος θα μπορούσε να… θυμίσει στη Μέρκελ ότι υπάρχουν και άλλοι Γερμανοί υποψήφιοι για το αξίωμα. Επιλέγοντας έναν εξ αυτών η καγκελάριος δεν θα μπορούσε να κατηγορηθεί για πολιτική ήττα. Ποιοι είναι οι υποψήφιοι αυτοί;
Ως πρώτο υποψήφιο ο αρθρογράφος του «Politico» αναφέρει τον σημερινό επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ. Το μόνο πρόβλημα με τον Ρέγκλινγκ είναι η ηλικία του –θα είναι 69 ετών το 2019 και κάποιοι θα δίσταζαν να τον επιλέξουν για μια θητεία οκτώ ετών.
Η Μέρκελ θα μπορούσε, επίσης, να προτείνει για πρόεδρο της ΕΚΤ έναν ακαδημαϊκό, σημειώνει ο Μπριανσόν. Και παραπέμπει στο πρακτορείο Reuters, που είχε αναφέρει τον Μαρσέλ Φράτσερ, επικεφαλής στο Βερολίνο του ανεξάρτητου ινστιτούτου οικονομικών ερευνών DIW, ο οποίος μάλιστα συνυπογράφει τις προτάσεις που πρόσφατα υπέβαλε ομάδα γάλλων και γερμανών ακαδημαϊκών για την αναμόρφωση της ευρωζώνης.

HeliosPlus