Η Ευρώπη γερνάει και γέρνει δεξιά. Η κεντροαριστερά συρρικνώνεται. Η πολιτική επιρροή της μειώνεται. Τα «αντισυστημικά», λαϊκίστικα και εθνικιστικά κινήματα, κερδίζουν συνεχώς έδαφος.
Οι εκλογές στη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία κ.α. επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές. Ο κίνδυνος μιας νέας στασιμότητας στις νέες απαραίτητες μεταρρυθμίσεις στην Ε.Ε., δηλώνει παρόν. Μακρόν καιΜέρκελ δεν φαίνεται να αναλαμβάνουν σοβαρές πρωτοβουλίες.
Η ενίσχυση του ευρωσκεπτικισμού μπορεί να δημιουργήσει νέα προβλήματα στην πορεία της Ε.Ε. Η δεξιά της Ευρώπης δεν μπορεί να απαντήσει στις προκλήσεις του σήμερα. Να αναλάβει σοβαρές προσπάθειες για την πολιτική ενίσχυση της ενότητας της Ε.Ε. και της διαμόρφωσης κοινής πολιτικής άμυνας και ασφάλειας.
Οι δυνάμεις της αριστεράς, πρέπει να αναλάβουν σοβαρές πρωτοβουλίες στο επίπεδο των ιδεών και των πολιτικών.
Να θυμίσουν στις νεότερες γενιές ότι η κεντροαριστερά με τα πολλά πρόσωπα συνέβαλε αποφασιστικά στην ίδρυση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Στο πεδίο των ιδεών, των αγώνων και της πολιτικής πρακτικής συνέβαλε καθοριστικά στη διαμόρφωση του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου.
Θεμελίωσε και διασφάλισε τους κεντρικούς θεσμούς της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας για την ειρηνική συνύπαρξη και την ευημερία των λαών. Πρωταρχικοί στόχοι και επιδιώξεις ήταν:
Το κοινωνικό κράτος δικαίου. Η διασφάλιση ελευθεριών και δικαιωμάτων στους πολίτες και τους εργαζομένους. Η διεύρυνση του δημόσιου τομέα στις κοινωφελείς επιχειρήσεις και σε νευραλγικούς τομείς της οικονομίας.Η εμπέδωση της ειρήνης, της ανάπτυξης και της ευημερίας των λαών ήταν το πρωταρχικό μέλημα της κυβερνώσας κεντροαριστεράς.
Σήμερα, οι προκλήσεις είναι πολλές για την Ευρώπη μας:
Οι ενεργειακοί και εμπορικοί ανταγωνισμοί (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα), γίνονται πιο σκληροί και επικίνδυνοι. Ακολουθούν τους δρόμους των εξοπλισμών, πυρηνικών και συμβατικών, που απειλούν την ειρήνη και την ανθρωπότητα. Οι πρωταρχικές αξίες που θεμελιώνουν το ευρωπαϊκό όραμα (ειρήνη, αλληλεγγύη, δικαιοσύνη, ελευθερίες και δικαιώματα), αμφισβητούνται επικίνδυνα.
Ο κόσμος της εργασίας δοκιμάζεται από την ανεργία, τη φτώχεια και την περιθωριοποίηση. Τα μικρομεσαία κοινωνικά στρώματα συμπιέζονται, αποδυναμώνονται και τίποτε δεν είναι όπως χθες. Οι κοινωνικές ταυτότητες γίνονται όλο και περισσότερο ρευστές. Η ολιγαρχία του πλούτου όλο και αυξάνει τους θησαυρούς της και την πολιτική της επιρροή. Το χρήμα με αιχμή το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο, συμπιέζουν και εκβιάζουν οικονομίες και κράτη.
Οι κοινωνίες βρίσκονται μπροστά σε έναν νέο κόσμο.Στις προκλήσεις του νέου κόσμου και της κυριαρχικής εξουσίας του χρήματος, η δεξιά Ευρώπη αδυνατεί να δώσει απαντήσεις και λύσεις. Οι κοινωνίες, γεμάτες από μίσος και απελπισία, επιτίθενται στα παραδοσιακά κομματικά σχήματα (δεξιά – αριστερά) και αναζητούν νέες απαντήσεις.
Ο λαϊκισμός, αριστερός και δεξιός, ο εθνικισμός και τα ξενοφοβικά κινήματα έχουν τα πρωτεία τους αυτή την περίοδο. Όχι διότι δίνουν λύσεις στις σύγχρονες προκλήσεις. Όχι διότι δίνουν απαντήσεις στα οξυμένα προβλήματα της υποβάθμισης της εργασίας, της ανεργίας και της φτώχειας. Απλά λειτουργούν για τους πολίτες κυρίαρχα ως πεδία εκτόνωσης συναισθημάτων: Να δράσουν «τιμωρητικά» στην κάλπη.
Όταν όμως διαπιστώνουν ότι οι λαϊκίστικες «αυταπάτες» καταρρέουν, τότε απομακρύνονται και από τις κάλπες. Γυρίζουν την πλάτη στα κόμματα και το πολιτικό σύστημα.
Οι λαϊκίστικες, εθνικιστικές και «αντισυστημικές» φωνές, ενισχύονται στην Ευρώπη, αλλά και τις ΗΠΑ, πυροβολώντας τα παραδοσιακά κόμματα της δεξιάς και της κεντροαριστεράς, που σημάδεψαν την ιστορική πορεία της ανθρωπότητας από το Β΄ παγκόσμιο πόλεμο, μέχρι την έναρξη της κρίσης το 2008.
Αυτές οι εξελίξεις στη μεγάλη εικόνα επηρεάζουν άμεσα και τις εξελίξεις σε εθνικό επίπεδο. Στη χώρα μας ο ΣΥΡΙΖΑ, με σημαία το λαϊκισμό με πολλές αυταπάτες, άλλαξε το μανδύα του ριζοσπαστισμού, ως κυβερνούσα αριστερά και διεκδικεί να αποτελέσει το βασικό φορέα της κεντροαριστεράς.Να εκφράσει πολιτικά τον πολιτικό χώρο που εξέφρασε το ΠΑΣΟΚ από τη μεταπολίτευση μέχρι το 2011 – 2012. Το ΠΑΣΟΚ με τις συνεργασίες του (ΔΗΣΥ, ΠΟΤΑΜΙ) προσπαθεί να ανακτήσει το χαμένο πολιτικό έδαφος.
Το πρώτο βήμα έγινε με τη συμμετοχή χιλιάδων πολιτών και την ανάδειξη νέου ηγέτη. Βαπτίσθηκε κιόλας το εγχείρημα αυτό ως Κίνημα Αλλαγής. Ξόδεψε πολύ χρόνο χωρίς πολιτικές πρωτοβουλίες. Στο επικείμενο Συνέδριο, πέραν από τα οργανωτικά ζητήματα, θα αναδείξει το νέο πολιτικό αφήγημα με συγκεκριμένους στόχους. Ενδεικτικά από τα όσα έχουν ακουσθεί και γραφεί το Κίνημα Αλλαγής επιδιώκει: Να εκφράσει έναν νέο πατριωτισμό στα εθνικά θέματα. Να ξαναοικοδομήσει το κοινωνικό κράτος δικαίου και τα κρατικά δίχτυα πρόνοιας.
Να διασφαλίσει το σεβασμό στους κεντρικούς θεσμούς της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Επιμένει δε ότι:Η παραγωγική ανασυγκρότηση. Η εγχώρια ανάπτυξη. Η διαμόρφωση θετικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
Η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης. Η αποτελεσματική, ρεαλιστική και ουσιαστική αντιμετώπιση του δυσβάσταχτου δανείου. Η εξυγίανση του χρηματοπιστωτικού τομέα, απαιτούν κοινή στράτευση, συνεννόηση και συναίνεση των πολιτικώνδυνάμεων. Με αυτές τις βασικές επιδιώξεις το Κίνημα της Αλλαγής προσπαθεί να ξανακτίσει γέφυρες με την κοινωνία με τους πολίτες που δοκιμάζονται από την κρίση.
Η άλλη «κυβερνώσα αριστερά» του ΣΥΡΙΖΑ, αφού έριξε ανάθεμα στο αντιπολιτευόμενο ριζοσπαστισμό της (και τους παλιούς συντρόφους), συνεχίζει να επιτίθεται στο ΠΑΣΟΚ, τη ΔΗΣΥ, το ΠΟΤΑΜΙ, λησμονώντας ότι σήμερα κυβερνάει.
Και σαν κυβέρνηση κανένα από τους στόχους της παραδοσιακής κεντροαριστεράς, του ΠΑΣΟΚ δεν υλοποιεί:
• Οι περιβόητες ΔΕΚΟ και η δημόσια περιουσία ιδιωτικοποιούνται με ταχείς και πρωτόγνωρους ρυθμούς. Στο Υπερταμείο, η δημόσια περιουσία μέχρι το 2099, θα παραμένει δέσμια των δανειστών.
• Η βαλκανοποίηση του «κοινωνικού μοντέλου» (με λιτότητα, φορομπηχτική φορολογία ακινήτων και εισοδημάτων, καταλήστευση του συνταξιουχικού εισοδήματος κ.α.) βαθαίνει συνεχώς.
• Το επιχειρηματικό περιβάλλον, ιδιαίτερα στις ΜΜΕ και τους ελευθεροεπαγγελματίες, είναι ιδιαίτερα αρνητικό. Η ανάπτυξη, όχι μόνο δεν έρχεται, αλλά τα μηνύματα είναι αρνητικά. Η εγχώρια ανάπτυξη καρκινοβατεί.
• Το εθνικό – πατριωτικό περιβάλλον, συνεχώς αποσταθεροποιείται και χώρα μας πορεύεται χωρίς στρατηγική και στόχους.
• Οι θεσμοί κοινωνικού διαλόγου έχουν παύσει να λειτουργούν ως δυνάμεις «αντι- εξουσίας», συνεννόησης και συναίνεσης.
Σ’ αυτά τα βασικά μέτωπα, μιας ευνομούμενης Πολιτείας. Στο πεδίο των βασικών προτεραιοτήτων της παραδοσιακής κεντροαριστεράς, της σοσιαλδημοκρατίας:
Η σημερινή κυβερνώσα αριστερά, βαθμολογείται αρνητικά. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τις δημοσκοπήσεις που καταγράφουν αρνητικούς δείκτες απογοήτευσης πάνω από 80% του πληθυσμού, καθώς και αρνητικούς δείκτες σε όλους τους τομείς της κυβερνητικής πολιτικής.
Η πραγματικότητα, όπως καταγράφεται, είναι κατηγορηματική. Ο ΣΥΡΙΖΑ προσαρμόσθηκε απόλυτα με τις μνημονιακές ρυθμίσεις: Ιδιωτικοποιήσεις, Λιτότητα και Φόροι. Εξίσωση μισθών και συντάξεωνπρος τα κάτω. Βαλκανοποίηση του κοινωνικού μοντέλου της χώρας. Αποδυνάμωση των θεσμών κοινωνικού διαλόγου. Αυτές όμως οι ρυθμίσεις έρχονται σε πλήρη σύγκρουση με τις επιδιώξεις της παραδοσιακής κεντροαριστεράς, την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ κατακεραυνώνει. Αλλά και τα νέα αφηγήματα του ΣΥΡΙΖΑ θυμίζουν «αυταπάτες».
Όπως το «παραμύθι» της καθαρής εξόδου. Η ανάπτυξη που έρχεται. Τα «αντίμετρα» στις σκληρές πολιτικές λιτότητας και φοροεπιδρομής.
Τα επιδοματικά κυβερνητικά «γιουρούσια» και τα συσσίτια δεν λύνουν το πρόβλημα της ανθρωπιστικής κρίσης. Όπως και οι όποιες πρωτοβουλίες της κυβέρνησης στα εθνικά θέματα, όχι μόνο δεν έφεραν αποτέλεσμα απλά σώρευσαν και τα προβλήματα. Και αφού στο πεδίο της πραγματικότητας των πραγματικών συνθηκών διαβίωσης των πολιτών, αλλά και των πολιτικών δεν βλέπει αποτέλεσμα ο ΣΥΡΙΖΑ άνοιξε το κουτί της Πανδώρας με τη σκανδαλολογία. Οι τακτικισμοί και ο λαϊκισμός δημιουργούν εντυπώσεις, όμορφες εικόνες, στο τέλος όμως καταλήγουν σε ήττες και απογοήτευση.
Έχω τονίσει πολλές φορές ότι η πολιτική έκφραση της κεντροαριστεράς, θα αποτελέσει το μήλο της έριδος στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση. Το Κίνημα Αλλαγής μπορεί να κάνει την έκπληξη των εκλογών. Πρωτίστως, θα εξαρτηθεί από την επικοινωνιακή ικανότητα και δυνατότητα της νέας παράταξης να ξανακτίσει γέφυρες με τα παραδοσιακά κοινωνικά στρώματα των μη προνομιούχων.
Σήμερα, τα μικρομεσαία κοινωνικά στρώματα, το επιστημονικό δυναμικό, οι ελευθεροεπαγγελματίες,αφού απογοητεύτηκαν από την παρούσα διακυβέρνηση, αναζητούν νέα πολιτική εκπροσώπηση.
Τα πρόσωπα, το ηγετικό μέτωπο του Κινήματος της Αλλαγής, θα παίξει καθοριστικό ρόλο στην επόμενη εκλογική μάχη. Διαφωνώ με αυτούς που υποστηρίζουν ότι οι ηγέτες χάθηκαν.
Η πολιτική πραγματικότητα, από τις ΗΠΑ, την Γαλλία, την Ιταλία, τη Γερμανία, την Ελλάδα κ.α. επιβεβαιώνουν ότι όσοι γνωρίζουν να επικοινωνούν καλύτερα το πολιτικό «προϊόν», βρίσκονται από τα αλώνια στα σαλόνια της εξουσίας. Αν πριν το 2010 έλεγε κανείς ότι σε πέντε χρόνια θα κυβερνούσε ο κ. Τσίπρας, θα γελούσαν και οι πέτρες!!
Το ίδιο ισχύει για τον Τραμπ, τον Μακρόν και άλλους ηγέτες που έχουν εκλεγεί κάτω από τη λαϊκίστικη, εθνικιστική και «αντισυστημική» σημαία. Αυτά τα πολιτικά ρεύματα, που βασιλεύουν σε περιόδους κρίσης και δομικών αλλαγών στο οικονομικό και τεχνολογικό πεδίο, πρέπει πρωτίστως να αντιμετωπίσει η κεντροαριστερά στην Ε.Ε. και ασφαλώς στη χώρα μας.
Αυτά τα ακούσματα (εθνικιστικών, λαϊκιστών και αντισυστημικών) χωνεύονται εύκολα από τους πολίτες. Τους δίνουν τη δυνατότητα να εκτονώσουν το βάρος του ψυχικού κόστους που τους έχει φορτώσει η κρίση.
Να εκφράσουν τους φόβους και την ανασφάλεια, ενάντια στα κύματα των προσφύγων και των μεταναστών.
Χρειάζεται γι’ αυτό το Κίνημα Αλλαγής να ανοίξει έναν ιδεολογικό πόλεμο, με διάρκεια και καθαρότητα ενάντια στα εθνικιστικά και λαϊκιστικά κινήματα και τις πολιτικές.
Χρειάζεται να πιστέψει και να επικοινωνήσει στους πολίτες που βρέθηκαν στην κάλπη, ότι η κεντροαριστερά αποτελεί την ψυχή της νέας παράταξης. Χρειάζεται η Δημοκρατική Παράταξη, ηγέτη με σχέδιο και στρατηγική και όχι συνάθροιση προσωπικοτήτων που αντί να προσθέτουν, στερούν τη δυναμική του κινήματος. Χρειάζεται το Κίνημα Αλλαγής να οικοδομήσει με τους πολίτες τη νέα Δημοκρατική Παράταξη με συγκεκριμένους στόχους και επιδιώξεις.
