Τα σκούρα έχουν βρει οι στρατηγικοί κακοπληρωτές μετά την έναρξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, καθώς αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο ο αριθμός των οφειλετών που ζητούν τη ρύθμιση των χρεών τους για να μη χάσουν την περιουσία τους. Οι τράπεζες ωστόσο, στο παρά πέντε της εκποίησης στο ειρηνοδικείο των εξασφαλίσεων που διαθέτουν, γνωρίζουν ότι έχουν το πάνω χέρι και κάνουν τη ζωή των υπερήμερων πελατών τους δύσκολη, για να πετύχουν τον καλύτερο δυνατό διακανονισμό για τα… ταμεία τους.
Συγκεκριμένα, η «ταρίφα» για να μη βγει στο σφυρί η περιουσία του δανειολήπτη κυμαίνεται μεταξύ 5% και 10% της τιμής πρώτης προσφοράς, της εμπορικής δηλαδή αξίας του ακινήτου. Μόνο, εφόσον καταβληθεί εφάπαξ και εξ ολοκλήρου αυτό το ποσό, αναστέλλεται προσωρινά η ρευστοποίηση και η τράπεζα ξεκινά συζητήσεις για τον τρόπο εξόφλησης της εναπομένουσας οφειλής.
Στη συνέχεια, υποχρεώνει τον οφειλέτη σε εξονυχιστικό έλεγχο για να αποκτήσει την πλήρη εικόνα της οικονομικής του κατάστασης και υποβάλλει πρόταση ρύθμισης της μορφής «take it or leave it».
Οπως επισημαίνει κορυφαία τραπεζική πηγή, η τράπεζα δεν… ανέχεται σε αυτό το στάδιο διαπραγματεύσεις ή ελιγμούς από τον δανειολήπτη αλλά καταρτίζει ένα σχέδιο αποπληρωμής ουσιαστικά μόνη της, με στόχο να πάρει πίσω τουλάχιστον την τρέχουσα αξία του ακινήτου που έχει ως ενέχυρο. Αν η πρότασή της δεν γίνει αποδεκτή, τότε προχωρεί κανονικά ο πλειστηριασμός.
«Είχαν τη δυνατότητα αλλά κρύβονταν»
Το ίδιο συμβαίνει και στην περίπτωση που ο ρυθμισμένος οφειλέτης παρουσιάσει εκ νέου καθυστέρηση στην πληρωμή των δόσεων που θα συμφωνηθούν. Από τη στιγμή που θα το αποφασίσει η τράπεζα, ο πλειστηριασμός ξεπαγώνει και η συνεδρίαση του Ειρηνοδικείου για την εκποίηση των εξασφαλίσεων πραγματοποιείται εντός διμήνου.
Αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος συστημικού ομίλου σημειώνει ότι ως σήμερα στους περισσότερους από τους πλειστηριασμούς που έχουν ανασταλεί οι ίδιοι οι δανειολήπτες εμφανίστηκαν στην τράπεζα ζητώντας ρύθμιση εξόφλησης των χρεών τους, για να διασώσουν την περιουσία τους. «Στο 90% των περιπτώσεων οι οφειλέτες αυτοί ανήκουν στην κατηγορία των στρατηγικών κακοπληρωτών. Δηλαδή είχαν τη δυνατότητα να πληρώνουν τις δόσεις τους αλλά κρύβονταν πίσω από οριζόντια μέτρα προστασίας που ίσχυαν μέχρι πρότινος» τονίζει η ίδια πηγή.
Οπως σημειώνει, «όταν κάποιος έχει την ευχέρεια να εξυπηρετήσει το χρέος του και δει το όνομά του δημοσιευμένο στο Διαδίκτυο, στην ιστοσελίδα αναγγελίας των πλειστηριασμών, αμέσως κινητοποιείται για να μη χάσει την περιουσία του, εφόσον αυτό τον ενδιαφέρει, αλλά και για να γλιτώσει τη… ρετσινιά της δημοσιοποίησης της υπόθεσής του. Προσθέτει δε ότι ακόμα κι αν η συνεδρίαση του ειρηνοδικείου είναι προγραμματισμένη για αρκετούς μήνες αργότερα, στην ψυχολογία του είναι σαν να έχει γίνει… χθες. Εξ ου και η άμεση κινητοποίηση πολλών… μπαταχτσήδων από την αρχή του χρόνου».
Σημαντική είναι και η αύξηση του αριθμού των δανειοληπτών που προσεγγίζουν τις τράπεζες για μια ρύθμιση, ακόμα και αν δεν το ακίνητό τους δεν έχει πάρει τον δρόμο για το ειρηνοδικείο. Σύμφωνα με τραπεζικούς κύκλους, πρόκειται για οφειλέτες που ναι μεν αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα, ωστόσο παρέμεναν εξαφανισμένοι, παρά τις συνεχείς οχλήσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Πλέον, υπό τον φόβο των πλειστηριασμών, προσέρχονται μόνοι τους στα καταστήματα των τραπεζών, ζητώντας πληροφορίες για το πώς μπορούν να ρυθμίσουν το χρέος τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τον περασμένο Δεκέμβριο ο αριθμός των δανείων που ρυθμίζεται έχει αυξηθεί κατά 20%, ως αποτέλεσμα της παραπάνω τάσης.
Στο σφυρί 8.500 ακίνητα το 2018
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό των τραπεζών, ο αριθμός των πλειστηριασμών που θα πραγματοποιηθούν εφέτος θα είναι χαμηλότερος κατά 50% σε σχέση με τα αρχικά τους πλάνα. Και αυτό διότι καθυστέρησε η έναρξη του ηλεκτρονικού συστήματος διενέργειάς τους, ενώ μόλις πριν από λίγες ημέρες ανεστάλη η αποχή της πλειονότητας των συμβολαιογραφικών ενώσεων.
Με αυτά τα δεδομένα, το α’ τρίμηνο της χρονιάς αναμένεται να κλείσει με 1.000 πλειστηριασμούς, στο β’ τρίμηνο θα γίνουν 2.000, στο γ’ τρίμηνο λόγω των διακοπών του Αυγούστου 1.500 και στο δ’ τρίμηνο 4.000. Σύνολο δηλαδή 8.500 για εφέτος. Για την ερχόμενη χρονιά, οι τράπεζες στοχεύουν σε τουλάχιστον 25.000 πλειστηριασμούς, καθώς το σύστημα θα τρέχει με κανονικούς ρυθμούς μετά την εφετινή δοκιμαστική περίοδο του.
Μικρό το ενδιαφέρον ως τώρα
Ενδεικτικό της… πιλοτικής λειτουργίας των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών ως τώρα είναι το μειωμένο ενδιαφέρον συμμετοχής σε αυτούς είτε από εταιρείες είτε από φυσικά πρόσωπα. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο το 10% των ακινήτων μεταβιβάζεται σε τρίτους, ενώ περίπου οι μισοί πλειστηριασμοί ως και την περασμένη Τετάρτη ήταν άγονοι, καθώς δεν εκδηλώθηκε από κανέναν ενδιαφέρον συμμετοχής. Ούτε καν από την ίδια την επισπεύδουσα τράπεζα.
«Αν το ποσοστό των ενεχύρων που μεταβιβάζονται σε τρίτους μέσω των πλειστηριασμών αυξηθεί μέχρι το τέλος του έτους στο 20%, θα πρόκειται για επιτυχία. Του χρόνου πάντως θα πρέπει σταδιακά να αυξηθεί στο 50%, για να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουμε θέσει για τα έσοδά μας» υπογραμμίζει τραπεζικό στέλεχος.
Σε αυτό, σημειώνει η ίδια πηγή, θα συμβάλει σημαντικά και το γεγονός ότι στους δεύτερους και τρίτους γύρους ενός πλειστηριασμού η ελάχιστη τιμή μειώνεται σημαντικά, αυξάνοντας τις πιθανότητες να εμφανιστούν ενδιαφερόμενοι αγοραστές, καθώς θα δημιουργηθούν ευκαιρίες.
Φουσκωμένα 20%-25% τα «κόκκινα» δάνεια λόγω της καθυστέρησης
Φουσκωμένοι κατά 20%-25% είναι οι δείκτες μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ελλάδα λόγω της ουσιαστικής αναστολής των περισσότερων πλειστηριασμών την τελευταία τριετία. Οπως εκτιμά έμπειρο τραπεζικό στέλεχος, που είναι υπεύθυνο για τη διαχείριση των προβληματικών χαρτοφυλακίων συστημικού ομίλου, εάν η διαδικασία είχε ξεπαγώσει από τα τέλη του 2014, σήμερα τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα των τραπεζών δεν θα βρίσκονταν στο 50% αλλά στο 35%.
Αυτό θα είχε επιτευχθεί από τη βελτίωση της συναλλακτικής κουλτούρας, καθώς θα στένευε ο κλοιός για όσους έχουν και δεν πληρώνουν, αλλά και για όσους αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες αλλά δεν συνεργάζονται με τις τράπεζες για να βρεθεί μια λύση. Οι σημαντικές προοπτικές ενίσχυσης των εσόδων από τα προβληματικά δάνεια μέσω ρυθμίσεων έχουν διαφανεί σε μόλις λίγες εβδομάδες μέσα στο 2018, γεγονός που καταδεικνύει τον χρόνο που έχει χαθεί για τον τραπεζικό κλάδο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ακόμη ο SSM δεν έχει ζητήσει την αποστολή στοιχείων για τους έως σήμερα εκτελεσμένους πλειστηριασμούς, παρότι είχε συζητηθεί κάτι τέτοιο πριν από μερικούς μήνες. Οπως τονίζει τραπεζική πηγή, αυτό που ενδιαφέρει πρωτίστως τις εποπτικές αρχές είναι να λειτουργούν τα ειρηνοδικεία και να πραγματοποιούνται πλειστηριασμοί. Προσθέτει ωστόσο ότι οι ελληνικοί όμιλοι θα έχουν μέχρι τα τέλη Μαρτίου στοιχεία για 1.000 πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης, τα οποία θα μπορούσαν να παρουσιάσουν στον επόπτη τους, εφόσον υπάρξει σχετικό αίτημα.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ