Είναι διαρκώς με μια βαλίτσα στο χέρι. Και με το σπαρτίτο του «Μαγικού αυλού» στο άλλο. Ως Βασίλισσα της Νύχτας, με τον πιο ονομαστό ρόλο της όπερας του Μότσαρτ και έναν από τους απαιτητικότερους ρόλους του διεθνούς ρεπερτορίου, η Χριστίνα Πουλίτση κάνει το ένα ντεμπούτο μετά το άλλο σε σημαντικά θέατρα. Εμπλουτίζοντας, την ίδια στιγμή, το ρεπερτόριό της και με νέους ρόλους, όπως αυτόν της «Λουτσία ντι Λαμμερμούρ» του Ντονιτσέτι που θα ερμηνεύσει για πρώτη φορά στην Εθνική Λυρική Σκηνή στις 14 Μαρτίου. Λίγο αργότερα, στις 31 Μαρτίου, πάλι στη Λυρική, θα ξαναβρεί τη Βασίλισσα της Νύχτας σε μια νέα για την Ελλάδα παραγωγή του «Μαγικού αυλού». Και μετά, τη βαλίτσα της και δρόμο, για κάποιο άλλο θέατρο, σε κάποια άλλη γωνιά του κόσμου. «Μου αρέσουν όμως πολύ τα ταξίδια» λέει, «από παιδί τα αγαπούσα».
Δεν σας κουράζουν οι διαρκείς μετακινήσεις;
«Εχω κουραστεί λίγο. Πέρυσι δυο-τρεις φορές την εβδομάδα έμπαινα στο αεροπλάνο. Εφέτος προσπάθησα να έχω μία πτήση ανά δύο εβδομάδες. Αλλιώς, εξαντλείσαι και δεν απολαμβάνεις ούτε το ταξίδι ούτε το τραγούδι».
Χρόνος για προσωπική ζωή υπάρχει όταν κάνεις ένα επάγγελμα που σε θέλει διαρκώς στον δρόμο;
«Δεν μπορείς να έχεις τη ζωή που έχει όποιος εργάζεται σε ένα γραφείο. Αν οργανωθείς, όμως, τα καταφέρνεις».
Η καριέρα σας διαγράφει πορεία ανοδική, εφέτος κάνατε μεταξύ άλλων και ένα πολύ σημαντικό ντεμπούτο στη Βασιλική Οπερα του Λονδίνου, πάλι με τη Βασίλισσα της Νύχτας. Ανάμεσα σε όλες αυτές τις παραστάσεις, αν δεν κάνω λάθος, παντρευτήκατε κιόλας.
«Ναι, παντρεύτηκα το καλοκαίρι που μας πέρασε».
Πώς βλέπετε τη δημιουργία οικογένειας παράλληλα με το χτίσιμο της καριέρας σας;
«Θεωρώ ότι με την οργάνωση και με τη θετική σκέψη μπορούν όλα να γίνουν. Ηθελα πάντα να κάνω καριέρα, ήταν το όνειρό μου που τώρα γίνεται πραγματικότητα. Από μικρή όμως ήθελα και να κάνω παιδιά. Θεωρώ πως αυτό, ο συνδυασμός επαγγέλματος και οικογένειας, θα φέρει στη ζωή μου την ισορροπία. Ξέρετε κάτι, όσο φιλόδοξη και αν είμαι, και όσο και αν αγαπώ τη δουλειά μου (γιατί την αγαπώ πάρα πολύ!) δεν ξεχνώ πως η ζωή είναι απρόβλεπτη. Και ότι επαγγελματικά μπορεί τη μία μέρα να βρεθείς στην κορυφή και την άλλη να έχεις εξαφανιστεί. Γι’ αυτό δεν συμφωνώ με τους καλλιτέχνες που αφιερώνουν όλη τη ζωή τους στη δουλειά. Είναι σημαντικό να σε περιμένουν οι δικοί σου στο σπίτι. Θεωρώ πως πρέπει να δίνεσαι όσο πρέπει, εκεί που πρέπει».
Η όπερα είναι ένας χώρος που απαιτεί μεγάλη πειθαρχία…
«Είμαι πειθαρχημένος άνθρωπος».
Και γερά νεύρα απαιτεί, ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος.
«Κάνω πολύ γιόγκα».
Σας ηρεμεί;
«Δεν φαντάζεστε πόσο! Την ξεκίνησα γι’ αυτόν τον λόγο, ώστε όταν έχω παραστάσεις να μπορώ να βγαίνω πάνω από το άγχος μου. Με έχει, μάλιστα, βοηθήσει πολύ και στο τραγούδι».
Πώς;
«Επειδή με έχει βοηθήσει να κατανοήσω καλύτερα το σώμα μου και τη λειτουργία του».
Είστε κολορατούρα, διαθέτετε μια φωνή που εκτελεί δεξιοτεχνικά περάσματα και λέει πολύ υψηλές νότες. Γεννηθήκατε με αυτές τις ευκολίες;
«Ούτε κολορατούρες είχα ούτε ιδιαίτερα καλές ψηλές νότες. Οταν βρέθηκα με την Υποτροφία Μαρία Κάλλας στο Βερολίνο, η εκεί δασκάλα μου αποφάσισε ότι αυτό είναι το ρεπερτόριό μου. Δούλεψα μαζί της πολύ σκληρά και ξαφνικά άνοιξε μια μαγική πόρτα πίσω από την οποία κρύβονταν όλες οι ψηλές νότες!».
Και βρεθήκατε να τραγουδάτε τη Βασίλισσα της Νύχτας με τα τέσσερα στρατοσφαιρικά κόντρα φα.
«Αυτός ο ρόλος έγινε το διαβατήριό μου για όλα σχεδόν τα θέατρα. Ο ανταγωνισμός δεν είναι τόσο μεγάλος όσο με άλλους ρόλους, γιατί δεν υπάρχουν πολλές που μπορούν να τον κάνουν. Τον τραγουδάς καλά; Αυτό μαθαίνεται από στόμα σε στόμα, έτσι ακόμη και χωρίς ακροάσεις ανοίγουν πόρτες που αλλιώς θα έμεναν κλειστές».
Τον τραγουδάτε εδώ και περίπου οκτώ χρόνια. Εχετε ακόμη άγχος όποτε ανεβαίνετε στη σκηνή για να τον πείτε;
«Σε κάθε παράσταση, όταν στη δεύτερη άρια ξεκινάς να λες τις περίφημες κολορατούρες, αντιλαμβάνεσαι ξαφνικά ότι το κοινό σταματάει να ψιθυρίζει, σταματάει να αναπνέει, δεν ακούγεται τίποτε! Περιμένουν όλοι να δουν αν θα καταφέρεις να πεις τα φα ή όχι. Αυτό στην αρχή ήταν πολύ αγχωτικό. Οχι πια. Με την εμπειρία, ξέρω πολύ καλά τι κάνω. Εχω ήδη τραγουδήσει περί τις 13 ή 14 παραγωγές του «Μαγικού αυλού»».
Θα λέγατε πως η Βασίλισσα είναι ο αγαπημένος σας ρόλος;
«Δεν έχω αγαπημένους ρόλους, αγαπώ τον ρόλο που κάθε φορά ερμηνεύω, να, όπως τώρα αγαπώ τη «Λουτσία ντι Λαμμερμούρ». Απλώς, επειδή η Βασίλισσα είναι πολύ εξτρίμ, προσπαθώ τις περιόδους που την τραγουδάω να είμαι σε άριστη φυσική κατάσταση. Την αποκαλώ… Ολυμπιακούς Αγώνες. Μου αρέσει όμως αυτή η αίσθηση δύναμης που σου δίνει όταν είσαι στη σκηνή και γνωρίζεις πως μπορείς να την πεις!».
Τη «Λουτσία» θα την ερμηνεύσετε για πρώτη φορά ολόκληρη στην Αθήνα, έχετε όμως τραγουδήσει αποσπάσματα του ρόλου για πρώτη φορά υπό τη διεύθυνση ενός πολύ σπουδαίου μαέστρου, του Ζούμπιν Μέτα.
«Ναι, τραγούδησα για πρώτη φορά τη «Σκηνή της τρέλας» το περασμένο καλοκαίρι, στο Ισραήλ, με τον Ζούμπιν Μέτα. Εκεί μου δόθηκε η ευκαιρία να μελετήσω σχεδόν όλο τον ρόλο μαζί του».
Πώς ήταν η εμπειρία;
«Εξαιρετική! Μου έχει γράψει και αφιέρωση πάνω στην παρτιτούρα. Tου είπα πως αυτό θα είναι το γούρι μου».
Κάνατε και «Ριγκολέτο» μαζί του.
«Εχουμε πάρα πολύ καλή σχέση! Σε εκείνον χρωστάω ό,τι έχω κάνει μέχρι σήμερα. Οταν ήμουν φοιτήτρια με είχε ακούσει και μου είχε δώσει μια συστατική επιστολή χάρη στην οποία ξεκίνησα να εργάζομαι ως ελεύθερη επαγγελματίας. Οταν έπειτα από δύο χρόνια ξαναζήτησε να κάνω ακρόαση για να δει την πρόοδό μου, μου πρότεινε την Τζίλντα από τον «Ριγκολέτο». Την κάναμε μαζί, στη Φλωρεντία».
Νομίζω ότι ο Μέτα ανήκει σε ένα είδος που εκλείπει…
«Υπάρχουν, βεβαίως, και τώρα σημαντικοί νέοι μαέστροι, όμως για να συλλέξεις όλη αυτή την εμπειρία που έχει ο Μέτα χρειάζονται πολλές δεκαετίες. Σήμερα όλα γίνονται πολύ γρήγορα, σε σπρώχνουν να προχωρήσεις ακόμη και όταν εσύ δεν αισθάνεσαι έτοιμος, ακόμη και όταν δεν μπορείς».
Αυτό ακούγεται τρομακτικό.
«Είναι! Πρέπει λοιπόν να αναπτύξεις αντιστάσεις. Και χρειάζεται διπλωματία. Είναι παράδοξο και σκληρό: σου ζητούν να έχεις την ευαισθησία του καλλιτέχνη, να ανοίγεις την καρδιά σου, να γυμνώνεσαι μπροστά σε όλους, και την ίδια στιγμή πρέπει να γίνεις σκληρόπετσος για να αντέξεις. Είναι και η επαφή με τους ατζέντηδες… Σκληρό και άγριο περιβάλλον. Απ’ ό,τι καταλαβαίνετε, εκτός από ταλέντο, για να παραμείνεις μέσα στο παιχνίδι χρειάζονται και άλλα πράγματα: να κινείσαι έξυπνα, να «πουλάς» καλά τον εαυτό σου, να συγκρατείς τα νεύρα σου, να μην αφήνεις το άγχος να σε κυριεύει».
Τα γνωρίζατε αυτά προτού ξεκινήσετε;
«Μου τα είχαν πει. Ομως είναι διαφορετικά όταν τα ζεις».
Αυτή την εποχή γίνεται μεγάλη κουβέντα για τη σεξουαλική παρενόχληση στους χώρους που κινούνται οι καλλιτέχνες. Είναι κάτι που σας απασχολεί;
«Με απασχολεί γιατί έχω κι εγώ αντιμετωπίσει συμπεριφορές που δεν ήταν πρέπουσες. Δεν θεωρώ όμως πως συμβαίνει μόνο στις γυναίκες, μπορεί να συμβεί στον καθένα. Επίσης συμβαίνει σε όλα τα επαγγέλματα. Παντού παίζεται ένα παιχνίδι δύναμης και υπεροχής. Δεν είμαι των συγκρούσεων, δεν είμαι όμως και άνθρωπος που θα με πατήσεις κάτω».
Οπότε τι κάνετε; Πώς αντιδράτε;
«Μέχρι τώρα, όσες φορές έτυχε μια δύσκολη περίπτωση –ευτυχώς δεν ήταν πολλές –ήμουν ευθεία».
Βοηθάει η ευθύτητα;
«Πάρα πολύ. Γιατί αν δεν είσαι ευθύς και αν δεν θέσεις τα όρια, την πάτησες. Πρέπει να δείχνεις στον άλλο πώς θα σου συμπεριφερθεί, ακόμη και αν πρόκειται για τον μαέστρο ή τον σκηνοθέτη που μπορεί να είναι πιο ψηλά από εσένα. Αν βλέπεις πως κάποιος καταπατά τα όρια της αξιοπρέπειάς σου, τα ξαναθέτεις ευγενικά. Μέχρι τώρα, όλα λύθηκαν με αυτόν τον τρόπο. Ημουν ξεκάθαρη και σαφής».
Υπάρχουν ρόλοι που ονειρεύεστε;
«Εκτός από τη «Λουτσία» που πλησιάζει, θέλω να εξερευνήσω περισσότερο το μπελκάντο, να τραγουδήσω «Πουριτανούς» και «Υπνοβάτιδα» του Μπελίνι. Θέλω να τραγουδήσω και Ρίχαρντ Στράους, τη Ζερμπινέτα από την «Αριάδνη στη Νάξο». H Κονστάντζα επίσης, από την «Απαγωγή από το σεράι» είναι ρόλος αγαπημένος. Ονειρα υπάρχουν, υπάρχουν όμως και ανειλημμένες υποχρεώσεις. Εχω συμβόλαια για παραστάσεις με τη Βασίλισσα της Νύχτας μέχρι το 2020».
Πάντα αυτός ο ρόλος!
«Η Βασίλισσα της Νύχτας με έχει μεγαλώσει. Θέλω όμως σιγά-σιγά να αρχίσω να απογαλακτίζομαι, να ανεξαρτητοποιούμαι από αυτήν».
Πώς μελετάτε έναν καινούργιο ρόλο;
«Κάνω μια πολύ συγκεκριμένη διαδικασία: Πρώτα διαβάζω το λιμπρέτο σαν να διαβάζω θεατρικό έργο. Αρχίζω να το μαθαίνω μουσικά και παράλληλα κάνω έρευνα, μελετώ π.χ. τα ιστορικά γεγονότα που μπορεί να αναφέρονται σε μια όπερα. Η φαντασία δουλεύει, διαμορφώνεις άποψη… Πρέπει όμως να είσαι ευέλικτη γιατί μπορεί να σου τα ανατρέψουν όλα».
Εννοείτε ο μαέστρος και ο σκηνοθέτης όταν ξεκινήσουν οι πρόβες;
«Ακριβώς. Εγώ όμως είμαι ευέλικτη. Προσπαθώ να προσαρμοστώ σε αυτό που μου δίνεται. Κάνω αυτό που ζητούν, βάζοντας μέσα του και ένα κομμάτι του εαυτού μου».
Λέτε εύκολα «όχι» όταν σας προτείνουν έναν ρόλο που θεωρείτε ότι δεν είναι κατάλληλος για τη φωνή σας;
«Αν τίθεται θέμα της υγείας της φωνής μου, δεν το συζητώ, είμαι πολύ εύκολη στο όχι. Θέλω να έχω διάρκεια, αυτό είναι το σημαντικότερο για εμένα. Εχω δει συναδέλφους να γίνονται σε μια νύχτα σταρ και μετά να εξαφανίζονται. Δεν θέλω να είμαι η επόμενη σοπράνο που θα εξαφανιστεί. Προτιμώ να πάω σιγά-σιγά. Ετσι αποκτάς και την απαραίτητη ωριμότητα, κάνεις πιο σωστές επιλογές».
Δεν φοβάστε ότι μπορεί να χάσετε μια καλή ευκαιρία;
«Τι να την κάνεις την ευκαιρία αν την αρπάξεις και κάνεις κακό στη φωνή σου;».
Είστε αισιόδοξη; Βάζετε στόχους;
«Κοιτάω πάντα μακριά. Θέλω να είμαι προετοιμασμένη και για το καλό και για το κακό. Είμαι οργανωμένη. Λένε πως οι Τοξότες –αυτό είναι το ζώδιό μου –βάζουν στόχους. Και εγώ, αν δεν βάλω στόχο δεν μπορώ να λειτουργήσω. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν είμαι ένας άνθρωπος που θέλει τις ελευθερίες του και που δεν απολαμβάνει τις μικρές, ευχάριστες εκπλήξεις της ζωής. Δεν μπορείς να μην έχεις εμπειρίες, τις χρειάζεσαι ακόμη και για να ερμηνεύσεις τους ρόλους. Ομως, πολλές φορές δεν έχω πιει το ποτήρι κρασί που θα ήθελα, δεν έχω ξενυχτήσει όπως θα ήθελα. Οι θυσίες του επαγγέλματος. Πρέπει, είπαμε, να λειτουργείς σαν αθλητής».
Τη νοσταλγείτε την Ελλάδα όταν λείπετε καιρό;
«Πολύ. Ομως δεν υπήρχε περίπτωση να μη φύγω. Στην Ελλάδα δεν θα μπορούσα να κάνω αυτό που ονειρευόμουν».
Τι σας αποφορτίζει από τις εντάσεις της καθημερινότητας;
«Εχει ο άνδρας μου ένα ιστιοπλοϊκό και μου αρέσει όποτε ξεκλέβουμε λίγο χρόνο να ανοιγόμαστε στη θάλασσα, να πηγαίνουμε στα νησιά, στις παραλίες που δεν μπορείς να πας με τα πόδια. Μου αρέσει η επαφή με τη φύση!».
Ο σύζυγός σας ταξιδεύει μαζί σας;
«Οποτε μπορεί, γιατί έχει και εκείνος τις δουλειές του. Αποφασίσαμε, όμως, ότι δεν θα είμαστε ποτέ πάνω από τρεις εβδομάδες χώρια».
Λένε πως η απόσταση θρέφει τη σχέση.
«Το πιστεύω. Είμαστε δέκα χρόνια μαζί και αισθάνομαι ότι, πράγματι, αυτοί οι μικροί χωρισμοί μάς γλιτώνουν από τη ρουτίνα. Αντί να δημιουργούν απόσταση, μας φέρνουν πιο κοντά».
* «Λουτσία ντι Λαμμερμούρ»: Εθνική Λυρική Σκηνή –ΚΠΙΣΝ, Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, στις 14, 16, 17, 18, 21, 23, 24 και 28 Μαρτίου (Λουτσία: Χριστίνα Πουλίτση, Βασιλική Καραγιάννη).
** «Ο μαγικός αυλός»: Εθνική Λυρική Σκηνή –ΚΠΙΣΝ, Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, στις 31 Μαρτίου και στις 1, 11, 13, 14, 15, 18, 20, 22, 25, 27 και 29 Απριλίου (Βασίλισσα της Νύχτας: Χριστίνα Πουλίτση, Βασιλική Καραγιάννη, Δήμητρα Κωτίδου).
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
