Η Ιταλία του Σάντρο Περτίνι, του Μπερλινγκουέρ, του Άλντο Μόρο κατάφερε κι αυτή να μπει στο χορό των τεράτων. Περισσότεροι από τους μισούς ψηφοφόρους στήριξαν τους λαϊκιστές των Πέντε Αστέρων και τους ακροδεξιούς της Λέγκας. Η γειτονική χώρα, από τις ηγέτιδες υποτίθεται δυνάμεις της Ευρώπης μπαίνει σε μια περίοδο ακυβερνησίας, καθώς φαίνεται ότι είναι πολύ δύσκολο να υπάρξει μια βιώσιμη κυβερνητική συνεργασία.
Το αντισυστημικό ρεύμα που διαπερνά τα τελευταία χρόνια τη γηραιά ήπειρο αλλά και τις ΗΠΑ κατέκτησε όπως αποδεικνύεται και τους ιταλούς ψηφοφόρους. Που εμπιστεύθηκαν κόμματα και ηγέτες που πλάσαραν τις γνωστές πια αίολες υποσχέσεις για μειώσεις φόρων, περιορισμό των μεταναστών σε συνδυασμό με την αντιευρωπαϊκή ρητορική . Μια από τις σημαντικές χώρες της Ευρώπης μπαίνει σε περιπέτεια, με άγνωστο προορισμό, εξέλιξη που θα επηρεάσει όμως συνολικά το ευρωπαϊκό εγχείρημα.
Η επιστροφή στον απομονωτισμό και η τόνωση των εθνικισμών που πρεσβεύουν οι νικητές των ιταλικών εκλογών, δεν είναι όμως η λύση για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα, αλλά και η Ευρώπη συνολικά. Η έξοδος από το ευρώ που μέχρι χθες προπαγάνδιζαν τόσο η Λέγκα, όσο και το κίνημα του Πέπε Γκρίλο δεν είναι ούτε απλή, ούτε εύκολη, όπως αποδείχθηκε και στη δική μας περίπτωση.
Η απογοήτευση και η οργή έχει αποδειχθεί πολλάκις ότι δεν είναι καλός σύμβουλος για όσους υποφέρουν ή βλέπουν την ποιότητα της ζωής τους να περιοριορίζεται. Οι ψηφοφόροι που γυρίζουν την πλάτη στο «παλιό» πολιτικό σύστημα γιατί δεν τους προστάτεψε, γιατί δεν περιόρισε τη μετανάστευση ή γιατί το θεωρεί διεφθαρμένο, πολύ γρήγορα θα αντιληφθούν ότι οι υποσχέσεις που έδιναν οι νικητές των εκλογών είναι προβληματικές και ανεφάρμοστες.
Όμως κι αυτοί που κυριαρχούν και ηγεμονεύουν σήμερα στην Ευρώπη, οφείλουν να αντιληφθούν ότι αυτή η αντισυστημική έκρηξη έχει και πραγματικές αιτίες. Ο διαρκής περιορισμός των εισοδημάτων, η ενίσχυση της ανασφάλειας, οι εμμονές σε περιοριστικές πολιτικές, θα προκαλούν όσο συνεχίζονται όλο και περισσότερες κοινωνικές και πολιτικές εκρήξεις.
Η απαξίωση της πολιτικής και η κατεδάφιση των παραδοσιακών κομμάτων δεν αποτελεί καλό οιωνό για κανένα. Το ευρωπαϊκό εγχείρημα χρειάζεται επειγόντως ενέσεις ανανέωσης και κοινωνικής δικαιοσύνης. Οι εξελίξεις στην Ιταλία είναι ένα ακόμα προειδοποιητικό καμπανάκι. Ας το ακούσουν πριν είναι πολύ αργά…
ΤΟ ΒΗΜΑ
