Ανεβάζουν ταχύτητα στην έρευνα Tesla – ΕΜΠ

«Οι άνθρωποι έρχονται για τους ανθρώπους» λέει στο «Βήμα» o κ. Νεκτάριος Κοζύρης, κοσμήτορας της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, ενός «φυτωρίου» νέων επιστημόνων, που αναμένεται σε λίγες μέρες να υποδεχθεί πίσω στην Ελλάδα τους πρώην φοιτητές της και νυν μηχανικούς της Tesla Motors, σε έναν εντυπωσιακό «οσκαρικό» ρόλο της Ελλάδας στην παγκόσμια βιομηχανική σκηνή.

Το παράρτημα της Tesla που έρχεται στην Ελλάδα αποτελεί ταυτόχρονα «πιλότο» σε δύο κρίσιμες αναμετρήσεις: την είσοδο της χώρας μας στην αρένα της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας με τον ευνοϊκό και πολλά υποσχόμενο ρόλο του επιστημονικού καθοδηγητή και την πρώτη «επαγγελματική» προσπάθεια συνεργασίας ενός πανεπιστημίου πολλών… κυβικών με μεγάλο ερευνητικό κέντρο (καθώς θα εδρεύει στο Τεχνολογικό Πάρκο του Δημοκρίτου).

«Είναι πολλά τα λεφτά, Αρη…» θα σχολίαζε χαριτολογώντας κάθε νοσταλγός του παλιού ελληνικού κινηματογράφου, υπολογίζοντας ότι η Tesla έρχεται στην Ελλάδα φέρνοντας στις αποσκευές της τεχνογνωσία με αξία «χρυσού». Πρόκειται για την αποθήκευση ενέργειας μέσω των διάσημων μπαταριών της, που μπορούν σήμερα να ηλεκτροδοτήσουν με ελάχιστο κόστος κατοικίες και μικρές επιχειρήσεις για πολλές συνεχόμενες ώρες.

Πάντως, ο ιδρυτής της εταιρείας Ελον Μασκ είναι αποφασισμένος να φέρει την επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο ο κόσμος καταναλώνει την ηλεκτρική ενέργεια. Και ένα μικρό μέρος αυτής της επανάστασης θα ξεκινήσει από την Ελλάδα.

Το πιο ενδιαφέρον ωστόσο για τη χώρα μας είναι το γιατί η τεράστια αυτοκινητοβιομηχανία ηλεκτροκίνητων οχημάτων έρχεται στην Ελλάδα.

Γιατί, όπως εξηγεί ο κ. Κοζύρης, οι άνθρωποι έρχονται για τους ανθρώπους. Ο αρχιμηχανικός της Tesla Κωνσταντίνος Λάσκαρης καθώς και η ομάδα συνεργατών του στην Καλιφόρνια Βασίλης Παπανικολάου και Κωνσταντίνος Μπούρχας είναι απόφοιτοι της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΕΜΠ και μάλιστα ο πρώτος έχει κάνει στο Ιδρυμα και το διδακτορικό του. Από τον πρώτο χρόνο των επιστημονικών δημοσιεύσεών του, δε, οι αναφορές άλλων επιστημόνων ανά τον κόσμο στην έρευνά του εκτοξεύτηκαν. Σε ένα χρόνο είχε 150 αναφορές, με αρκετούς από τους καθηγητές του να μη φτάνουν ούτε τις 50.

«Πήραμε ψήφο εμπιστοσύνης», χαριτολογεί ο κ. Κοζύρης και εξηγεί ότι «οι επιτελείς τηςTeslaπείστηκαν να έρθουν στην Ελλάδα για να έρθουν πιο κοντά στο φυτώριο νέων μηχανικών, νέων επιστημονικών ταλέντων, όπως αυτούς που είχαν, από το 2012, γνωρίσει από κοντά και είχαν αξιολογήσει τις δυνατότητές τους. Ερχονται για τη Σχολή και το ΕΜΠ. Οι άνθρωποι έρχονται για να βρουν τα επόμενα ταλέντα, όπως τον Κωστή Λάσκαρη».

Πίσω στη Σχολή, η «νέα γενιά» των μηχανικών που φτιάχνει η Ελλάδα σύντομα θα είναι έτοιμη να ανοίξει τα φτερά της. Ολα τα παραπάνω ξεκίνησαν το 2009 με τη δημιουργία της ομάδας «Προμηθέας» που έφτιαξε ένα πρότυπο ηλεκτροκίνητο αυτοκίνητο, τον «Πυρφόρο», σαρώνοντας τα βραβεία στον πανευρωπαϊκό διαγωνισμό Shell Echo Marathon (τρία πρώτα βραβεία ως σήμερα). Στην ομάδα συμμετείχαν τόσο ο Κώστας Λάσκαρης όσο και οι υπόλοιποι νυν έλληνες μηχανικοί της Tesla.

Ανάμεσά τους και ο Μάρκος Διοματάρης που στην ερώτηση «πώς είναι οι σπουδές στο ΕΜΠ» απαντάει αυθόρμητα: «Επίπονες». Μετά όμως χαμογελάει και συνεχίζει: «Αλλά σε ανταμείβουν». «Κουραστήκατε πολύ να μπείτε στα προγράμματά του, έτσι;» έρχεται η πρώτη ερώτηση. Για να απαντήσει στο ίδιο πνεύμα χαμογελώντας: «Και πιο πολύ θα κουραστούμε να βγούμε».

Οπως αναφέρουν οι πληροφορίες του «Βήματος», προνομιακή σχέση με τους εκπροσώπους της Tesla επιχειρούν να εξασφαλίσουν, σε αυτή τη φάση, οι εκπρόσωποι της ΔΕΗ, ενώ στο «παιχνίδι» είναι φυσικό να επιχειρήσουν να μπουν και άλλοι παίκτες.

Το παράρτημα της Tesla στην Ελλάδα είναι το μοναδικό πανευρωπαϊκά που θα κάνει έρευνα για τον σχεδιασμό των ηλεκτροκίνητων μηχανών της. Σε όλες τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης διαθέτει μόνο παραρτήματα εμπορικού χαρακτήρα.

Και για τη Σχολή του ΕΜΠ, που εκπαίδευσε αυτούς τους μηχανικούς, η είδηση συνέπεσε εφέτος με τα «γενέθλια» για τη συμπλήρωση των 100 ετών από την ίδρυσή της, αλλά και με την πρόσφατη επιστημονική κατάταξη της QS που την ενέταξε στο 10% των καλύτερων σχολών στον κόσμο στο αντικείμενό της, καθώς βρίσκεται στις θέσεις 101-150 ανάμεσα σε 1.000 σχολές.

Η Tesla Greece ξεκινάει επίσημα μέχρι το τέλος του Μαρτίου τη λειτουργία της στο Τεχνολογικό Πάρκο «Λεύκιππος» του Δημοκρίτου. Στις 15 του μήνα αναμένεται η άφιξη των πρώτων μηχανικών της, μεταξύ των οποίων ο Κωνσταντίνος Λάσκαρης και οι δύο έλληνες συνεργάτες του. Ως σήμερα η αυτοκινητοβιομηχανία έχει προσλάβει δέκα αποφοίτους του ΕΜΠ, ποσοστό τεράστιο αν σκεφτεί κανείς το μέγεθος της χώρας μας.

«Πιστεύω ότι η χώρα χρειάζεται σημαντική προσπάθεια για να αναρρώσει από την κρίση στην οποία βρέθηκε και η επιστήμη αποτελεί το πρώτο βήμα. Μπορεί να συντελέσει καταλυτικά στην ανάπτυξη και στην εξωστρέφεια της χώρας» λέει ο πρύτανης του ΕΜΠ κ. Γιάννης Γκόλιας.

«Η έλευση της Tesla στην Ελλάδα είναι μια ξεκάθαρη αναγνώριση του ερευνητικού έργου που συντελείται στο ΕΜΠ. Με χαρά θα υποδεχθούμε και θα στηρίξουμε τους αποφοίτους μας για να κάνουν την έρευνά τους στην Ελλάδα, όπως και η Tesla Greece. Στόχος πάντα να δούμε και άλλες ελληνικές ή διεθνείς εταιρείες με παλιούς και πρόσφατους αποφοίτους μας, υψηλού επιπέδου επιστήμονες, να εγκαθίστανται στην Ελλάδα και να πρωταγωνιστούν στα παγκόσμια τεχνολογικά τεκταινόμενα από τη χώρα μας».

Ωστόσο, στο Πολυτεχνείο εκείνοι που περιμένουν με το μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι τα νέα μέλη της ομάδας του «Πυρφόρου». Στη συζήτηση με «Το Βήμα» συμμετείχαν, εκτός από τον κ. Κοζύτη, ο αρχηγός της ομάδας και μέλος ΕΔΙΠ του ΕΜΠ Παναγιώτης Ροβολής και οι φοιτητές Ελίζα Μηλιώνη, Αγγελική Κυριλοπούλου, Καλογιάννης Ελευθέριος, Ιάκωβος Κυριάκου, Χρύσα Δούρου, Στέλιος Προκοπίου, Αθανάσιος Κουμπούλης, Μάρκος Διοματάρης. Στην ομάδα όμως ανήκουν και οι Γιώργος Παπαθεοδώρου, Αλέξανδρος Μπενετάτος, Μαρία Καλογεροπούλου, Αριστοτέλης Βαρυτιμίδης, Ιωάννης Αναστασίου, Λευτέρης Κοντοδίνας.

Η ομάδα ανά δύο χρόνια ανανεώνεται με νέους φοιτητές που μαθαίνουν την επιστημονική πορεία της από τους προηγούμενους.

«Κυρίως μελετάμε την κατασκευή ηλεκτρικών κινητήρων» λέει ο Ιάκωβος. «Εχουμε τρεις ομάδες για τα τεχνολογικά, ηλεκτρικά και δημόσιες σχέσεις, που φυσικά βοηθούν η μια την άλλη» αναφέρει.

Αναφερόμενος στην ομάδα της Tesla, ο Ιάκωβος δηλώνει ότι «τα παλιά μέλη της ομάδας έρχονται συχνά πίσω, τους βλέπεις ότι έχουν το μεράκι να έρθουν ξανά στο εργαστήριό μας».

Η ερευνητική δουλειά της ομάδας γίνεται στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας ώστε, όπως εξηγεί ο Ιάκωβος, «να είναι αποδοτικά τα συστήματά μας για να χρειάζονται όσο το δυνατόν λιγότερο ενέργεια, δίνοντας παράλληλα το μέγιστο της δύναμής τους. Η έρευνά μας μπορεί να είναι το όχημα ώστε να υλοποιήσουμε μελλοντικά τεχνολογίες με εφαρμογή στη βιομηχανία, στα σπίτια και αλλούτ. Δεν ασχολούμαστε ακριβώς μόνο με τους κινητήρες, αλλά με τεχνολογία πιο υψηλού επιπέδου, δηλαδή το πώς αντιλαμβάνεται το ίδιο το αμάξι τον εαυτό του» λέει ο Μάρκος.

«Προσπαθούμε να φτιάξουμε ένα σύγχρονο αυτοκίνητο» λέει ο Λευτέρης.

Στην ερώτηση αν θέλουν να μείνουν στην Ελλάδα μετά τις σπουδές τους, ο Λευτέρης απαντάει «μακροπρόθεσμα όλοι θέλουμε να γυρίσουμε. Ποιος δεν θα ήθελε;» αναρωτιούνται σχεδόν μαζί.

«Το πρόβλημα είναι αν θα βρούμε και στη χώρα μας τις κατάλληλες ευκαιρίες» προσθέτει ο Λευτέρης.

«Είναι λίγο φαύλος κύκλος όλα αυτά» δηλώνει ο Μάρκος. «Δημιουργούμε μονίμως ένα αρνητικό κλίμα γύρω μας ότι όλα είναι δύσκολα σε αυτή τη χώρα και δεν βλέπουμε τα θετικά πράγματα που υπάρχουν. Απλά αυτά τα αποσιωπούμε. Πρέπει λοιπόν τώρα να φτιάξουμε τα δικά μας πράγματα».

Στην ερώτηση αν θα επιδιώξουν επαφή με την ομάδα της Tesla, η Αγγελική απαντάει «σίγουρα» και αναφέρεται στη σύνδεση των μελών της ομάδας μεταξύ τους.

Ο καθηγητής που εκπαιδεύει τους αρχιμηχανικούς

Ο κ. Αντώνης Κλαδάς είναι ο καθηγητής του ΕΜΠ που εκπαίδευσε τον Κωνσταντίνο Λάσκαρη αλλά και άλλους μηχανικούς που σήμερα εργάζονται σε υψηλές θέσεις στη Mercedes ή στη Rolls-Royce.
Δηλώνει ότι «οι εταιρείες δεν κάνουν κινήσεις χωρίς κίνητρα» και προσθέτει ότι στην Tesla αναγνώρισαν το ανθρώπινο δυναμικό που υπάρχει στην Ελλάδα στη μηχανική.

«Είναι προφανές αφού γνώρισαν τους αποφοίτους μας ότι κατάλαβαν πως στην Ελλάδα υπάρχει ένα φυτώριο νέων επιστημόνων και θεώρησαν σκόπιμο να επωφεληθεί άμεσα η εταιρεία από αυτό. Το εργαστήριό μας δραστηριοποιείται στην περιοχή των ηλεκτρικών μηχανών και των ηλεκτρονικών ισχύος που αποτελούν κομβικές συνιστώσες για την κατεύθυνση της ηλεκτρικής ενέργειας» αναφέρει.

«Τελευταία το πεδίο εφαρμογής τους διευρύνεται πολύ περισσότερο, καθώς με την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας που βρίσκεται σε εξέλιξη και δίνει προτεραιότητα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στα συστήματα συμπαραγωγής θερμότητας-ηλεκτρισμού προωθείται η ανάπτυξη μικρών υβριδικών συστημάτων ηλεκτροπαραγωγής που προοπτικά θα μπορούν να συγκροτηθούν από ομάδα καταναλωτών ή ακόμα και από μεμονωμένους καταναλωτές που θα συνδυάζουν συνιστώσες παραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Παράλληλα οι περιβαλλοντικές προβλέψεις για μείωση των ρύπων στα μέσα μεταφοράς οδηγούν σε διάδοση της ηλεκτρικής κίνησης με αποτέλεσμα τα αυτοκίνητα να υποχρεωθούν στο άμεσο μέλλον να έχουν όλα υβριδικό σύστημα κίνησης που θα συνδυάζει τον παραδοσιακό θερμικό κινητήρα με ηλεκτρικό και μεσοπρόθεσμα να έχουν αμιγώς ηλεκτρική κίνηση» συνεχίζει.

Ο κ. Κλαδάς δηλώνει υπερήφανος για τους αποφοίτους του και προσθέτει πως «ο Κωστής έκανε πάντα πολύ σωστές εργασίες, ειδικά σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά και αυτό όταν το εργαλείο του για να τον ανακαλύψουν».
Θλιβερή πλευρά του νομίσματος για την έρευνα αποτελεί ότι από τότε που έπιασε δουλειά στο εξωτερικό έχει «μηδέν δημοσιευμένο έργο» καθώς οι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες είναι πολύ αυστηρές σε θέματα πνευματικών δικαιωμάτων και απορρήτου της έρευνας που κάνουν.

Ο κ. Κλαδάς διδάσκει στο Πολυτεχνείο 22 χρόνια και έχει «βγάλει» εκατοντάδες ηλεκτρολόγους μηχανικούς, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι σήμερα σε πολύ υψηλές θέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. «Το λέω με χαρά και είμαι πολύ ευχαριστημένος γιατί η αξιοσύνη και η ικανότητα είναι πράγματα απολύτως μετρήσιμα» δηλώνει.

Το αρχηγείο της Tesla στον Δημόκριτο

Στο τεχνολογικό πάρκο του Δημοκρίτου στην Αγία Παρασκευή θα εδρεύει το ελληνικό παράρτημα της αυτοκινητοβιομηχανίας. Ο πρόεδρος του Δημοκρίτου κ. Γιώργος Νούνεσης δηλώνει στο «Βήμα» ότι «η εταιρεία έρχεται εδώ γιατί οι εκπρόσωποί της πιστεύουν ότι θα μαζέψουν εξαιρετικά ταλαντούχους νέους που θα επιταχύνουν τα σχέδιά της για τη νέα γενιά ηλεκτροκινητήρων που επιθυμούν».

Οπως εξηγεί, αυτή την περίοδο διαμορφώνεται ο χώρος στο κτίριο του Λευκίππου που έχει νοικιάσει. «Είναι σημαντικό το ότι πρώτη φορά ερευνητικό τμήμα της Tesla φεύγει από την έδρα του και αυτό φέρνει την Αθήνα να πρωταγωνιστεί στη διεθνή ερευνητική σκηνή με προοπτικές στο να αναδειχθεί μια κοινότητα υψηλού επιστημονικού επιπέδου».

Φυσικά, όπως εξηγεί, αυτό ανοίγει τον δρόμο και για άλλες δυνητικές συνεργασίες, ενώ θυμίζει ότι στο τεχνολογικό πάρκο του Δημοκρίτου έχουν ήδη παραρτήματά τους άλλες 33 εταιρείες, πολλές από τις οποίες ιδιαίτερα επιτυχημένες.

Παράλληλα, ο Δημόκριτος διατηρεί ένα μεγάλο πρόγραμμα βιομηχανικών υποτροφιών με τη συνεργασία 54 ελληνικών επιχειρήσεων και τη χρηματοδότηση του Ιδρύματος Νιάρχου.