Οι μεγάλες κοινωνικο-οικονομικές ανατροπές που επέβαλε η κρίση, καθρεφτίζονται ανάγλυφα καιστις ανακατατάξεις των συσχετισμών δύναμης στο πολιτικό πεδίο.
Ένα μεγάλο «χάσμα» έχει δημιουργηθεί ανάμεσα στην κοινωνία και το κράτος. Τα μνημονιακά μέτρα της πολιτικής εξουσίας από το 2010 μέχρι και σήμερα έχουν κυριολεκτικά γκρεμίσει το κοινωνικό κράτος δικαίου. Τα δίκτυα κρατικής πρόνοιας, έχουν πλήρως αποδυναμωθεί. Η εμπιστοσύνη της κοινωνίας έναντι της πολιτικής εξουσίας (κυβέρνησης, κομματικών και πολιτικών θεσμών) βρίσκεται πλέον στα χειρότερα επίπεδα της μεταπολίτευσης. Το κοινωνικό μοντέλο που αγωνιζόμασταν στη δεκαετία του ’80 και ’90 να συγκλίνει με το μέσο ευρωπαϊκό, οδεύει ολοταχώς να συγκλίνει με το βαλκανικό.
Μισθοί και συντάξεις καταρρέουν προς τα κάτω σε ποσοστά που ξεπερνούν το 50%. Τα νοικοκυριά βρίσκονται σε απόγνωση και αβεβαιότητα. Οι διαπιστώσεις είναι κοινά παραδεκτές και οφείλει στα προβλήματα αυτά η πολιτική εξουσία να δρομολογήσει λύσεις. Πρέπει γι’ αυτό να ξαναδιαβάσουμε και να κατανοήσουμε καλύτερα την πραγματικότητα.
Τα κοινωνικά ρήγματα που γιγαντώθηκαν με τη «χρεοκοπία» της οικονομίας μας έχουν διευρυνθεί σήμερα επικίνδυνα. Αποτελούν πλέον τις πιο οδυνηρές καταστάσεις της ελληνικής πραγματικότητας.
Τα ρήγματα αυτά δεν αφορούν μονάχα τις παραδοσιακές ταξικές αντιθέσεις και τις διαιρέσεις, αλλά συνολικά το κοινωνικό σώμα με εξαίρεση μία μικρή, ελάχιστη οικονομική ελίτ. Είναι χρήσιμο να επισημάνουμε τα «σεισμογενή» ρήγματα που αφορούν όχι μονάχα τη συγκυρία αλλά την πορεία του έθνουςστο αύριο. Η ανεργία του νέου, του επιστήμονα, του σπουδαγμένου και εξειδικευμένου σε τεχνικές και τεχνολογικές δεξιότητες, που δεν βρίσκει δουλειά, που δεν μπορεί να ενταχθεί στην παραγωγική ζωή του τόπου, είναι η μεγαλύτερη πληγή στον τόπο μας. Λέγεται ότι 250.000 νέα παιδιά έχουν μεταναστεύσει. Η κατάσταση αυτή έχει δημιουργήσει μεγάλες ανατροπές οικογενειακές, κοινωνικές και πολλαπλές απώλειες για την Ελλάδα και την πορεία της στο μέλλον.
Η σύγχρονη μετανάστευση των νέων έχει σωρεύσει μεγάλο ψυχικό συναισθηματικό κόστος στις οικογένειες. Ο γονιός νιώθει ντροπιασμένος, διότι δεν μπορεί ο γιος να βρει μια αξιοπρεπή θέση, ρόλο στην παραγωγή και την κοινωνία. Η μετανάστευση γκρεμίζει όνειρα και ελπίδες στις πιο ευαίσθητες κοινωνικές κατηγορίες των νέων. Σ’ αυτές τις πραγματικές συνθήκες ο γονιός γίνεται έξαλλος, θυμωμένος έναντι της χθεσινής και σημερινής πολιτικής ηγεσίας. Η καρδιά του γεμίζει με ανάμεικτα συναισθήματα, φόβου, οργής και μίσους. Αυτό το τεράστιο ψυχικό και συναισθηματικό κόστος, η πολιτική εξουσία δεν το έχει κατανοήσει σε βάθος για να πάρει σοβαρά μέτρα αντιμετώπισης.
Αν η ανεργία αποτελεί το μεγάλο κοινωνικό ρήγμα, μαζί της συμπορεύεται η φτώχεια και η περιθωριοποίηση. Το μεγάλο ζήτημα της ανθρωπιστικής κρίσης που αφορά το 1/3 του κοινωνικού σώματος.
Σ’ αυτό το μέτωπο τα τελευταία χρόνια αναπτύχθηκαν δίκτυα αλληλεγγύης από την εκκλησία, από Τ.Α. από εθελοντικές οργανώσεις, ΜΜΕ και ατομικές πρωτοβουλίες. Η πολιτική εξουσία, αφού το δίκτυο κρατικής πρόνοιας έχει καταρρεύσει, προσπαθεί να αντιμετωπίσει το ρήγμα αυτό με καταβολή χρηματικών επιδομάτων και συσσίτια.
Αντί να οικοδομήσει ένα νέο, σύγχρονο κράτος πρόνοιας, αρκείται στο τέλος του χρόνου να μοιράζει ορισμένα χρηματικά επιδόματα. Για να μιλάμε με τη γλώσσα των αριθμών. Μοίρασε η κυβέρνηση 1,5 δισ. ευρώόταν αφαίρεσε πολλαπλάσια από τις συνταξιουχικές κοινωνικές ομάδες (2016, 2017). Στην πολιτική γλώσσα και αντιπαράθεση, οι μεν κυβερνόντες υποστηρίζουν ότι έτσι δημιουργούν το νέο κράτος πρόνοιας και η αντιπολίτευση ότι δεν αντιμετωπίζεται η ανθρωπιστική κρίση με επιδόματα «φιλανθρωπίας». Κατηγορούν την κυβέρνηση ότι προσπαθεί να δημιουργήσει ένα νέο κοινωνικό σώμα «επιδοματούχων» για εκλογική πελατεία. Και βέβαια υπάρχει και η μεγάλη κοινωνική κατηγορία των συνταξιούχων (2.5 εκ).
Σαν να μην έφταναν οι περικοπές του 1ου και 2ου μνημονίου, ακολούθησαν του 3ου και του 4ου. Μόνο από το 2016 μέχρι το 2019 οι εισοδηματικές περικοπές θα ξεπεράσουν τα 18,5 δισ. ευρώ. Αυτά καταγράφει το γενικό Λογιστήριο του Κράτους.
Η κυβέρνηση αφού αφαιρεί αυτά τα εισοδήματα, μοιράζει ως επίδομα στο τέλος των δύο χρόνων 1,5 δισ. ευρώ!!! Δηλαδή είναι σαν να ληστεύεις το πορτοφόλι τους και να τους δίνει πίσω για ελεημοσύνη κάτι να χαίρονται. Και αφού αυτά συμβαίνουν στην κοινωνική πραγματικότητα, η πολιτική εξουσία στο κυνήγι της εξουσίας έχει βγάλει τα «όπλα» το σκήπτρο της διχόνοιας με διαχωριστικές γραμμές:οι κακοί και οι ενάρετοι, οι κλέφτες και οι αστυνόμοι κ.α. Γενικεύεται αυτή η αντιπαράθεση σε όλο το κοινωνικό σώμα. Το ζήτημα της κοινωνικής συνοχής και ειρηνικής συμβίωσης των πολιτών βρίσκεται σε αχαρτογράφητα πεδία. Η πολιτική εξουσία πρέπει να κατανοήσει ότι η κοινωνική συνοχή, που είναι πρωτεύον θέμα της Δημοκρατίας, δεν επιτυγχάνεται αν δεν γεφυρωθούν τα κοινωνικά ρήγματα, που πέρα από το οικονομικό στοιχείο, είναι ιδιαίτερα φορτισμένα με συναισθήματα οργής, φόβου και απογοήτευσης.
Έχει ανάγκη η πατρίδα μας, η κοινωνία από πολιτική εξουσία που θα διασφαλίσει την κοινωνική συνοχή. Βασική προϋπόθεση γι’ αυτό να συμφιλιωθεί το κράτος με την κοινωνία. Να αμβλυνθούν τα κοινωνικά ρήγματα. Να μην τα τροφοδοτεί η πολιτική ηγεσία, χάριν της εξουσίας, με νέα εκρηκτική ύλη γεμάτη από σκληρές πολιτικές δηλώσεις – αντιπαραθέσεις αλλά και πράξεις.
Η πατρίδα μας δέχεται πολλές πιέσεις στις εξωτερικές, αλλά και τις εσωτερικές κοινές μας υποθέσεις. Η πολιτική εξουσία οφείλει να αλλάξει το κλίμα του διχασμού και να εμπεδώσει με λόγια και με πράξεις τη συνεννόηση και τη σύνεση του πολιτικού κόσμου για να γεφυρώσουμε τα κοινωνικά ρήγματα και να διασφαλίσουμε την κοινωνική συνοχή.
