Παραμένουν πολύ φιλοαμερικανοί μετά τη ΝΑΤΟϊκή επέμβαση υπέρ τους το 1999 και έχουν ονομάσει την κεντρική λεωφόρο της Πρίστινας «Μπιλ Κλίντον». Τα τελευταία χρόνια όμως κλίνουν όλο και περισσότερο προς την Αλβανία. Εκτός Πρίστινας είναι ελάχιστες οι κοσοβάρικες σημαίες και περισσότερες οι αλβανικές.
Ο Ράμα υπονομεύει τη σταθερότητα
Η ανεξαρτησία και η σταθεροποίηση του Κοσόβου θα αποδυναμώσουν τα σενάρια για τη Μεγάλη Αλβανία, λέει στο «Βήμα» ο Ιωάννης Αρμακόλας, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και Επικεφαλής του Προγράμματος Νοτιοανατολικής Ευρώπης του ΕΛΙΑΜΕΠ.
Πώς αξιολογείτε τις δηλώσεις του Εντι Ράμα περί κοινού προέδρου Αλβανίας – Κοσόβου;
«Για πολλοστή φορά τα τελευταία χρόνια ο πρωθυπουργός Ράμα προβαίνει σε ανεύθυνες και ουσιαστικά ανεδαφικές δηλώσεις που όχι μόνο έρχονται σε αντίθεση με το πρόταγμα της σταθεροποίησης των Δυτικών Βαλκανίων, αλλά ουσιαστικά υπονομεύουν και την ίδια την ανεξάρτητη υπόσταση του νεότευκτου κράτους του Κοσόβου. Ο αλβανός πρωθυπουργός συνηθίζει να κάνει φαινομενικά πατριωτικές δηλώσεις, που ακούγονται ευχάριστα από πολλούς Αλβανούς της περιοχής, αλλά ουσιαστικά αναπαράγουν και επιβεβαιώνουν τα στερεότυπα και τις ανησυχίες περί μεγαλοϊδεατικών επιδιώξεων των αλβανικών πολιτικών ελίτ. Θεωρώ ότι η σημασία των δηλώσεων αυτών δεν πρέπει να μεγαλοποιείται, αλλά συγχρόνως δεν μπορεί κανείς παρά να τονίσει το άστοχο αυτής της ενέργειας».
Αποτελεί το Κόσοβο το πρώτο βήμα για τη Μεγάλη Αλβανία;
«Οχι, ένα τέτοιο σενάριο είναι μάλλον απίθανο. Ομως, η ανεξαρτησία του Κοσόβου αποτελεί μια μη αναστρέψιμη πραγματικότητα. Αυτό που συμβάλλει στην αβεβαιότητα και ενεργοποιεί τα σενάρια για την επιδίωξη της Μεγάλης Αλβανίας είναι η αδυναμία του Κοσόβου να παγιώσει το διεθνές στάτουςτου, αλλά και τα μεγάλα εσωτερικά του προβλήματα. Αντίθετα, όσο περισσότερο η νέα αυτή χώρα και η ευρύτερη περιοχή σταθεροποιούνται και οδηγούνται στην ένταξη στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ τόσο τα σενάρια της Μεγάλης Αλβανίας θα αποδυναμώνονται και θα συγκινούν μόνο ακραίες και περιθωριακές ομάδες. Η Ελλάδα δεν πρέπει να φοβάται την ανεξαρτησία του Κοσόβου, εφόσον η νεότευκτη χώρα και η ευρύτερη περιοχή μπουν σε ένα σταθερό μονοπάτι κρατικής οργάνωσης, δημοκρατικής ανάπτυξης και ένταξης στους μεγάλους δυτικούς οργανισμούς».
Η δύσκολη συμφωνία με τη Σερβία
«Το Κόσοβο έχει πάρα πολλά προβλήματα, αλλά δεν είναι περισσότερα ή σοβαρότερα από των άλλων χωρών των Δυτικών Βαλκανίων: δυσλειτουργία του πολιτικού συστήματος, διαφθορά, φτώχεια, αδυναμία υπερίσχυσης κράτους δικαίου, οργανωμένο έγκλημα» λέει στο «Βήμα» ο Δημήτρης Μοσχόπουλος, πρέσβης επί τιμή, πρώην επικεφαλής του Γραφείου Συνδέσμου της Ελλάδας στο Κόσοβο και πρώην διαμεσολαβητής της ΕΕ για την προστασία της σερβικής πολιτιστικής κληρονομιάς στο Κόσοβο. «Για να προχωρήσει το Κόσοβο προς τα εμπρός, δηλαδή να ενταχθεί στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ, χρειάζεται τη βοήθεια της ΕΕ και των χωρών που το υποστηρίζουν. Στη Στρατηγική για τα Δυτικά Βαλκάνια, που δημοσίευσε η ΕΕ στις 6 Φεβρουαρίου, δηλώνεται σαφώς ότι το Κόσοβο έχει ευρωπαϊκή προοπτική».
«Η ανεξαρτησία του Κοσόβου από τη Σερβία δεν μπορεί να ανακληθεί. Μία από τις προϋποθέσεις για την ένταξη της Σερβίας στην ΕΕ είναι η σύναψη μιας νομικά δεσμευτικής συμφωνίας με το Κόσοβο, στην οποία και η Πρίστινα θα έχει ισοδύναμο λόγο και θα επιδιώξει την αναγνώριση από το Βελιγράδι. Ο πρόεδρος της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, έχει δηλώσει ότι επιδιώκει μια “ιστορική συμφωνία Σέρβων και Αλβανών για το Κόσοβο”, στην οποία οι δύο πλευρές θα πρέπει να δώσουν και να πάρουν, πράγμα που εγώ ερμηνεύω ως υπαινιγμό για αναγνώριση με το ανάλογο αντάλλαγμα» προσθέτει ο κ. Μοσχόπουλος, εκτιμώντας ότι αυτό δεν θα γίνει κατ’ ανάγκην όσο προχωράει η Σερβία προς την ΕΕ αλλά όταν θα φθάσει η ώρα για να ενταχθεί.
«Η Ελλάδα έχει θετική σχέση με το Κόσοβο, παρ’ όλο που δεν το έχει αναγνωρίσει: ενθαρρύνει οικονομικές σχέσεις, εκδίδει βίζες σε Κοσοβάρους, τις οποίες τοποθετεί πάνω στα διαβατήρια και όχι σε ξεχωριστό φύλλο χάρτου, το υποστήριξε να ενταχθεί σε διεθνείς οργανισμούς, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα, το ΔΝΤ και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, και εξακολουθεί να το βοηθάει. Από τα πέντε κράτη-μέλη της ΕΕ που δεν έχουν αναγνωρίσει το Κόσοβο η Ισπανία είναι η πιο εχθρική. Δυστυχώς, όταν επρόκειτο να δημοσιευτεί η Στρατηγική της ΕΕ για τα Δυτικά Βαλκάνια, στις αρχές Φεβρουαρίου, η Ελλάδα ήταν η μόνη από τις μη αναγνωρίζουσες χώρες που συντάχθηκε με την Ισπανία που υποστήριζε ότι το Κόσοβο μπορεί να ενταχθεί στην ΕΕ μόνον ως μέρος ή εξάρτημα της Σερβίας, ενώ η Σλοβακία υποστήριξε την πάγια θέση της Επιτροπής για ανεξάρτητη ενταξιακή προοπτική Σερβίας και Κοσόβου, και η Κύπρος και η Ρουμανία αρνήθηκαν να πάρουν θέση».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
