«Οι εξελίξεις τρέχουν για την Ελλάδα. Προτού ακόμη κλείσει η τρίτη αξιολόγηση, καθώς οι θεσμοί και η ΕΚΤ περιμένουν να αρχίσουν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί από τις τράπεζες, ξεκινά η τέταρτη αξιολόγηση. Και την Πέμπτη στις Βρυξέλλες συζητείται το πακέτο για την ελάφρυνση του χρέους. Και όλα αυτά κάτι σημαίνουν».
Με αυτές τις λίγες λέξεις κορυφαίου παράγοντα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περιγράφονται όλα όσα θα συμβούν από τη Δευτέρα που έρχονται οι θεσμοί στην Αθήνα και τους επόμενους τρεις μήνες που απομένουν μέχρι να κλείσει το τρίτο Μνημόνιο και να υπάρξει η συμφωνία για την επόμενη ημέρα της ελληνικής οικονομίας με την κυβέρνηση αλλά και το ΔΝΤ, που, όπως όλα δείχνουν, θα διατηρήσει τον ρόλο του επόπτη ακόμη κι αν έχουν εξοφληθεί από τον ESM τα δάνεια που έδωσε στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του «Βήματος», τη Δευτέρα, με το «καλημέρα», οι θεσμοί θα βάλουν στο τραπέζι τα μέτρα του 2019, με πρώτο τη νέα μείωση του αφορολόγητου ορίου, ώστε να είναι σίγουροι ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα κινηθεί στο 3,5% του ΑΕΠ.
Η κυβέρνηση προετοιμάζει τα επιχειρήματά της που είναι ότι το 2017, και μάλιστα για δεύτερη συνεχή χρονιά, το πρωτογενές πλεόνασμα πριν από τη διανομή του κοινωνικού μερίσματος κινήθηκε σε επίπεδα πάνω από 4% του ΑΕΠ (!), κάτι που θα επιβεβαιωθεί και από τη Eurostat τον Απρίλιο. Για την ακρίβεια, το 2017, σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο, το πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης (πριν δοθεί το μέρισμα σε συνταξιούχους, ανέργους, ΔΕΗ κ.λπ.) πλησίασε τα 9 δισ. ευρώ, κάτι που αναμένεται να επαναληφθεί και εφέτος.

Τι θα ζητήσουν

Ομως οι θεσμοί επιμένουν στην αυστηρή τήρηση των συμφωνηθέντων και υλοποίηση των προαπαιτουμένων που απομένουν για να κλείσει το πρόγραμμα. Και αυτά είναι η επίσπευση της μείωσης του αφορολόγητου ορίου από το 2019, μαζί με τις μειώσεις των παλιών συντάξεων, και η πλήρης εξάλειψη του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ στα νησιά, αποφάσεις που θα πρέπει να ληφθούν και να νομοθετηθούν το αργότερο ως τον Μάιο.
Νωρίτερα, έως το τέλος Μαρτίου, θα πρέπει να αλλάξουν οι αντικειμενικές αξίες για να προσεγγίσουν τις εμπορικές τιμές των ακινήτων και να συνδυαστούν με όλες τις παρεμβάσεις στον ΕΝΦΙΑ προκειμένου να μη μειωθούν τα έσοδα από τον φόρο. Επίσης, μέχρι το τέλος Μαρτίου θα πρέπει να επανεξεταστεί το φορολογικό καθεστώς της ναυτιλίας υπό τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, να επανεξεταστεί το καθεστώς τόκων και επιβαρύνσεων που επιβάλλει το Δημόσιο για καθυστέρηση στην πληρωμή φόρων και να κωδικοποιηθεί και να απλοποιηθεί το καθεστώς ΦΠΑ.

Η συμφωνία

Παράλληλα με τις συζητήσεις για τα μέτρα του 2019, τον κατάλογο των μεταρρυθμίσεων τις οποίες η κυβέρνηση θα πρέπει να συνεχίσει μετά την εκπνοή του Μνημονίου και κυρίως τη λίστα των μεταρρυθμίσεων, όπως το θεσμικό πλαίσιο για τα εργασιακά, την αναλογία προσλήψεων – αποχωρήσεων που παραμένει 1 προς 5, τις οποίες θα πρέπει να σεβαστούν η μεταμνημονιακή Ελλάδα και οι επόμενες κυβερνήσεις, εξελίσσονται οι διαπραγματεύσεις για την ελάφρυνση του χρέους.
Οπως είπε την Παρασκευή ο Κλάους Ρέγκλινγκ από το Τόκιο, «έχει ήδη αρχίσει το τεχνικό έργο για να προσδιοριστεί εάν θα απαιτηθεί ελάφρυνση του ελληνικού κρατικού χρέους, αφού ολοκληρωθεί το πρόγραμμα στήριξης της οικονομίας της Ελλάδας», ξεκαθαρίζοντας ότι «δεν θα ζητηθεί από τον ιδιωτικό τομέα ένα νέο κούρεμα. Το τεχνικό έργο έχει αρχίσει ώστε να είμαστε έτοιμοι ως το καλοκαίρι, όταν θα τερματιστεί το πρόγραμμα».
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του «Βήματος», στο EWG της 1η Μαρτίου έχει προγραμματιστεί και θα συζητηθεί το πακέτο μέτρων για την ελάφρυνση του χρέους που θα προβλέπει 15ετή τουλάχιστον περίοδο σταθερών πληρωμών (έως 3% του ΑΕΠ ετησίως ) για την Ελλάδα, ρύθμιση που ισοδυναμεί ουσιαστικά με «περίοδο χάριτος» προκειμένου οι δανειακές ανάγκες της χώρας να είναι περιορισμένες.
Το δεύτερο μέρος του πακέτου περιλαμβάνει πρόωρη εξόφληση των δανείων του ΔΝΤ που είναι ακριβά, αφού τα επιτόκιά τους υπερβαίνουν το 3,5%, τα οποία δόθηκαν στην Ελλάδα το 2010 και το 2011, και των δανείων της διακρατικής βοήθειας (GLF) του πρώτου μνημονίου από τα αδιάθετα ποσά του τρίτου προγράμματος του ESM που ανέρχονται σε περίπου 30 δισ. ευρώ.
Ετσι και το ΔΝΤ θα εξοφληθεί, και τα κράτη που βοήθησαν την Ελλάδα θα πάρουν τα χρήματά τους από τον ESM χωρίς το ελληνικό χρέος να επιβαρυνθεί. Ενα μέρος μάλιστα, περί τα 8 δισ. ευρώ, της αναχρηματοδότησης θα προέλθει από τα κέρδη της ΕΚΤ και των κεντρικών τραπεζών, που είναι τα χρήματα από την κατοχή ελληνικών ομολόγων (SMPs & ANFA).
Εφόσον όλα πάνε σύμφωνα με τον σχεδιασμό και ολοκληρωθεί επιτυχώς και η τέταρτη αξιολόγηση, τα δάνεια που προβλέπεται να εκταμιευτούν για την Ελλάδα μέχρι το καλοκαίρι θα ανέλθουν σε 18,4 δισ. ευρώ, που μαζί με τα 6,7 δισ. της τρίτης αξιολόγησης θα διατεθούν για να σχηματιστεί το αποθεματικό – «μαξιλάρι» των 18 δισ. ευρώ για την ασφαλή επιστροφή στις αγορές και να εξοφληθούν χρέη του Δημοσίου σε ιδιώτες που έχουν περιοριστεί στα 4,8 δισ. ευρώ.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ