Αυξημένη ρύπανση τις ώρες αιχμής στο λιμάνι του Πειραιά

«Ηατμοσφαιρική ρύπανση από την κίνηση των πλοίων στα λιμάνια σε πρώτο πλάνο» ήταν το θέμα που συζητήθηκε σε ημερίδα που διοργανώθηκε στον ΟΛΠ από το Εθνικό Κέντρο Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάλυσης (ΕΚΕΤΑ) στο πλαίσιο υλοποίησης του ευρωπαϊκού προγράμματος«Poseidon Med ΙΙ». Επίσης τονίστηκε η ποιότητα της ατμόσφαιρας, η οποία βρίσκεται στην κορυφή των προτεραιοτήτων των ευρωπαϊκών λιμένων.

Οπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκάλεσε η παρουσίαση των αποτελεσμάτων από τις μετρήσεις των αέριων ρύπων στην ατμόσφαιρα που διενήργησε το ΕΚΕΤΑ στα λιμάνια του Πειραιά και της Πάτρας το 2017. Σύμφωνα με αυτές, καταδεικνύεται η σημαντική αύξηση των εκπομπών NOx, SOx και ΡΜκατά την κίνηση των πλοίων σε ώρες αιχμής, τόσο κατά την αναχώρηση όσο και κατά την άφιξή τους.

Κατά την παρουσίαση των μετρήσεων αέριων ρύπων στους λιμένες Πειραιά και Πάτρας, ο δρ Αδάμης Μητσοτάκης, επιστημονικός συνεργάτης του ΕΚΕΤΑ, σημείωσε ότι οι αέριοι ρύποι από τα φουγάρα πλοίων επιβαρύνουν τον αστικό ιστό με πιθανές επιπτώσεις στην υγεία όσων διαμένουν ή εργάζονται στην περιοχή.

Επίσης σημειώθηκε ότι εάν τη στιγμή που αναχωρεί ή φτάνει στο λιμάνι ένα πλοίο φυσάει, τότε οι αέριοι ρύποι μεταφέρονται και σε άλλες γειτονικές περιοχές. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Κρήτη ρύποι από τις εγκαταστάσεις της ΔΕΗ στο Ηράκλειο έχουν καταγραφεί στα Ανώγεια όταν έχει βόρειους ανέμους.

Τα αποτελέσματα, όπως ειπώθηκε, είναι ενδεικτικά και για την καταγραφή των ρύπων τοποθετήθηκε μονάδα μέτρησης στις εγκαταστάσεις του ΟΛΠ που βρίσκονται σε κομβικό σημείο μέσα στο λιμάνι. Οι μετρήσεις αφορούσαν ρύπους από φουγάρα πλοίων της ακτοπλοΐας καθώς λόγω του σημείου δεν θα γινόταν ακριβής καταγραφή για τα κρουαζεριόπλοια.

Οι 24ωρες μετρήσεις στον Πειραιά έγιναν από 4-9/5/2017 (low season) και από 27/7-4/8/2017 (high season). Σύμφωνα με αυτές, οι υψηλές εκπομπές σε μικροσωματίδια (ΡΜ), τα οποία αποτελούν επιβαρυντικό παράγοντα για την υγεία, καταγράφηκαν την πρώτη περίοδο συνήθως από τις 08.00 έως τις 11.00 και την υψηλή περίοδο, το καλοκαίρι, από τις 10.00 έως τις 16.00, ενώ σε αυξημένα επίπεδα ήταν και το βράδυ μετά τις 21.00 που αναχωρούν τα πλοία για Κρήτη.

Υψηλές τιμές σε άλλους αέριους ρύπους καταγράφηκαν επίσης το πρωί που αναχωρούν τα πλοία για Κυκλάδες και Σαρωνικό, το μεσημέρι (12.00-13.00) και το βράδυ (μετά τις 20.00).

Σημειώνεται ότι ο αντιπεριφερειάρχης Πειραιά κ. Γιώργος Γαβρίλης σε ανάρτησή του στο Facebook, την Πέμπτη, είχε επισημάνει μεταξύ άλλων για το θέμα της ρύπανσης στο λιμάνι του Πειραιά ότι «πριν από λίγες ημέρες παραδόθηκε το ετήσιο δελτίο μέτρησης ατμοσφαιρικών ρύπων από τον ΟΛΠ. Αν κάποιος το ξεφυλλίσει, θα διαβάσει ότι πέραν «στιγμιαίων» υπερβάσεων σε γενικές γραμμές και λίγο-πολύ όλα βαίνουν καλώς». Ωστόσο, συμπλήρωσε, «μια εικόνα αρκεί για να θέσει σε αμφιβολία αυτές τις διαπιστώσεις» δείχνοντας τη φωτογραφία με καπνούς που έβγαιναν από ένα ιπτάμενο δελφίνι που βρισκόταν απέναντι από το γραφείο του.

Στην ημερίδα συζητήθηκαν ακόμη και παρουσιάστηκαν εργασίες και μελέτες που αφορούν τον κοινωνικό αντίκτυπο που προκαλεί η ατμοσφαιρική ρύπανση προερχόμενη από τη ναυτιλία, καθώς και τις θεσμικές πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση του ζητήματος.

Παράλληλα αναδείχθηκε ο καταλυτικός ρόλος των λιμενικών αρχών, οι οποίες υποβοηθούμενες από καινοτόμα τεχνολογικά εργαλεία, όπως είναι η χρήση Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (drones– UAV), μπορούν να συμβάλουν στην αποτελεσματικότερη συλλογή δεδομένων σχετικά με τους ρύπους που εκλύουν τα πλοία.

Επιπλέον, με φόντο τους διεθνείς περιβαλλοντικούς κανονισμούς για τις εκπομπέςSΟx, παρουσιάστηκαν καινοτόμες τεχνολογίες και εναλλακτικά καύσιμα, προβάλλοντας το ΥΦΑ ως το πλέον υποσχόμενο ναυτιλιακό καύσιμο για τη μετάβαση προς μια εποχή μηδενικών εκπομπών αέριων ρύπων.

Ιδιαίτερη ανταπόκριση υπήρξε κατά τη συζήτηση της τελευταίας ενότητας, στην οποία στελέχη προερχόμενα από τον κλάδο της ναυτιλίας και της ενέργειας, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Θαλάσσιων Λιμένων (ESPO) και την περιβαλλοντική οργάνωση Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία υπογράμμισαν τα απαραίτητα βήματα που πρέπει να γίνουν για την αξιοποίηση του ΥΦΑ ως εναλλακτικού ναυτιλιακού καυσίμου στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως η ολοκλήρωση της εφοδιαστικής αλυσίδας, η κατάρτιση αποτελεσματικού θεσμικού πλαισίου και η παροχή κινήτρων για προσέλκυση επενδύσεων σε πλοία και λιμάνια.

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης πραγματοποιήθηκε επίδειξη της μέτρησης των αέριων ρύπων με την κινητή μονάδα μέτρησης που χρησιμοποιήθηκε στο έργο.