Αποφασισμένες να βάλουν το μαχαίρι στο κόκκαλο και να επιταχύνουν τους ρυθμούς ανάκτησης των κόκκινων δανείων είναι οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών.
Η καθυστέρηση στην έναρξη του ηλεκτρονικού συστήματος πλειστηριασμών, που καθίσταται καθολικό από την Τετάρτη 21 Φεβρουαρίου, έχει εκτροχιάσει το χρονοδιάγραμμα των τεσσάρων συστημικών ομίλων, οι οποίες θα καταβάλλουν προσπάθεια μέσα στους επόμενους μήνες να κερδίσουν το χαμένο έδαφος.
Ενδεικτικό της πίεσης που δέχονται από τον επόπτη τους, τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM) για την ανάληψη άμεσων δράσεων προς αυτήν την κατεύθυνση είναι το επεισόδιο μεταξύ του διοικητή της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι και του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου στο τελευταίο Eurogroup.
Ο κεντρικός τραπεζίτης ζήτησε εξηγήσεις από την επικεφαλής του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης για το γεγονός ότι ο αριθμός των πραγματοποιηθέντων και των προγραμματισμένων για τους επόμενους μήνες ακινήτων που θα βγουν στο σφυρί, είναι κατά πολύ μικρότερος των στόχων που έχουν τεθεί.
Για το 2018 οι ελληνικές τράπεζες έχουν δεσμευτεί για την υλοποίηση 10.000 περίπου πλειστηριασμών, ωστόσο οι καθυστερήσεις που έχουν σημειωθεί έχουν οδηγήσει σε μία άτυπη αναθεώρηση του αριθμού αυτού στα επίπεδα των 6.000 – 7.000.
Με την υποχρεωτική εφαρμογή του ηλεκτρονικού συστήματος και τη σταδιακή αναστολή της αποχής των συμβολαιογραφικών ενώσεων όλης της χώρας έως και το τέλος Μαρτίου, τα πιστωτικά ιδρύματα θα επιδιώξουν να ανεβάσουν τους ρυθμούς εκποιήσεων το αμέσως επόμενο διάστημα.
Στόχος είναι από τον ερχόμενο μήνα, να βγαίνουν σε δημοπρασία 250 ακίνητα κατά μέσο όρο την εβδομάδα, αριθμός που μέχρι το ερχόμενο φθινόπωρο αναμένεται να διπλασιαστεί.
Οι τραπεζικές διοικήσεις έχουν δεσμευτεί στον SSM να παρουσιάσουν στο πλαίσιο των stress tests, μέχρι και τον Απρίλιο, ένα επαρκές δείγμα πλειστηριασμών, της τάξης των 2.000 ακινήτων, για να αποδείξουν ότι η κατάσταση σε αυτό το μέτωπο ομαλοποιείται.
Αν και τα στοιχεία αυτά δεν θα επηρεάσουν το τεχνικό αποτέλεσμα της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, θα ληφθούν υπόψιν από τον SSM κατά τη διαδικασία αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας των τραπεζών στη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, η οποία θα επηρεάσει καθοριστικά την απόφαση για το χρονοδιάγραμμα κάλυψης των όποιων κεφαλαιακών κενών προκύψουν από την όλη διαδικασία.
Ως εκ τούτου, οι αρμόδιες γενικές διευθύνσεις των τραπεζικών ομίλων θα κάνουν τα πάντα μέσα στον επόμενο ενάμιση μήνα για να μην …εκτεθούν στον επόπτη τους.
Ποια ακίνητα μπαίνουν στο στόχαστρο
Στα πλάνα των τραπεζών προβλέπεται ότι τουλάχιστον για εφέτος έμφαση θα δοθεί σε επαγγελματικά ακίνητα και σε κατοικίες μεγάλης αξίας που έχουν δοθεί ως εγγυήσεις από τους δανειολήπτες.
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι θα μείνει στο απυρόβλητο η πρώτη κατοικία, η οποία σήμερα προστατεύεται νομοθετικά μόνο από το νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά.
Όπως επισημαίνει τραπεζική πηγή, οι τέσσερις συστημικοί όμιλοι θέλουν μέσω των πλειστηριασμών να ασκήσουν πίεση στους στρατηγικούς κακοπληρωτές για τακτοποίηση των χρεών τους.
Η απειλή απώλειας της περιουσίας τους αποτελεί ένα σοβαρό αντικίνητρο για να συνεχίσουν το …κρυφτούλι. Μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι έως τώρα, τρεις στους δέκα πλειστηριασμούς αναστέλλονται, καθώς πριν την εκτέλεσή τους οι οφειλέτες εμφανίζονται και ρυθμίζουν τα δάνειά τους.
Πρόκειται για μία σαφή ένδειξη βελτίωσης της συναλλακτικής κουλτούρας, η οποία αποτελεί προϋπόθεση για την επαναφορά του εγχώριου τραπεζικού συστήματος στην κανονικότητα.
Οι τράπεζες θα εντείνουν το επόμενο διάστημα τις ενέργειές τους για αύξηση των εσόδων τους μέσω των πλειστηριασμών. Σύμφωνα με κορυφαίο τραπεζικό στέλεχος, σε αυτή τη φάση, δεν υφίσταται κανένα όριο προστασίας της πρώτης κατοικίας, παρά μόνο μέσω του νόμου Κατσέλη. Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι η συμφωνία με την κυβέρνηση να μην βγαίνουν σε πλειστηριασμό ακίνητα αξίας έως και 300.000 ευρώ, δεν ισχύει πλέον.
Στο πλαίσιο αυτό, θα δούμε το επόμενο διάστημα και πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας χαμηλής αξίας, ακόμη και κάτω των 100.000 ευρώ, που ανήκουν σε οφειλέτες που έχουν στην κατοχή τους περισσότερα ακίνητα ή διαθέτουν περιουσιακά στοιχεία που μπορούν να ρευστοποιηθούν για την εξυπηρέτηση του χρέους τους.
Η μοναδική άτυπη κόκκινη γραμμή είναι η ύπαρξη μίας και μοναδικής πρώτης κατοικίας από νοικοκυριά με ελάχιστα ή μηδενικά εισοδήματα. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα προταθούν λύσεις αναδιάρθρωσης, που θα προβλέπουν ακόμη και μεγάλο κούρεμα της οφειλής.
