Υπόθεση Novartis: Οι σχέσεις με γιατρούς πολιτικών και οι μεσάζοντες

Η Novartis χρησιμοποιούσε προσωπικούς γιατρούς πολιτικών αλλά και υπηρεσιακών παραγόντων για να προωθεί τα συμφέροντά της. Στην υπόθεση προμήθειας ύψους 200 εκατ. ευρώ, των διαγνωστικών τεστ για τον μοριακό έλεγχο του αίματος, που αποτελεί ένα από τα κύρια ζητήματα ενδιαφέροντος της εισαγγελέως Διαφθοράς κυρίας Ελένης Τουλουπάκη, αποκαλύπτεται μια δικαστική διαμάχη μεταξύ Roche και ενός ενδιαμέσου που χρησιμοποιούσε. Μία από τις εταιρείες στις οποίες εστίασε το ενδιαφέρον της η κυρία Τουλουπάκη για τυχόν σχέση της με το σκάνδαλο Novartis είχε επιχειρήσει το 2011 να αγοράσει τον Πανιώνιο! Κατάθεση του υποψήφιου αγοραστή της κυανέρυθρης ΠΑΕ περιέχεται στον φάκελο που παραδόθηκε στη Βουλή…

Ενα από τα πλέον κρίσιμα στοιχεία του φακέλου για την υπόθεση Novartis είναι η κατάθεση του μάρτυρα υπό προστασία με το ψευδώνυμο «Μάξιμος Σαράφης». Ο μάρτυρας ανάμεσα στα άλλα ανέφερε ότι «το 2006, ύστερα από ατυχές περιστατικό θανάτου από μόλυνση ασθενούς κατόπιν μετάγγισης, ο τότε υπουργός Δημήτρης Αβραμόπουλος εξήγγειλε τον μεγαλύτερο διαγωνισμό που έγινε ποτέ στον χώρο της Υγείας ύψους περίπου 200 εκατ. ευρώ αναφορικά με την προμήθεια διαγνωστικών τεστ μοριακού ελέγχου. Τα συγκεκριμένα διαγνωστικά τεστ τα διέθεταν μόνο οι εταιρείες Roche και Chiron, που ανήκει στον όμιλο Novartis. […] Συγκεκριμένα, η προμήθεια ανατέθηκε για την εταιρεία Roche σε εταιρεία συμφερόντων του μπροστινού της Ασημάκη Κ. για 40 ευρώ ανά τεστ, ενώ για την εταιρεία Chiron για 50 ευρώ ανά τεστ σε εταιρεία του Αλέξανδρου Δ. Σημειώνεται ότι τα ίδια τεστ κοστολογούνται στα πέντε ευρώ και η μίζα που δόθηκε δεν πρέπει να είναι μικρότερη των 40 εκατ. ευρώ». (Σ.σ.: Ο κ. Αβραμόπουλος αρνείται κάθε κατηγορία.)

Από τα στοιχεία που είχαν συγκεντρωθεί εκείνη την περίοδο προέκυπτε ότι λόγω του κατεπείγοντος χαρακτήρα για την απόκτηση των αντιδραστηρίων μοριακού ελέγχου ο τότε γενικός γραμματέας του υπουργείου Υγείας Αριστείδης Καλογερόπουλος είχε υπογράψει πράγματι δύο μνημόνια συνεργασίας με τις εταιρείες Chiron και Roche. Μια επιλογή που συνάντησε αντιδράσεις από κόμματα και υπηρεσιακούς παράγοντες για την εφαρμογή της συγκεκριμένης διαδικασίας και όχι της προκήρυξης διαγωνισμού.

Ωστόσο αυτό που παρουσιάζει έντονο ενδιαφέρον είναι ότι το 2010 η Roche και η εταιρεία του Ασημάκη Κ. (είχε δραστηριοποιηθεί στις ΗΠΑ και εκπροσωπούνταν νομικά από τον Αλέξη Κούγια), που είχε αναλάβει το έργο για τα τέσσερα από τα εννέα μοριακά κέντρα του διαγωνισμού, είχαν βρεθεί σε ισχυρή αντιδικία για οικονομικούς λόγους.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που είχαν παρουσιαστεί στο διαιτητικό δικαστήριο «οι δύο εταιρείες είχαν συμφωνήσει η Roche να παίρνει 65% επί των εισπράξεων και η εταιρεία του έλληνα ιδιώτη το υπόλοιπο 35%».

Ωστόσο τα κέρδη του έλληνα ιδιώτη, ο οποίος είχε μικρό τμήμα των εργασιών που απαιτούνταν, ήταν περίπου 3 εκατ. ευρώ, ενώ της πολυεθνικής φαρμακευτικής εταιρείας περίπου 900.000 ευρώ.

Ειδικής σημασίας λοιπόν θεωρείται η απόφαση του διαιτητικού δικαστηρίου που επιχείρησε να εξηγήσει αυτό το οξύμωρο και την αναντιστοιχία. Οπως επισημαινόταν στην απόφαση, η Roche είχε προσλάβει ως εταίρο τον Ασημάκη Κ. «λόγω των πραγματικών ή προβαλλόμενων διασυνδέσεων με πρόσωπα δυνάμενα να επηρεάσουν την απόφαση κατακυρώσεως του διαγωνισμού». Και φαίνεται να είχε πληρώσει για αυτό, όπως επισημαίνεται στο τότε δικαστικό έγγραφο, 14 εκατ. ευρώ.

Σημειώνεται ότι ο προαναφερόμενος στον φάκελο Novartis έλληνας ιδιώτης με τις «υψηλές προσβάσεις» στο υπουργείο Υγείας είχε κατηγορηθεί αργότερα για συμμετοχή σε σοβαρές εγκληματικές ενέργειες με άλλα 19 άτομα και είχε προφυλακιστεί. Ωστόσο πριν από δύο χρόνια είχε απαλλαγεί από κάθε κατηγορία. Το συγκεκριμένο πρόσωπο-«κλειδί» για το κρίσιμο θέμα του μοριακού ελέγχου του αίματος φέρεται να μην έχει κληθεί ακόμη να καταθέσει στην έρευνα Τουλουπάκη. Κάτι που αναμένεται να συμβεί τις επόμενες ημέρες.

Ενα ακόμα σημείο σημαντικού ενδιαφέροντος είναι, σύμφωνα με στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί από την έρευνα του FBI, ότι η φαρμακοβιομηχανία Novartis στη σχετική κλίμακα ενδιαφέροντος, προτίμησης και προτεραιότητας φέρεται να είχε πολλούς πανεπιστημιακούς γιατρούς αλλά και έμπειρους γιατρούς που είχαν αναλάβει τη φροντίδα και την παρακολούθηση, για διάφορες ασθένειες, πολιτικών προσώπων και κρατικών παραγόντων. Καθότι αυτό το δίκτυο γνωριμιών των «προσωπικών γιατρών» ισχυρών προσώπων κρινόταν ότι μπορούσε να τους βοηθήσει στην προώθηση των επιχειρηματικών σχεδίων τους.

Τέλος, ένα άλλο ενδιαφέρον του εν λόγω φακέλου είναι η κατάθεση ενός 51χρονου επιχειρηματία που εκπροσωπεί κυπριακή εταιρεία διαχείρισης ακινήτων. Ενα προσύμφωνο της εν λόγω εταιρείας για αγορά μεταλλείου στη Μεσσηνία το 2011 βρέθηκε σε έρευνα που είχε πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο της υπόθεσης Novartis στην κατοικία πολιτικού προσώπου που ερευνάται για συμμετοχή στο σκάνδαλο. Με τους δικαστικούς λειτουργούς να ψάχνουν αν αυτό το εύρημα μπορεί να έχει οποιαδήποτε σχέση με ξέπλυμα χρήματος ή με άλλες παράνομες ενέργειες. Ο μάρτυρας υποστήριξε λοιπόν ενώπιον των εισαγγελέων Διαφθοράς ότι ο ελεγχόμενος πολιτικός δεν έχει οποιαδήποτε σχέση με τη συγκεκριμένη εταιρεία. Χωρίς όμως να μπορεί να εξηγήσει πώς βρέθηκαν τα προσύμφωνα αγοραπωλησιών της στην κατοχή του. Η έρευνα παραμένει «ανοιχτή» για τους δικαστικούς λειτουργούς.

Επιπλέον ενδιαφέρον κρίνεται το ότι η συγκεκριμένη κυπριακή εταιρεία είχε επιχειρήσει τον Μάιο του 2011 να αγοράσει την ΠΑΕ Πανιώνιος, σε μια διαδικασία η οποία δεν ολοκληρώθηκε. Ακόμη το αναφερόμενο προσύμφωνο αφορούσε την κατασκευή μεταλλείου βωξίτη στην Κορώνη, που ματαιώθηκε για περιβαλλοντικούς λόγους. Η εν λόγω εταιρεία διεγράφη από το κυπριακό μητρώο τον Οκτώβριο του 2017.