Ο Αγιος Φεβρουάριος κι εγώ

Υπάρχουν δύο µήνες τον χρόνο που είναι πραγματικά δύσκολοι. Ο πρώτος είναι ο Σεπτέμβριος. Γυρνάνε όλοι από τις άδειες και ξαφνικά οι πόλεις γεμίζουν. Η αίσθηση ότι τελείωσε άλλο ένα καλοκαίρι σε κάνει να νιώθεις πως γερνάς. Σου φαίνονται διαφορετικοί όλοι –πρώτα-πρώτα οι φίλοι με τους οποίους καλοκαιριάτικα χάθηκες. Νομίζεις ότι ξεκινά ένας ακόμα καινούργιος χρόνος, ενώ λείπουν τρεις μήνες για να τελειώσει ο προηγούμενος. Μελαγχολείς εύκολα γιατί ξεκινάει το φθινόπωρο και η μέρα μικραίνει. Και μαζί με τη μέρα μικραίνουν σιγά-σιγά και οι αντοχές σου για όλους και για όλα: οι μπαταρίες που με δυσκολία φόρτισες καλοκαιριάτικα, αδειάζουν.

Ο δεύτερος μήνας που σε κάνει να πλημμυρίζεις από δυσφορία είναι ο Φεβρουάριος, που είναι ακόμα χειρότερος. Ο,τι χρήματα παραπάνω είχες τα έχεις ξοδέψει στις γιορτές –συχνά συνειδητοποιείς ότι το έχεις κάνει για λανθασμένους λόγους. Κουβαλάς ή τη νοσταλγία για τις ημέρες των γιορτών που πέρασαν ή το παράπονο ότι δεν τις πέρασες όσο καλύτερα μπορούσες για λόγους που δεν έχουν να κάνουν απαραίτητα με τα δικά σου θέλω. Αισθάνεσαι ότι ο χειμώνας περνάει, αλλά είναι πάντα εδώ. Σου λένε ότι είναι ο μήνας των εκπτώσεων και σε πιάνει νευρικό γέλιο: τα μαγαζιά, ακόμα και αν υποθέσουμε ότι έχεις ακόμη χρήματα που σου επιτρέπουν να τα επισκεφθείς, πουλάνε τα χειμωνιάτικα, τα οποία μπορεί να φορέσεις του χρόνου –ποιος ζει, ποιος πεθαίνει δηλαδή. Επίσης, σε πολλές περιπτώσεις οι εκπτώσεις είναι της πλάκας, ψαλιδίζονται ελάχιστα κάτι φουσκωμένες τιμές. Αλλά αυτό είναι το ελάχιστο: το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι καταλήγεις συχνά να τρώγεσαι με τα ρούχα σου. Ο Φεβρουάριος είναι σαν την πρώτη μέρα στη δουλειά ύστερα από την καλύτερη άδεια. Το χειρότερο είναι ότι αυτή η άδεια δεν υπήρξε κιόλας.

Τη δυσφορία µου για τον Φεβρουάριο ομολογώ ότι μου την έχει μεγαλώσει και ένας από τους καλύτερους ελληνικούς δίσκους: ο «Αγιος Φεβρουάριος», μια συλλογή γεμάτη τραγούδια σε μουσική του Δήμου Μούτση, ο οποίος είχε μελοποιήσει στίχους του Μάνου Ελευθερίου. Ο δίσκος κυκλοφόρησε το 1972 και αρχικά αντιμετωπίστηκε αμήχανα από το κοινό. Λέγεται ότι υπήρξε καθοριστικό για την άνοδο των πωλήσεών του ένα άρθρο του Δημήτρη Ψαθά στην πρώτη σελίδα της εφημερίδας «Τα Νέα», το 1973, όταν με αφορμή την υπόθεση Κοεμτζή ο Ψαθάς αναρωτιόταν αν το τραγούδι «Ο χάρος βγήκε παγανιά» προτρέπει τον κόσμο σε εγκλήματα: όπως συχνά συμβαίνει, ο κόσμος άρχισε να το ψάχνει. Εμένα πάλι, το πρόβλημά μου ήταν ο τίτλος του και το ομώνυμο τραγούδι, με το οποίο η Πετρούλα Σαλπέα, με τη γλύκα της παράξενης φωνής της, εκμυστηρεύεται ότι νιώθει πως έμεινε μόνη σε ένα σπίτι με συντροφιά μόνο τον Αγιο Φεβρουάριο. Αγιος ο Φεβρουάριος; Οχι δα. Δεν υπάρχει μεγαλύτερος διάβολος από τον Φεβρουάριο.

Ο Φεβρουάριος εµφανίζεται κάθε χρόνο μετά τις γιορτές σαν μεγάλος τιμωρός. Διαπιστώνεις ότι στις γιορτές πήρες κιλά πάλι κι άντε να δούμε τι βασανιστήρια πρέπει να περάσεις για να τα χάσεις. Ξαφνικά θυμάσαι όλους αυτούς που ξέχασες στις γιορτές και οι ενοχές σου μεγαλώνουν, θυμάσαι όμως κι αυτούς που σε ξέχασαν και σε τρώει η απορία και τα γιατί. Αν τον Ιανουάριο είχες ορκιστεί ότι με τον νέο χρόνο θα έκανες μια καινούργια αρχή, τον Φεβρουάριο καταλαβαίνεις ότι ματαιοπονείς και αυταπατάσαι. Κυκλοφορείς ντυμένος σαν κρεμμύδι, πιστεύεις ότι η άνοιξη δεν θα έρθει ποτέ, θεωρείς τις Απόκριες μια γελοιότητα, κρυώνεις, γκρινιάζεις, μονολογείς. Ποιο, διάβολε, θαύμα έχει κάνει αυτός ο Αγιος Φεβρουάριος; Ομολογώ ότι δεν το κατάλαβα ποτέ.

Οι προσευχές όλων των ανθρώπων τού στέρησαν ημέρες. Εφέτος έχει μόνο είκοσι οκτώ και θα περάσει γρήγορα, αλλά όχι χωρίς να αφήσει πίσω του μελαγχολία και γκρίνια. Το πρόβλημα δεν είναι ότι θα φύγει, αλλά ότι θα ξαναρθεί, το ίδιο αμείλικτος, δύσκολος, ξινός, άδειος από μεγάλες γιορτές και αργίες. Μήπως, για να κάναμε τη ζωή μας πιο εύκολη, να του ανάβαμε ένα καντήλι του Αγίου Φεβρουαρίου και να ζητούσαμε να είχε ο Ιανουάριος εξήντα ημέρες; Oλα θα ήταν καλύτερα, πιστεύω.

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 11 Φεβρουαρίου 2018.