Το άγνωστο παρασκήνιο της έρευνας για το «κύκλωμα της άσπρης μπλούζας»

Περίπου έξι ώρες μαγνητοφωνημένο αλλά και βιντεοσκοπημένο υλικό (από κινητά τηλέφωνα) τουλάχιστον 20 συναντήσεων υψηλόβαθμων στελεχών της Novartis που μιλούν για χρηματισμούς πολιτικών. Συνολικά 12 μάρτυρες (εκ των οποίων τρεις σε καθεστώς ειδικής προστασίας) που αναφέρονται σε παράνομες ενέργειες της πολυεθνικής φαρμακευτικής εταιρείας, έξι συναντήσεις στελεχών του FBI με τους έλληνες ερευνητές (κυρίως από το δικηγορικό γραφείο Παύλου Σαράκη) του «σκανδάλου» σε Ουάσιγκτον και ευρωπαϊκές πόλεις. Αυτά είναι ορισμένα από τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί από τις μυστικές έρευνες τεσσάρων ετών των αμερικανών πρακτόρων, των στελεχών της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ και ελλήνων νομικών –στο τέλος προστέθηκαν και οι εισαγγελείς Διαφθοράς –για την «υπόθεση Novartis» με τις σημαντικές προεκτάσεις και στη χώρα μας.

Τα στοιχεία που αποκαλύπτονται τώρα είναι το δημιούργημα ενός παρασκηνίου τεσσάρων ετών με έρευνες όχι μόνο στην Ελλάδα. Με συνεχείς προσπάθειες για να δημιουργηθούν «ρήγματα» για άντληση στοιχείων από μια πολυεθνική φαρμακευτική εταιρεία απόλυτα στεγανοποιημένη που ακολουθούσε επιθετική πολιτική στον χώρο του φαρμάκου και παραβίαζε –ακόμη και με αναφερόμενους χρηματισμούς πολιτικών –κάθε κανόνα ανταγωνισμού. Η εταιρεία, η οποία σε εσωτερικά έγγραφα για το προσωπικό της επεσήμανε ότι «οι εταιρικές συναλλαγές πρέπει να γίνονται με γνώμονα το μέγιστο συμφέρον της Novartis», ενώ υπήρχαν ειδικοί δεσμευτικοί και απαγορευτικοί κανονισμοί για αποφυγή «διαρροής πληροφοριών για την εταιρεία ακόμη και στις οικογένειες των υπαλλήλων της».

Ολα ξεκίνησαν στα τέλη Ιουνίου 2014. Είναι η περίοδος όπου στο πολιτικό σκηνικό κυριαρχεί η συζήτηση για την εκλογή Προέδρου –η οποία προκάλεσε και την πτώση της κυβέρνησης Σαμαρά –ενώ το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης είναι στραμμένο στο Μουντιάλ της Βραζιλίας. Είναι η περίοδος που η ΕΛ.ΑΣ. απασχολείται με τις αλλεπάλληλες επιθέσεις των επονομαζομένων ληστών του Διστόμου με ποινικούς και αντεξουσιαστές, αλλά και με τη σύλληψη του Νίκου Μαζιώτη.

Εκείνες τις εβδομάδες λοιπόν υπήρχαν οι πρώτες αναφορές ότι ο 49χρονος δικηγόρος Παύλος Σαράκης «είχε μια υπόθεση με αμερικανική εμπλοκή που όταν δημοσιοποιηθεί θα κλονίσει το πολιτικό σύστημα». Χωρίς τότε, δηλαδή 44 μήνες νωρίτερα, κανείς να γνώριζε περί τίνος πρόκειται και με το δικηγορικό γραφείο να αποφεύγει οποιοδήποτε σχόλιο. Ηταν η εποχή ωστόσο που οι αμερικανικές αρχές είχαν «διαβάσει» τους ισολογισμούς και τις πρωτοφανείς δαπάνες της Novartis στην Ελλάδα, αντίστοιχες με της Μ. Βρετανίας, και είχαν αντιληφθεί ότι κάτι «στρεβλό και σάπιο συμβαίνει».

Ο κ. Σαράκης, με καταγωγή από το Αγρίνιο, στη δικηγορική του πορεία έχει αναλάβει από την υπεράσπιση κακοποιών που συμμετείχαν στην απαγωγή του Περικλή Παναγόπουλου το 2009 μέχρι κατηγορουμένους για τα «εξοπλιστικά προγράμματα», τούρκων μελών της ένοπλης οργάνωσης DHKPC αλλά και βουλευτές της Χρυσής Αυγής μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Η τελευταία νομική εκπροσώπηση ήταν και ο λόγος που βγήκε από τα «μητρώα» της Νέας Δημοκρατίας με την οποία είχε κατέλθει υποψήφιος το 2012 στη Β’ Αθηνών, χωρίς να εκλεγεί.

Συνάδελφοί του μιλούν για «έναν δικηγόρο που ξέρει από «νονούς» της νύχτας μέχρι μέλη ενόπλων οργανώσεων και από γνωστούς επιχειρηματίες, τραπεζικούς και πολιτικούς μέχρι πράκτορες του FBI. Συνδυάζει κινήσεις προσκηνίου με δεκάδες εμφανίσεις σε πάνελ τηλεοπτικών σταθμών αλλά και παρασκηνιακές ενέργειες». Είναι χαρακτηριστικό ότι στα τέλη του 2014 (και ενώ ήδη ερευνούσε για τη Novartis) είχε αναλάβει τη νομική εκπροσώπηση ιδιώτη που είχε χρησιμοποιηθεί στην καταγγελλόμενη προσπάθεια «χρηματισμού» του πρώην βουλευτή των ΑΝΕΛ Παύλου Χαϊκάλη.

Τον Δεκέμβριο του 2007 εναντίον του κεντρικού χειριστή της υπόθεσης Novartis είχε υπάρξει επίθεση με καυστικό υγρό, έξω από το γραφείο του, κοντά στην πλατεία Ομονοίας, από την οποία είχε σοβαρά εγκαύματα στο πρόσωπο. Σε μια επίθεση για την οποία ήδη κατηγορούνται ένας έλληνας κι ένας αλβανός ποινικός, ενώ σύμφωνα με την πλευρά του δικηγόρου η επίθεση εκείνη σχετίζεται με αποκαλύψεις για κυκλώματα σωματεμπορίας στις οποίες είχε προχωρήσει τότε.

Από την περίοδο 2004-2005 ο κ. Σαράκης ήταν από τους προτεινόμενους δικηγόρους της πρεσβείας των ΗΠΑ και τότε είχε αναλάβει την εκπροσώπηση αμερικανών πολιτών που είχαν συλληφθεί για διάφορα ποινικά αδικήματα στη χώρα μας.

Επί σειρά μηνών ελάχιστα είχαν γίνει γνωστά για την υπόθεση που χειριζόταν ο «μυστικοπαθής» δικηγόρος που δεσμευόταν και με αυστηρό συμβόλαιο εμπιστευτικότητας των αμερικανικών αρχών. Από ιατρικούς κύκλους υπήρξε μια αναφορά για ενδιαφέρον του γραφείου του για τις «κλινικές μελέτες» για φάρμακα στην Ελλάδα. Χωρίς όμως τότε να γίνει ακόμη γνωστό περί τίνος ακριβώς επρόκειτο. Τώρα διαπιστώνεται ότι η συγκεκριμένη –αφανής –αναζήτηση στοιχείων, προ τετραετίας, αφορούσε τις λαθροχειρίες στο σύστημα κλινικών μελετών υπέρ των φαρμάκων της Novartis. Η πολυεθνική είχε αναφέρει ότι κάθε χρόνο προχωρεί περίπου σε 100 παρεμβατικές και μη κλινικές μελέτες για τις οποίες επένδυε ετησίως περίπου 6 εκατομμύρια ευρώ. Με τη συνδρομή ωστόσο γιατρών που αλλοίωναν τα δεδομένα έναντι αμοιβής. Και η μυστική έρευνα φέρεται να συνεχιζόταν για μήνες με στόχο χορηγούμενα ταξίδια χιλιάδων γιατρών από τη Novartis, το σύστημα χρηματισμών της εταιρείας, τις μεθόδους ξεπλύματος χρήματος κ.λπ. Ειδική έρευνα φέρεται να έγινε και για τον γιο πρώην υψηλόβαθμου στελέχους της ΕΥΠ για τον οποίο διαπιστώθηκε, ύστερα από έρευνες σε ΦΕΚ, σε πρακτικά και μετά από μαθηματικές αναλύσεις, ότι ήταν ο συντάκτης της σύνθετης αριθμητικής παράστασης-τύπου μέσω της οποίας οριζόταν η τιμή των φαρμάκων, και ο οποίος φέρεται να είχε ανοικτή γραμμή με τη Novartis. To άτομο αυτό, που την περίοδο 2011-2012 ήταν και σύμβουλος στο υπουργείο Δημόσιας Ταξης, είχε μπει προ διετίας στο μικροσκόπιο των αμερικανών ερευνητών και πιθανόν και του γραφείου Σαράκη, αφού θεωρήθηκε από τα κλειδιά της ιστορίας για τις αθέμιτες πρακτικές της φαρμακευτικής εταιρείας.

Στην τωρινή δικογραφία παρουσιάζονται μαρτυρίες ότι «ο «μαθηματικός των φαρμάκων» χρηματίστηκε από τη Novartis» με χρήματα που στέλνονταν σε εταιρεία του στη Μ. Βρετανία.

Επιπλέον, επί σειρά μηνών υπήρχαν προσπάθειες προσέγγισης σημαντικών στελεχών της φαρμακευτικής εταιρείας. Υπάρχουν περιγραφές για συναντήσεις, τάχα τυχαίες, σε εστιατόρια ή άλλους χώρους μέσω τρίτων ατόμων όπου ανάμεσα στους συνδαιτυμόνες εμφανίζονταν και συνεργάτες του γραφείου Σαράκη που άρχιζαν «κρούσεις» στους υπό «στρατολόγηση» υπαλλήλους. Ακολουθούσε σειρά συναντήσεων όπου παρουσιάζονταν στα στελέχη της Novartis τα επιβαρυντικά στοιχεία που είχαν ήδη συγκεντρωθεί. Και όπου τους ζητείτο να υπογράψουν ειδικό συμφωνητικό συνεργασίας με τις αμερικανικές αρχές όπου θα τους εξασφαλίζει ευνοϊκή δικαστική μεταχείριση. Και εκείνοι με τη σειρά τους υποχρεώνονταν να τους παρουσιάσουν όποιο στοιχείο γνώριζαν, χωρίς να αποκρύψουν απολύτως τίποτε. Επιπλέον, θα φρόντιζαν να αντλήσουν περαιτέρω κρίσιμα στοιχεία με υποκλοπές και βιντεοσκοπήσεις συζητήσεων στις οποίες συμμετείχαν με άλλα υψηλόβαθμα στελέχη της Novartis. Ετσι ώστε να αναδειχθούν οι παράνομες μέθοδοι της εταιρείας. Ενα υλικό για το οποίο όμως εκφράζονται αμφιβολίες αν δοθεί ποτέ στις ελληνικές αρχές ή θα είναι τουλάχιστον σε πρώτη φάση μόνο για «αμερικανική χρήση».

Οι δύο πρώτοι φέρεται να υπέγραψαν τα σχετικά συμφωνητικά τον Αύγουστο του 2016 και ο τρίτος –και ο πλέον σημαντικός –τον Οκτώβριο του 2017, όταν και ο κ. Σαράκης φέρεται να είχε στείλει ένα υπόμνημα 45 σελίδων στις αμερικανικές αρχές με τα «εντυπωσιακά ευρήματα». Επιπλέον, για αυτόν τον λόγο είχε κληθεί τότε αμέσως στις ΗΠΑ η εισαγγελέας Διαφθοράς κυρία Ελένη Τουλουπάκη. Μάλιστα, για λόγους νομικής κατοχύρωσης οι τρεις αυτοί «μετανοημένοι» υψηλόβαθμοι υπάλληλοι της Novartis προχώρησαν σε τυπικές αγωγές κατά της Novartis, με νομικό εκπρόσωπο για προφανείς λόγους πάλι τον ίδιο έλληνα δικηγόρο.

Ενδεικτικό της «αόρατης πολιορκίας» και της πίεσης σε στελέχη της Novartis, σε συνδυασμό με τις προσπάθειες της εταιρείας να κρατήσει τα «οχυρά» της, ήταν η απόπειρα αυτοκτονίας ενός 44χρονου υπαλλήλου της εταιρείας σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας, την Πρωτοχρονιά του 2017.

Οι έφοδοι, οι έρευνες και οι αθέμιτες πρακτικές της Novartis

Την τελευταία χρονιά η υπόθεση δημοσιοποιήθηκε και υπήρχε αναζήτηση στοιχείων από την Εισαγγελία Διαφθοράς, η οποία παρήγγειλε και 45 περίπου εφόδους της Οικονομικής Αστυνομίας και της Ασφάλειας Αττικής στα γραφεία της Novartis αλλά και σε δεκάδες Ελληνες αναφερόμενους στο σκάνδαλο της πολυεθνικής επιχείρησης. Σύμφωνα με πληροφορίες, έλεγχος είχε υπάρξει μέχρι και σε… εορταστικές εκδηλώσεις υπαλλήλων της Novartis, ενώ οι υπεύθυνοι της εταιρείας είχαν εκπονήσει πρόγραμμα ψυχολογικής υποστήριξης των υπαλλήλων της που δέχονταν από παντού πιέσεις για την υπόθεση και δέχονταν διαρκώς «επισκέψεις» από την ΕΛ.ΑΣ. Επιπλέον, υπήρχε έκδηλο ενδιαφέρον από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και το Μαξίμου, που και αυτοί με τη σειρά του «πολιορκούσαν» όποιον ήξερε για την υπόθεση Novartis και με προσπάθεια συγκέντρωσης στοιχείων σε έναν άλλο κύκλο μυστικών συναντήσεων.

Προκειμένου να προσδιορίσουν, εδώ κι έναν χρόνο, τα «μεγέθη του σκανδάλου» και τη δυνατότητα της πολιτικής εκμετάλλευσής του.

Με τον αμερικανικό φάκελο της ελληνικής Novartis – μέσω της «έρευνας Σαράκη» – να έχει πολλαπλάσια στοιχεία από αυτά που παρουσιάστηκαν στην ελληνική Βουλή και δημοσιοποιήθηκαν προσφάτως. Στοιχεία που αφορούν τις ευθύνες χιλιάδων ελλήνων γιατρών και υπηρεσιακών παραγόντων και τα δεδομένα τετραετούς έρευνας. Με κύριο μέλημα του FBI και της αμερικανικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς να στοιχειοθετηθούν πλήρως – με στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί και από άλλες χώρες – στο τέλος του χρόνου οι αθέμιτες πρακτικές της Novartis και να δεχθεί συμβιβασμό με κόστος πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ. Το οποίο είναι και το μεγάλο ζητούμενο της έρευνας. Οπου, σύμφωνα με πληροφορίες, η ανάδειξη της εμπλοκής όσο πιο υψηλά ιστάμενων πολιτικών προσώπων και κρατικών παραγόντων στην έκνομη δράση της σημαίνει και αντίστοιχα αύξηση του προστίμου που θα καταβάλει…

Ολα τα στοιχεία για τη «μυστική μάρτυρα»

Μια πολυετής δικαστική διένεξη του αποχωρήσαντος γενικού διευθυντή της Novartis Hellas Κώστα Φρουζή – κεντρικού προσώπου στο σκάνδαλο της φαρμακευτικής εταιρείας – με την πρώην γραμματέα του αποκτά εξαιρετικά μεγάλη σημασία σχετικά με τον βαθμό επαλήθευσης των αναφορών για «χρηματισμούς πολιτικών» στην υπόθεση Novartis. Και αυτό γιατί από έγγραφα του FBI θα μπορούσε κανείς να οδηγηθεί στο συμπέρασμα – κάτι που φαινόταν και από τα στοιχεία που είχαν παρουσιαστεί – ότι ένας από τους υπό προστασία μάρτυρες πιθανόν να είναι η πρώην γραμματέας του Φρουζή.

Ωστόσο, τώρα διαπιστώνεται ότι η συγκεκριμένη γυναίκα είχε πολύχρονη «σκληρή» διαμάχη, με εκατέρωθεν καταγγελίες, με τον τότε διευθυντή της Novartis για προσωπικούς λόγους. Γεγονός που συνεκτιμάται τώρα σχετικά με τις καταθέσεις που αναφέρονται σε επιβεβαιωμένα ραντεβού του Φρουζή με κυβερνητικά στελέχη και υπηρεσιακούς παράγοντες, αλλά και τα οποία συνδέονται, σχεδόν όλα, με χρηματισμούς. Σύμφωνα με πληροφορίες, η γραμματέας του Φρουζή του απέδιδε αρχικά ιδιαίτερα σκληρή συμπεριφορά και «εργασιακή εκμετάλλευση». Και ανάμεσα σε αυτά ότι δεν είχε σεβαστεί την εγκυμοσύνη της, ότι της ανέθετε ιδιωτικές δουλειές του κ.λπ. Ακολούθως η ίδια φέρεται να παρέδωσε στο «Τμήμα Ελέγχου Υποθέσεων Διαφθοράς» που είχε σχηματίσει η ίδια η Novartis (πιθανόν προσχηματικά) στοιχεία για χρηματισμούς πολιτικών στους οποίους φέρεται να προχωρούσε ο προϊστάμενός της.

Ο ίδιος με τη σειρά του στράφηκε δικαστικά εναντίον της. Αυτές οι καταγγελίες φέρεται να «κινήθηκαν» επί σειρά μηνών μόνο στο εσωτερικό της εταιρείας και αποτέλεσαν την αιτία που ο Φρουζής είχε τεθεί σε δυσμένεια. Στη συνέχεια εντοπίστηκαν και από την έρευνα του FBI. Οι Αμερικανοί στις πρόσφατες συναντήσεις με έλληνες δικαστικούς λειτουργούς υπέδειξαν την πρώην γραμματέα του Φρουζή ως προφανή μάρτυρα που μπορεί να τους βοηθήσει στη διερεύνηση της υπόθεσης. Ωστόσο, γνώστες τoυ πλήρους φακέλου της έρευνας του FBI για τη Novartis ανέφεραν ότι υπάρχουν ορισμένα άλλα στοιχεία που επιβεβαιώνουν σημαντικό μέρος των αναφορών της.