Ο προστατευόμενος μάρτυρας με το κωδικό όνομα Μάξιμος Σαράφης στον εισαγγελέα κατέθεσε όλη τη διαδικασία προμηθειών από την εταιρεία Novartis η οπία είχε κύκλο εργασιών στην Ελλάδα 500 εκατ. δολάρια. Ο μάρτυρας ονόμασε τον τότε υπουργό Υγείας Δ. Αβραμόπουλο, τον τότε υπουργό Ανδρέα Λοβέρδο καθώς και διάφορους υπηρεσιακούς παράγοντες στο χώρο της Υγείας.
Διαβάστε όλα τα ντοκουμέντα που περιλαμβάνονται στη δικογραφία
Το Βήμα παρουσιάζει αποσπάσματα από την κατάθεση του προστατευόμενου μάρτυρα «Μ. Σαράφη» και της προστατευόμενης μάρτυρας «Αικατερίνης Κελέση».
Η κατάθεση του προστατευόμενου μάρτυρα «Μ. Σαράφη»
Κατά την διάρκεια της κατάθεσή του ο προστατευόμενος μάρτυρας ερωτηθείς τι γνωρίζει για τις παράνομες πρακτικές της Novartis και των λοιπών φαρμακευτικών εταιρειών αναφέρθηκε στο έτος 2008 επί υπουργίας Αβραμόπουλου όπου έτρεχε το πρόγραμμα Παγκόσμιες Ημέρες Υγείας και το οποίο εκπονούσε η εταιρεία επικοινωνίας CIP συμφερόντων Κυριάκου Γριβέα έπειτα από σχετική ανάθεση του Υπουργείου Υγείας.
Στο εν λόγω πρόγραμμα ο γενικός διευθυντής της εταιρείας Αναστάσιος Γκοτσόπουλος με την έγκριση του Διευθυντή Στρατηγικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Αλέξη Ζορμπά, αναφέρει ότι ζητούσε υπέρογκες χορηγίες επικοινωνίας από τις φαρμακευτικές εταιρίες που δεν αντιστοιχούσαν στις πραγματικές υπηρεσίες που τους παρείχαν.
Επισημαίνει για παράδειγμα ότι η χορηγία μιας Παγκόσμιας Ημέρας Υγείας έφτανε τις 50.000 ευρώ ανά εταιρεία. Η Novartis Hellas χορήγησε την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υγείας με το ποσό των 50.000 ευρώ για συνέντευξη τύπου στο ξενοδοχείο King George παρουσία του κ. Ζορμπά, για εκθεσιακό περίπτερο ενημέρωσης στην πλατεία Κολωνακίου, το οποίο ουδέποτε στήθηκε, για ολοσέλιδη διαφημιστική καταχώρηση στην εφημερίδα Μετρόπολις, η οποία ουδέποτε δημοσιεύθηκε και για εκτύπωση και διανομή διαφημιστικών φυλλαδίων, τα οποία ουδέποτε παρήχθησαν. Δηλαδή για μια συνέντευξη τύπου αξίας 5.000 ευρώ η εταιρία χορήγησε στην CIP για λογαριασμό του Υπουργείου υγείας το ποσό των 50.000 ευρώ.
Ο Μ Σαράφης αναφέρθηκε και στον Κωνσταντίνο Φρουζή, τότε αντιπρόεδρο της Novartis Hellas, ο οποίος φέρεται να επικοινώνησε σε ανώτατα στελέχη της εταιρείας ότι ο λόγος που υπερτιμολογήθηκε το ποσό της χορηγίας ήταν η εξασφάλιση ευνοϊκής μεταχείρισης της Novartis από τον κ. Αβραμόπουλο, τότε Υπουργό Υγείας.
Στη μαρτυρία του ο Μ Σαράφης εξηγεί ότι η εξυπηρέτηση αυτή πραγματοποιήθηκε για την ταχύτερη έγκριση και υψηλότερη τιμολόγηση ογκολογικών φαρμάκων της εταιρείας όπως πχ το φάρμακο Affinitor.
Σημειώνει επίσης ότι επί υπουργίας του Δ. Αβραμόπουλου υπήρξε στενή συνεργασία της Novartis και του Υπουργείου μέσω του ΚΕΕΛΠΝΟ και του γενικού διευθυντή Θεόδωρου Παπαδημητρίου, που σε συνεργασία με τον Κ.Φρουζή διαχειρίστηκαν το ζήτημα της πανδημίας H1N1. Η Νοβάρτις την περίοδο 2008-2009 είχε εμβόλια για τον H1N1, τα οποία παραγγέλθηκαν από το υπουργείο Υγείας μετά με την αναβάθμιση από το ΚΕΕΛΠΝΟ του κινδύνου της πανδημίας στη μέγιστη βαθμίδα πέντε.
Με τον ανωτέρω τρόπο ο τότε υπουργός υγείας Αβραμόπουλος παρέσυρε τον τότε πρωθυπουργό Κ. Καραμανλή, ο οποίος τελούσε εν αγνοία, να εξαγγείλει ότι η Ελλάδα έπρεπε να παραγγείλει πανδημικά εμβόλια για το σύνολο του πληθυσμού της. Το ποσοστό κάλυψης του πληθυσμού ήταν στη συγκεκριμένη περίπτωση αναντίστοιχα υψηλό (υπερπολλαπλάσιο) σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες μα αντίστοιχο πληθυσμό.
Η ζημιά του κράτους στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν διττή. Αφενός δια της παραγγελίας υπερβολικά υψηλού αριθμού εμβολίων, αφετέρου δια της καταβολής υψηλών ποσών που διοχετεύτηκαν από το ΚΕΕΛΠΝΟ σε ΜΜΕ για την εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού.
Σύμφωνα με τον Μ Σαράφη εκείνη την εποχή ο Κ. Φρουζής έλεγε ότι ο ίδιος, ο οποίος έιχε αναλάβει τη διαπραγμάτευση και έκλεισε τη συμφωνία εκ μέρους της NΟVARTIS VACCINES SRL, δωροδόκησε τους Θ. Παπαδημητρίου, τον τότε γγ του υπουργείου Υγείας Αριστείδη Καλογερόπουλο και τον τότε υπουργό Υγείας Δ. Αβραμόπουλο.
Αποκαλύπτει δε ότι για το ξέπλυμα χρημάτων που δόθηκαν στους ανωτέρω χρησιμοποιήθηκε μεταξύ άλλων ο μηχανισμός της υπερτιμολόγησης εκδηλώσεων και φαρμακοοικονομικών μελετών της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, εκπροσωπούμενης από τον τότε Κοσμήτορα Ιωάννη Κυρόπουλο ο οποίος ήταν γνώστης και της όλης υπόθεσης και χρησιμοποιήθηκε και ο ίδιος για την προσέγγιση του υπουργού Υγείας, του οποίου ήταν σύμβουλος.
Ομοίως το ξέπλυμα των χρημάτων έγινε και μέσω του ομίλου Γριβέα, ο οποίος αναλάμβανε συνέδρια για λογαριασμό της ΕΣΔΥ και υπερτιμολογημένες δραστηριότητες επικοινωνίας της Novartis και του ΚΕΕΛΠΝΟ. Σύμφωνα με τον Μ. Σαράφη ο υπουργός Υγείας Αβραμόπουλος είναι απίθανο να έλαβε ως δώρο ποσό κάτω των 200.000 ευρώ.
Κατά την γνώμη του δε το μεγαλύτερο σκάνδαλο στο χώρο της υγείας αφορούσε το διαγωνισμό του υπουργείου Υγείας για το μοριακό έλεγχο αίματος για τον ιο HIV, επί υπουργίας Αβραμόπουλου.
Από ότι θυμάται κατόπιν δημοσιεύματος της εφημερίδας Το Βημα, τον Δεκέμβριο του 2006, που αφορούσε περιστατικό θανάτου από μόλυνση ασθενούς κατόπιν μετάγγισης, ο τότε υπουργός Δ. Αβραμόπουλος εξήγγειλε το μεγαλύτερο διαγωνισμό που έγινε ποτέ στο χώρο της Υγείας ύψους περίπου 200 εκατ. ευρώ αναφορικά με την προμήθεια διαγνωστικών τεστ μοριακού ελέγχου.
Τα συγκεκριμένα διαγνωστικά τεστ τα διέθεταν μόνο οι εταιρίες Roche και Chiron που ανήκουν στον όμιλος Novartis. Και σε αυτή την περίπτωση δωροδοκήθηκε ο τότε υπουργός Υγείας Αβραμόπουλος σημειώνει, τονίζοντας ότι είναι απίθανο να πήρε μίζα κάτω από 40 εκατ. ευρώ.
Συγκεκριμένα η προμήθεια ανατέθηκα για την εταιρείας Roche για 40 ευρώ ανά τεστ, ενώ για την εταιρεία Chiron για 50 ευρώ ανά τεστ, την ώρα που τα διαγνωστικά τεστ είχαν στις διάφορες χώρες της Ευρώπης εύρος τιμής 5-15 ευρώ ανά τεστ.
Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της μεθόδευσης, κάποια στιγμή ο διαγωνισμός έγινε διεθνής αλλά παραταύτα προτιμήθηκαν οι ανωτέρω αντιπρόσωποι.
Την μίζα μοιράστηκαν οι τότε υπουργός Υγείας Δ. Αβραμόπουλος, ο τότε Γενικός Διευθυντής του ΚΕΕΛΠΝΟ Θ. Παπαδημητρίου. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση τα χρήματα που δόθηκαν ως μίζα ξεπλύθηκαν και από δραστηριότητες της ΕΣΔΥ διά του Κυριόπουλου. Περαιτέρω άλλο πολιτικό πρόσωπου που δωροδοκήθηκε κατεπανάληψη από τη Novartis ήταν ο πρώην υπουργός Υγείας αλλά και Eργασίας Ανδρέας Λοβέρδος.
Να σημειωθεί ότι τα τρία αρμόδια υπουργεία για την πολιτική του φαρμάκου ήταν το Υγείας, το Ανάπτυξης και το Εργασίας.
Ολόκληρη η κατάθεση του προστατευόμενου μάρτυρα Μ. Σαράφη
Κατά την διάρκεια της κατάθεσή του ο προστατευόμενος μάρτυρας με την κωδική ονομασία Μάξιμος Σαράφης ερωτηθείς τι γνωρίζει για τις παράνομες πρακτικές της Novartis και των λοιπών φαρμακευτικών εταιρειών ανέφερε:
Η Novartis AG είναι μια διεθνής εταιρεία παραγωγής εμπορίας και διάθεσης φαρμακευτικών προϊόντων καθώς και άλλων προϊόντων υγείας. Μέσω θυγατρικών δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 185 χώρες. Η Novartis έχει συσταθεί και διαρθρωθεί με βάση το Δίκαιο της Ελβετίας, με έδρα τη Βασιλεία της Ελβετίας. Ο όμιλος δραστηριοποιείται στην Ελλάδα αποκλειστικά μέσω των θυγατρικών του, συμπεριλαμβανομένων της Novartis ΕΛΛΑΣ ΑΕΒΕ , SANDOZ, ALCON. Η Novartis Hellas είναι μια εξολοκλήρου υπαγόμενη στη Novartis AG εταιρεία και αποτελούσε κατά την κρίσιμη περίοδο 2004-2014 την μεγαλύτερη βιοφαρμακευτική εταιρεία στην Ελλάδα με ετήσιο κύκλο εργασιών ετησίως, περίπου 500 εκατ. δολάρια ΗΠΑ/ Κατά το έτος 2008 επί υπουργίας Αβραμόπουλου έτρεχε το πρόγραμμα Παγκόσμιες ημέρες υγείας το οποίο εκπονούσε η εταιρεία επικοινωνίας CIP συμφερόντων Κυριάκου Γριβέα έπειτα από σχετική ανάθεση του Υπουργείου Υγείας. Στο εν λόγω πρόγραμμα ο γενικός διευθυντής της εταιρείας Αναστάσιος Γκοτσόπουλος με την έγκριση του Διευθυντή Στρατηγικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Αλέξη Ζορμπά, ζητούσε υπέρογκες χορηγίες επικοινωνίας από τις φαρμακευτικές εταιρίες που δεν αντιστοιχούσαν στις πραγματικές υπηρεσίες που τους παρείχαν. Για παράδειγμα η χορηγία μιας παγκόσμιας ημέρας υγείας έφτανε τις 50.000 ευρώ ανά εταιρεία. Η Νοβάρτις Ελλάς χορήγησε την παγκόσμια ημέρα κατά του καρκίνου, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υγείας με το ποσό των 50.000 ευρώ για τις κάτωθι υπηρεσίες:
Α. Συνέντευξη τύπου στο ξενοδοχείο King George παρουσία του κ. Ζορμπά
Β. Εκθεσιακό περίπτερο ενημέρωσης στην πλατεία Κολωνακίου, το οποίο ουδέποτε στήθηκε
Γ. Ολοσέλιδη διαφημιστική καταχώρηση στην εφημερίδα Μετρόπολις, η οποία ουδέποτε δημοσιεύθηκε και
Δ. Εκτύπωση και διανομή διαφημιστικών φυλλαδίων, τα οποία ουδέποτε παρήχθησαν.
Δηλαδή για μια συνέντευξη τύπου αξίας 5.000 ευρώ η εταιρία χορήγησε στην CIP για λογαριασμό του Υπουργείου υγείας το ποσό των 50.000 ευρώ.
Ο Φρουζής, τότε αντιπρόεδρος της Νοβάρτις Ελλάς, επικοινώνησε σε ανώτατα στελέχη της εταιρείας ότι ο λόγος που υπερτιμολογήθηκε το ποσό της χορηγίας ήταν η εξασφάλιση ευνοϊκής μεταχείρισης της Νοβάρτις από τον κ. Αβραμόπουλο, τότε Υπουργό Υγείας.
Η εξυπηρέτηση αυτή πραγματοποιήθηκε για την ταχύτερη έγκριση και υψηλότερη τιμολόγηση ογκολογικών φαρμάκων της εταιρείας όπως πχ το φάρμακο Affinitor. Επίσης επί υπουργίας του υπήρξε στενή συνεργασία της Νοβάρτις και του Υπουργείου μέσω του ΚΕΕΛΠΝΟ και του γενικού διευθυντή Παπαδημητρίου Θεόδωρου, που σε συνεργασία με τον Φρουζή διαχειρίστηκαν το ζήτημα της πανδημίας H1N1. Η Νοβάρτις την περίοδο 2008-2009 είχε εμβόλια για τον H1N1, τα οποία παραγγέλθηκαν από το υπουργείο Υγείας μετά με την αναβάθμιση από το ΚΕΕΛΠΝΟ του κινδύνου της πανδημίας στη μέγιστη βαθμίδα πέντε. Με τον ανωτέρω τρόπο ο τότε υπουργός υγείας Αβραμόπουλςο παρέσυρε τον τότε πρωθυπουργό (κ. Καραμανλή), ο οποίος τελούσε εν αγνοία, να εξαγγείλει ότι η Ελλάδα έπρεπε να παραγγγείλει πανδημικά εμβόλια για το σύνολο του πληθυσμού της. Το ποσοστό κάλυψης του πληθυσμού ήταν στη συγκεκριμένη περίπτωση αναντίστοιχα υψηλό (υπερπολλαπλάσιο) σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες με αντίστοιχο πληθυσμό.
Η ζημιά του κράτους στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν διττή.
1. Αφενός δια της παραγγελίας υπερβολικά υψηλόυ αριθμού εμβολίων, 2. Αφετέρου δια της καταβολής υψηλών ποσών που διοχετεύτηκαν από το ΚΕΕΛΠΝΟ σε ΜΜΕ για την εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού.
Χαρακτηριστικά εκείνη την εποχή ο Φρουζής έλεγε ότι ο ίδιος, ο οποίος είχε αναλάβει τη διαπραγμάτευση και έκλεισε τη συμφωνία εκ μέρους της NΟVARTIS VACCINES SRL, δωροδόκησε τους 1. Θ. Παπαδημητρίου, 2. τον τότε γγ του υπουργείου Υγείας Αριστείδη Καλογερόπουλο και τον τότε υπουργό Υγείας Δ. Αβραμόπουλο.
Για το ξέπλυμα χρημάτων που δόθηκαν στους ανωτέρω χρησιμοποιήθηκε μεταξύ άλλων ο μηχανισμός της υπερτιμολόγησης εκδηλώσεων και φαρμακοοικονομικών μελετών της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, εκπροσωπούμενης από τον τότε Κοσμήτορα Ιωάννη Κυριόπουλο ο οποίος ήταν γνώστης και της όλης υπόθεσης και χρησιμοποιήθηκε και ο ίδιος για την προσέγγιση του υπουργού Υγείας, του οποίου ήταν σύμβουλος.
Ομοίως το ξέπλυμα των χρημάτων έγινε και μέσω του ομίλου Γριβέα, ο οποίος αναλάμβανε συνέδρια για λογαριασμό ης ΕΣΔΥ και υπερτιμολογημένες δραστηριότητες επικοινωνίας της Νοβάρτις και του ΚΕΕΛΠΝΟ.
Θεωρώ αντίθετο στη λογική των πραγμάτων και στα μεγέθη τόσο της εταιρείας όσο και της συγκεκριμένης παραγγελίας, ο υπουργός Υγείας Αβραμόπουλος να έλαβε ως δώρο ποσό κάτω των 200.000 ευρώ.
Το μεγαλύτερο σκάνδαλο κατά τη γνώμη μου στο χώρο της υγείας αφορούσε το διαγωνισμό του υπουργείου Υγείας για το μοριακό έλεγχο αίματος για τον ιό HIV, επί υπουργίας Αβραμόπουλου.
Πιο συγκεκριμένα από ότι θυμάμαι κατόπιν δημοσιεύματος της εφημερίδας Το Βήμα, το Δεκέμβριο του 2006, που αφορούσε ατυχές περιστατικό θανάτου από μόλυνση ασθενούς κατόπιν μετάγγισης, ο τότε υπουργός Αβραμόπουλος εξήγγειλε το μεγαλύτερο διαγωνισμό που έγινε ποτέ στο χώρο της υγείας ύψους περίπου 200 εκατ. ευρώ αναφορικά με την προμήθεια διαγνωστικών τεστ μοριακού ελέγχου. Τα συγκεκριμένα διαγνωστικά τεστ τα διέθεταν μόνο οι εταιρίες Roche, Chiron που ανήκει στον όμιλο Νοβάρτις. Η Νοβάρτις κατέχει το 30% των μετοχών της Roche. Και για τη συγκεκριμένη περίπτωση δωροδοκήθηκε ο τότε υπουργός Υγείας Αβραμόπουλος. Συγκεκριμένα η προμήθεια ανατέθηκα για με την εταιρείας Roche σε εταιρεία συμφερόντων του μπροστινού της Roche Ασημάκη Κατόπη, στο ύψος των 40 ευρώ ανά τεστ, για δε την εταιρεία Chiron στην εταιρεία safeblood bionalytica συμφερόντων Λόντου Διαμαντίδη, στο ύψος των 50 ευρώ ανά τεστ.
Υπογραμμίζω ότι τα διαγνωστικά τεστ είχαν στις διάφορες χώρες της Ευρώπης ένα εύρος τιμής 5-15 ευρώ ανά τεστ. Σήμερα και στη χώρας μας τα ίδια τεστ κοστολογούνται στο ύψος περίπου των 5 ευρώ. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της μεθόδευσης, κάποια στιγμή ο διαγωνισμός έγινε διθενής αλλά παραταύτα προτιμήθηκαν οι ανωτέρω αντιπρόσωποι. Με βάση τη λογική των πραγμάτων και τα μεγέθη της προμήθειας θεωρώ αδύνατο στη συγκεκριμένη περίπτωση να δόθηκε μίζα κάτω του ποσού των 40 εκατ. ευρώ. Την μίζα μοιράστηκαν οι τότε υπουργός Υγείας Δ. Αβραμόπουλος, ο τότε Γενικός Διευθυντής του ΚΕΕΛΠΝΟ Θ. Παπαδημητρίου. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση τα χρήματα που δόθηκαν ως μίζα ξεπλύθηκα και από δραστηριότητες της ΕΣΔΥ διά του Κυριόπουλου. Περαιτέρω άλλο πολιτικό πρόσωπου που δωροδοκήθηκε κατεπανάληψη από τη Νοβάριτς ήταν ο πρώην υπουργός Υγείας αλλά και εργασίας Ανδρέας Λοβέρδος.
Τα τρία αρμόδια υπουργία για την πολιτική του φαρμάκου ήταν το υπουργείο Υγείας, αρμόδιο για την έγκριση φαρμάκων μέσω του ΕΟΦ και για την προμήθεια φαρμάκων στα κρατικά νοσοκομεία, το υπουργείο Ανάπτυξςη αρμόδιο για θέματα τιμολόγησης φαρμάκων και το υπουργείο Εργασίας αρμόδιο για την αποζημίωση των φαρμάκων από τα ασφαλιστικά ταμεία. Ο συγκεκριμένος υπουργός αρχικά ήταν στο υπουργείο Εργασίας. Εκεί φρόντιζε ώστε να δίνεται πλήρης αποζημίωση σε φάρμακο της Νοβάρτις σίγουρα ογκολογικά, αιματολογικά, και φάρμακα σπανίων παθήσεων.
Τα έγγραφα που απεστάλησαν από τις ΗΠΑ
Η μετάφραση των εγγράφων που απεστάλησαν από τις ΗΠΑ