Κατάχρηση της λεπτομέρειας

ΠΡΕΠΕΙ κάποτε στις περιγραφές και στον σχολιασμό –τηλεοπτικό και γραπτό –να εκλείψει το αφειδώς χρησιμοποιούμενο και επαναλαμβανόμενο «λάθος από συνήθεια» που αφορά τη λέξη «λεπτομέρεια». Δηλαδή ο αγώνας θα κριθεί ή κρίθηκε στις λεπτομέρειες. Συνδυάζεται με την εύκολη ερμηνεία ενός τελεσίδικου αποτελέσματος και πρόβλεψης ως προς την έκβαση της αναμέτρησης δύο θεωρητικά αλλά και πρακτικά ισοδύναμων αντιπάλων. Το θέμα έχει δύο όψεις: Τη γραμματολογική και κυρίως την εννοιολογική. Η λεπτομέρεια χρησιμοποιείται ως ένα λανθασμένο και ανακριβές φραστικό «πασπαρτού».

Η ΑΚΡΙΒΗΣ έννοια της λέξης δεν επιδέχεται αμφισβήτηση εκτός αν γράφουμε στα παλιά υποδήματά μας τους ορισμούς διαπρεπών επιστημόνων όπως ο Κριαράς: λεπτομέρεια είναι επουσιώδης στοιχεία ενός έργου, μιας υπόθεσης, μιας επιδίωξης (λέξεις που ταιριάζουν σ’ έναν αμφίρροπο αγώνα στον χορτοτάπητα και στο παρκέ). Μπαμπινιώτης: «Το πιο μικρό στοιχείο συνόλου, υπόθεσης, έργου. Συζήτηση για λεπτομέρειες με δευτερεύοντα στοιχεία».

ΣΥΝΕΠΩΣ η «αξιοποίηση» στην περιγραφή και στον σχολιασμό δευτερευόντων στοιχείων-συστατικών οδηγεί σε αποπροσανατολισμό τον θεατή και αναγνώστη και (άμεσα η έμμεσα) που χειραγωγείται σε λανθασμένη εκτίμηση (πρόβλεψη) του αγώνα.

ΕΥΤΥΧΩΣ η ελληνική γλώσσα όσον αφορά το γράφειν και λέγειν είναι τόσο πλούσια ώστε αυτή η κακή συνήθεια, εδραιωμένη στον Χρόνο, να μην οδηγεί σε λανθασμένα ή στην καλύτερη περίπτωση ελλιπή –αλλά επαναλαμβανόμενα –συμπεράσματα. Εχει ευνόητη σημασία ότι η αναφορά σε «λεπτομέρειες» γίνεται παράλληλα και ταυτόχρονα με τα ουσιώδη στοιχεία και κάθε άλλο παρά δευτερεύοντα στοιχεία και συστατικά ενός αμφίρροπου και συναρπαστικού αγώνα (π.χ. σωστή τακτική στην ανάπτυξη του παιχνιδιού, αυτοέλεγχος ενεργειών, μαχητικότητα, επιδεξιότητα στην αξιοποίηση των ευκαιριών για γκολ, καλάθι, καρφί κ.λπ.). Φυσικά δεν πρέπει να παραλειφθούν και άλλοι ουσιώδεις παράγοντες, όπως είναι η καλή και κακή συγκυρία σε μια κρίσιμη φάση, η «Τύχη» ακόμη και στο τελευταίο δευτερόλεπτο, το επίπεδο της διαιτησίας, ο παράγοντας έδρα, η φυσική κατάσταση των αθλητών-αθλητριών, οι επαρκείς εφεδρείες (πάγκος) και πολλά άλλα κάθε άλλο παρά λεπτομέρειες που επαρκώς επισημαίνονται από τους περιγραφείς και σχολιαστές.