Φουντώνει ο σάλος που προκλήθηκε από την αντιπροσφορά του μουσείου Γκούγκενχαϊμ προς τον Ντόναλντ Τραμπ: αντί για έναν πίνακα του Βαν Γκογκ, μια χρησιμοποιημένη χρυσή λεκάνη τουαλέτας. Τα μέσα ενημέρωσης που υποστηρίζουν τον αμερικανό πρόεδρο μιλούν με οργή για την προσβολή του μουσείου προς τον Λευκό Οίκο ενώ εκείνα που αντιτίθενται στον Τραμπ απολαμβάνουν την υπόθεση σαν μια πράξη αντίστασης.
«Πρόκειται για ευθεία προσβολή προς τον πρόεδρο και την πρώτη κυρία» είπε δημοσιογράφος του Fox News. «Δεν είναι μόνο χαστούκι στον Τραμπ αλλά και στην προεδρία και στη χώρα».
Η υπόθεση ήρθε στο φως πριν από λίγες ημέρες από την Washington Post στην οποία περιήλθαν τα επίμαχα μέιλ. Ο Ντόναλντ και η Μελάνια Τραμπ ζήτησαν να δανειστούν από το Γκούγκενχαϊμ τον πίνακα «Χιονισμένο τοπίο», που φιλοτέχνησε ο Βαν Γκογκ το 1888 στην Αρλ, για να τον κρεμάσουν στην ιδιωτική τους πτέρυγα στον Λευκό Οίκο. Αντ’ αυτού, η διευθύντρια του μουσείου Νάνσι Σπέκτορ τους πρότεινε μία πλήρως λειτουργική λεκάνη τουαλέτας από χρυσό 18 καρατίων _ ένα εναλλακτικό έργο τέχνης που τιτλοφορείται «Αμερική» και σατιρίζει τον υπερβολικό πλούτο στις ΗΠΑ.
Η «Αμερική», έργο του σύγχρονου καλλιτέχνη Μαουρίτσιο Κατελάν, εκτέθηκε επί ένα χρόνο σε μια από τις τουαλέτες για το κοινό στον πέμπτο όροφο του Γκούγκενχαϊμ. Αλλά, όπως έγραψε η Σπέκτορ στους Τραμπ, η έκθεση είχε τελειώσει και η τουαλέτα ήταν διαθέσιμη «αν ο πρόεδρος και η πρώτη κυρία ενδιαφέρονταν να την εγκαταστήσουν στον Λευκό Οίκο».
Οι υποστηριχτές του Τραμπ έβαλαν στο στόχαστρό τους και την Σπέκτορ. «Ανήκει στην ελίτ και σιχαίνεται τον πρόεδρο. Ιδού πώς συμπεριφέρονται στον πρόεδρο οι ελίτ της Νέας Υόρκης _ με περιφρόνηση».
Άλλοι ζητούν την παραίτηση της διευθύντριας του μουσείου. «Αν η κυρία Σπέκτορ αγαπάει πραγματικά την αγαπημένη μας χώρα, όπως λέει, πρέπει να ζητήσει συγνώμη και να παραιτηθεί».
Η Σπέκτορ έγραψε στο μέιλ της προς τον Λευκό Οίκο ότι ο Κατελάν θα επιθυμούσε να προσφέρει την τουαλέτα «ως μακροχρόνιο δάνειο. Είναι, βεβαίως, εξαιρετικά πολύτιμη και αρκετά εύθραυστη αλλά θα σας παράσχουμε όλες τις οδηγίες για την εγκατάσταση και την φροντίδα της».
Η αξία του χρυσού που χρησιμοποιήθηκε για την «Αμερική» ξεπερνάει το ένα εκατομμύριο δολάρια.
Το «Χιονισμένο τοπίο» του Βαν Γκογκ «απαγορεύεται να ταξιδέψει εκτός από σπάνιες περιπτώσεις και βρίσκεται καθ’ οδόν προς το Γκούγκενχαϊμ του Μπιλμπάο… Ευτυχώς, η «Αμερική» του Κατελάν είναι διαθέσιμη» αφού εγκαταστάθηκε για ένα χρονικό διάστημα «σε μια από τις τουαλέτες μας για το κοινό προκειμένου να την χρησιμοποιήσουν όλοι σε μια υπέροχη πράξη γενναιοδωρίας», έγραψε η Σπέκτορ.
Στο μέιλ συμπεριέλαβε μια φωτογραφία του έργου «προς ενημέρωσή σας» και κατέληξε: «Λυπούμαστε που δεν μπορούμε να εκπληρώσουμε το αρχικό σας αίτημα αλλά διατηρούμε την ελπίδα ότι αυτή η ιδιαίτερη προσφορά μπορεί να σας ενδιαφέρει».
«Περισσότερα από 100.000 άτομα περίμεναν υπομονετικά στην ουρά για την ευκαιρία να συνδυάσουν τέχνη και φύση» είχε γράψει πέρσι στο μπλογκ του Γκούγκενχαϊμ η Σπέκτορ.
Σύμφωνα με την Washington Post, ο πρόεδρος θα εκτιμούσε την χρυσή τουαλέτα δεδομένου ότι εγκαθιστά επίχρυσα αντικείμενα στα σπίτια του, ακόμη και στο αεροπλάνο του. Όμως ο Τραμπ έχει κατ’ ομολογία του μικροβιοφοβία και αποτελεί ερώτημα αν θα δεχόταν μια χρησιμοποιημένη τουαλέτα, ακόμη και αν ήταν από χρυσό 18 καρατίων.
Είθισται οι πρόεδροι και οι πρώτες κυρίες των ΗΠΑ να δανείζονται έργα τέχνης για να διακοσμήσουν το Οβάλ Γραφείο, την ιδιωτική πτέρυγα και άλλες αίθουσες του Λευκού Οίκου. Οι Ομπάμα πχ επέλεξαν έργα του Μαρκ Ρόθκο και του Τζάσπερ Τζονς.
Σύμφωνα με τους επικριτές του Τραμπ, η υπόθεση «προκαλεί σούσουρο, ανέκδοτα, ακόμη και αγαλλίαση σε ορισμένους που βλέπουν τον πρόεδρο να ταπεινώνεται, και πυροδοτεί συζητήσεις για την σύγχρονη τέχνη και την ειρωνεία».
Η Washington Post έγραψε: «Το Γκούγκενχαϊμ είπε όχι στον πρόεδρο των ΗΠΑ, το οποίο αποτελεί από μόνο του δυνατή κίνηση. Αλλά του προσέφερε κάτι «πιο» πολύτιμο σύμφωνα με το σύστημα αξιών που του αποδίδει: φανταχτερή αγάπη για λαμπερά χρυσά αντικείμενα, συχνό φαινόμενο ανάμεσα στους χυδαίους τυράννους ξεκινώντας από τον ίδιο τον Μίδα. Εδώ υπονοείται το εξής: θεωρούμε ότι επιθυμείτε τον πίνακα του Βαν Γκογκ μόνο σαν σύμβολο στάτους και αρνούμαστε να προσυπογράψουμε. Αλλά θα σας δώσουμε αυτό που πραγματικά επιθυμείτε: χοντροκομμένο χρυσάφι».
Ο «πόλεμος» μεταφέρθηκε και στο Facebook, στη σελίδα του Γκούγκενχαϊμ όπου, αφότου έγινε γνωστή η υπόθεση, 33.000 άτομα έγραψαν κακή κριτική για το μουσείο (ένα αστέρι) και 12.000 καλή (πέντε αστέρια). Πολλοί άφησαν και σχόλια, όπως «Μπράβο που αντισταθήκατε σε έναν ρατσιστή δικτάτορα!».
