Αισίως στην κορυφή της Ευρώπης. Τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το ποσοστό των νεαρών ενηλίκων 25-34 ετών που διαμένουν στο σπίτι των γονιών τους, σύμφωνα με τη Εurostat. Είναι, φαίνεται, ένα από τα πλέον εκκωφαντικά σουξέ της κρίσης: «Μαμά, γερνάω στην καμπούρα σου».
Για να μην αυταπατώμεθα, μία από τις πρώτες θέσεις κατείχαμε και προ μνημονίων (μαζί με άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου που υποθάλπουν διά βίου τα εφηβικά σύνδρομα· στην Ιταλία αποκαλούνται «bamboccioni» ή «mammoni», δηλαδή «παιδιά της μαμάς»). Θυμάμαι ανέκαθεν τριανταπεντάρηδες φίλους (ως επί το πλείστον άνδρες) που επέλεγαν να μένουν με τους γονείς τους για την ασφάλεια του καθαρού ρούχου, της φρεσκοστυμμένης πορτοκαλάδας και του ζεστού φαγητού (πάντα με τη σαλάτα δίπλα), καθότι «μεγάλο πράγμα, όταν γυρνάω κουρασμένος από τη δουλειά, να μην παραγγέλνω delivery». Κάποιοι δε εξ αυτών είχαν επιλέξει ένα είδος εθελούσιας ημιαιχμαλωσίας. Μένω μόνος μου, αλλά π.χ. δεν έχω αγοράσει ακόμη πλυντήριο και μεταφέρω τα άπλυτα στη μάνα μου. Ενίοτε όλη αυτή η κατάσταση περιβαλλόταν και από έναν δυσώδη ιδεολογικό (ζουρλο)μανδύα: «Είναι ένας τρόπος για να μη διαρραγεί η σχέση μου με τη μάνα μου, νιώθει και αυτή ότι κάτι προσφέρει ακόμη», «Είναι μια αφορμή για να βλέπω τους γονείς μου» κ.λπ.
Το σύνδροµο της «φρεσκοστυμμένης πορτοκαλάδας» αφορά και τους πιο εύπορους νεαρούς ενηλίκους της Δύσης. Σύμφωνα με έρευνα του Pew Research Center, το 2014 θα αποτελεί την πρώτη φορά από το 1940 που οι νέοι είναι πιο πιθανό να συγκατοικούν με τη μαμά ή με τον μπαμπά από ό,τι με έναν σύντροφο. Ο millennial (χονδρικά ο γεννημένος από το 1980 μέχρι το 2000) είναι πολύ εφησυχασμένος για να ψάξει να ανεξαρτητοποιηθεί. Δεν είναι τυχαίο ότι το να μένεις με τους «γέρους» δεν έχει απλά απενοχοποιηθεί, κανονικοποιείται. Ενδεικτικό, νομίζω, το άρθρο «A Millennial’s Guide to Having Sex While Living at Home» που φιλοξένησε το βρετανικό «GQ» (Σεπτέμβριος 2016): «To να ζεις στο πατρικό σου είναι μια χαρά και ωραίο και ευρωπαϊκό, ένα μάντρα που μπορείς να επαναλαμβάνεις στον καθρέφτη σου 20 φορές κάθε πρωί έτσι ώστε να μη χρειαστεί ποτέ να το εκστομίσεις στη διάρκεια ενός ραντεβού. Το να είσαι Ευρωπαίος είναι μια χαρά, το να κάνεις όμως σεξ στο πατρικό σου όντας ενήλικος απαιτεί μια υγιή δόση θάρρους και μια ικανή ποσότητα φινέτσας. Ιδού ένας οδηγός για το πώς να το κάνεις όλο αυτό να δουλέψει για σένα. Ή, τουλάχιστον, πώς να καταφέρεις να μην πέσει ο/η γκόμενός/ά σου από την παιδική κουκέτα». Σημειωτέον ότι ακόμη και στην Ελλάδα της κρίσης η γκάμα είναι μεγάλη: εκτός από τους βολεμένους και συναισθηματικά παλινδρομούντες millennials, τους ανέργους, τους «χλιδάνεργους» (δεν βρίσκω τη δουλειά που θέλω, άρα μένω στους γονείς), είναι και οι αναδυόμενοι «neets» (non-educated, employed or trained), νεαροί ενήλικοι χωρίς μόρφωση, εκπαίδευση ή επαγγελματική αποκατάσταση που «ξεμένουν».
Παρατηρώ µε έκπληξη ότι το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στις ψυχολογικές επιπτώσεις που έχει όλο αυτό στη δημογραφική ομάδα των «σιτεμένων εφήβων». Λίγοι τολμούν να το δουν από την πλευρά των γονέων. Δεν είναι μόνο η αφαίμαξη της λιπόσαρκης σύνταξης για το «χαρτζιλίκι» (θυμίζω ότι σύμφωνα με τη μεγάλη ποσοτική έρευνα της διαΝΕΟσις πέρυσι, το 48% των νέων Ελλήνων ηλικίας 18-35 ετών δηλώνει ως βασική πηγή εισοδήματος την «οικονομική στήριξη από γονείς ή άλλους συγγενείς», με δεύτερη και καταϊδρωμένη τη μισθωτή εργασία με 45%).
Είναι και η ματαίωση του να μοιράζεσαι την οδοντόκρεμα με τον 35χρονο γιο σου ή του να γκρινιάζεις στη μεσήλικη θυγατέρα σου που κάνει ανεξέλεγκτο binge-watching στο παιδικό της δωμάτιο να μην ξεχνάει συνέχεια ανοιχτό τον θερμοσίφωνα. Είναι η κόπωση του να παραμένεις ισόβια/ος μαμά ή μπαμπάς ενός «ενηλίκου σε ρόλο παιδιού» ενώ θα μπορούσες κάλλιστα να απολαμβάνεις την ωριμότητά σου. Κάνοντας μαθήματα υπολογιστών ή βλέποντας τουρκικά σίριαλ μέχρι πρωίας. Βλέποντας πού και πού τα εγγονάκια. Ή –γιατί όχι; –κάνοντας τον γύρο του κόσμου με σορτσάκι και σπορτέξ, σαν τα χαρωπά ζεύγη των αμερικανών seniors.
* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 28 Ιανουαρίου 2018.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
