Ο Τσίπρας, ο Καραμανλής και τα υπόγεια ρεύματα

Την περασμένη Πέμπτη ο άλλοτε πρόεδρος της Βουλής και μετέπειτα αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας Βαγγέλης Μεϊμαράκης επισκέφθηκε τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα και γευμάτισαν στον ηλιόλουστο, με θέα την Ακρόπολη, ξενώνα της κεντρικής τράπεζας. Κατά τις πληροφορίες, οι δύο άνδρες θυμήθηκαν τις δύσκολες φάσεις των μνημονίων και ιδιαίτερα τις ολονυχτίες ψήφισης των επίμαχων νομοσχεδίων της περιόδου 2012-2014, όταν το Κοινοβούλιο ήταν περικυκλωμένο από διαδηλωτές και απειλούνταν η κοινωνική ειρήνη και η τάξη στην πρωτεύουσα.

Πρόεδρος της Βουλής τότε ο κ. Μεϊμαράκης και υπουργός Οικονομικών ο κ. Στουρνάρας, έζησαν την πίεση εκείνων των χρόνων και στη βάση των σκληρών γεγονότων οικοδόμησαν σχέση φιλική. Και τώρα που τα πράγματα δείχνουν να καλυτερεύουν, βρήκαν την ευκαιρία να συνομιλήσουν και να επανεκτιμήσουν τις συνθήκες.

Εχει ενδιαφέρον το γεγονός ότι ο κ. Στουρνάρας στην παρούσα φάση, παρά τις συχνές προειδοποιήσεις του για εγρήγορση και προσοχή, δηλώνει σχεδόν σίγουρος για την έξοδο από την κρίση, ομιλεί για αδιατάρακτη ανοδική πορεία της οικονομίας, επισημαίνοντας μάλιστα την ανάγκη να εξαντλήσει η κυβέρνηση την τετραετία, ακριβώς για να μην επιδράσει ο πολιτικός κίνδυνος τώρα που το πρόγραμμα οδεύει προς το τέλος του.

Ο συνδαιτυμόνας του άλλωστε, ο κ. Μεϊμαράκης δηλαδή, ως πρόεδρος της Βουλής είχε διακριθεί για τη συναινετική διάθεσή του, την οποία διατήρησε και διατηρεί ακόμα και τώρα. Κάτι που φανερώθηκε στη διάρκεια της σύντομης θητείας του στην ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας.

Οπως οι περισσότεροι θυμούνται ο κ. Μεϊμαράκης δεν δίστασε να στηρίξει το τρίτο μνημόνιο μετά το ατυχές δημοψήφισμα του κ. Τσίπρα το καλοκαίρι του 2015, προκειμένου να διασωθεί η χώρα και να ξεπεράσει τον εκτροχιασμό της βαρουφάκειας περιόδου. Αλλά και αμέσως μετά, κατά τη σύντομη προεκλογική περίοδο που ακολούθησε, πολιτεύθηκε με σύνεση, χωρίς εντάσεις, προτάσσοντας το συμφέρον της χώρας.

Δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι ο κ. Μεϊμαράκης σε εκείνη την ιδιαίτερη περίοδο ταυτιζόταν με τις απόψεις του Κώστα Καραμανλή. Και ότι η συναινετική γραμμή αποτύπωνε τη γενικότερη αντίληψη του άλλοτε πρωθυπουργού για τον τρόπο διαχείρισης της κρίσης.

Οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ γνωρίζουν ότι ακόμα και τώρα ο Καραμανλής διαπνέεται από τις ίδιες αντιλήψεις. Οπως μεταφέρουν συνομιλητές του, επιμένει ότι το ελληνικό πρόβλημα παρέμεινε επί τόσα χρόνια εκκρεμές επειδή το πολιτικό σύστημα δεν μπόρεσε να βρει το ελάχιστο πεδίο συνεννόησης και δεν κατάφερε να χαράξει μια υποτυπωδώς κοινή γραμμή απέναντι στη μεγάλη κρίση στην οποία περιέπεσε η χώρα μετά το 2009.

Είναι αλήθεια επίσης ότι πολλοί τον επικρίνουν για τις αβελτηρίες και την απρονοησία της διακυβέρνησής του, ωστόσο οι υποστηρικτές του υπενθυμίζουν ότι το καλοκαίρι του 2009, πριν δηλαδή από την προκήρυξη των εκλογών της μεγάλης ήττας για τον ίδιο, είχε διεκδικήσει τη συναίνεση του Γιώργου Παπανδρέου ακριβώς για να καταστεί διαχειρίσιμη η επερχόμενη κρίση.

Κάτι που αρνήθηκε ο μετέπειτα πρωθυπουργός, προσβλέποντας στην εξουσία. Την οποία έλαβε πανηγυρικά στις εκλογές του φθινοπώρου του 2009, αλλά την έχασε στη συνέχεια σε συνθήκες απόλυτης αμφισβήτησης και σχεδόν γενικευμένης κατακραυγής τον Νοέμβριο του 2011.

Στη βάση πάντως αυτής της γενικής αρχής, της ανάγκης δηλαδή για ευρύτερες δυνατές συναινέσεις από την πλευρά του Κώστα Καραμανλή, οικοδομήθηκε η υπαινισσόμενη από πολλούς υπόγεια σχέση και συνεργασία του καραμανλικού στρατοπέδου με τον σημερινό πρωθυπουργό κ. Αλ. Τσίπρα.

Διάχυτη είναι η εντύπωση στους περισσότερους ότι υπάρχει, αν μη τι άλλο, κάποια συμπάθεια του Κώστα Καραμανλή προς τον Αλέξη Τσίπρα. Πιθανολογείται ότι ικανοποιείται επειδή ο σημερινός πρωθυπουργός επέτυχε εκεί όπου εκείνος απέτυχε, ιδιαίτερα στη σύγκρουσή του με αυτά που ο ίδιος αντιμετώπιζε ως «διαπλεκόμενα συμφέροντα».

Η εντύπωση αυτή πάντως, περί υπόγειας συνεννόησης μεταξύ των δύο, επιτάθηκε μετά την εκλογή του Προκόπη Παυλόπουλου στη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας, αλλά και με τη χρησιμοποίηση στελεχών της καραμανλικής περιόδου, όπως ο κ. Παπαγγελόπουλος, από τον κ. Τσίπρα.

Σειρά γεγονότων στη συνέχεια, όπως και οι πολλές παράταιρες συμμαχίες στο πεδίο των μέσων ενημέρωσης, όπου παραδοσιακά συντηρητικά έντυπα έφθασαν να συντονίζονται με την παραγωγή επιχειρημάτων από την πλευρά του κ. Τσίπρα, ήλθαν να ενισχύσουν αυτή την εντύπωση. Πολλοί είναι εκείνοι πάντως που διακρίνουν ότι ο πρώην και ο νυν πρωθυπουργός «συνομιλούν» ατύπως μέσω του Προέδρου της Δημοκρατίας και ακόμα ότι κινούν ή διευθετούν υποθέσεις και σε κάθε περίπτωση επικοινωνούν με έναν τρόπο για κάποια από τα κρισιμότερα των θεμάτων.

Στην παρούσα φάση και αφού κύλησε πολύ νερό στη μακρά και τρικυμιώδη περίοδο της ελληνικής κρίσης, ο Κ. Καραμανλής δείχνει να κρατά αποστάσεις από την πολεμική κατά της κυβέρνησης που έχει επιλέξει ο αρχηγός του κόμματός του Κυριάκος Μητσοτάκης.

Και όσοι τον επικαλούνται επίσης δείχνουν πιο ανεκτικοί σε κοινωνικές και άλλες επιλογές του Πρωθυπουργού, μεταφέρουν συχνά-πυκνά τον προβληματισμό τους για τη δυνατότητα παρέμβασης της Νέας Δημοκρατίας στην κοινωνία, είναι επιφυλακτικοί με την πρώιμη νεοδημοκρατική δημοσκοπική υπεροχή και δεν κρύβουν την ανησυχία τους ότι επειδή ο αγώνας είναι μαραθώνιος θα κριθεί στο νήμα και σε κάθε περίπτωση στα πολλά στάδια που απομένουν ώσπου να φθάσουμε στις κάλπες.

Οσοι συνομιλούν με βουλευτές του κλίματος Καραμανλή νιώθουν την απόσταση απέναντι στην ηγεσία του κόμματός τους. Για τους καραμανλικούς βουλευτές ήρωάς τους παραμένει ο Κώστας Καραμανλής. Αυτόν επικαλούνται, αυτόν εκθειάζουν και βεβαίως αναμένουν ότι κάποια μέρα θα επανέλθει δυναμικά στο προσκήνιο, θα είναι αυτός που θα αναλάβει να ενώσει ξανά τη χώρα, όπως έπραξε ο θείος του μετά την πτώση της δικτατορίας των συνταγματαρχών. Οσο κι αν αυτά φαντάζουν όνειρα θερινής νυκτός, η αλήθεια είναι ότι διακινούνται με κάθε ευκαιρία.

Ο ίδιος ο Κώστας Καραμανλής πάντως στις ιδιαίτερες συνομιλίες του δείχνει συμφιλιωμένος με τη διακυβέρνηση Τσίπρα, δεν επιζητεί γρήγορες εκλογές, πιστεύει ότι είναι χρήσιμο για τον τόπο να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα ώστε να ξεφύγει κατά το δυνατόν η χώρα από τη μέγγενη της κρίσης, και είναι χαρακτηριστικό ότι οι συνομιλητές του μεταφέρουν ότι δεν θεωρεί χρήσιμες τις εκλογές πριν από τον Μάιο του 2019.

Κατ’ ορισμένους προτιμά οι εθνικές εκλογές να συμπέσουν με τις ευρωεκλογές στα τέλη Μαΐου του 2019. Και επιμένουν ότι αυτή είναι μια λογική εξέλιξη, ταιριαστή με τις ανάγκες της χώρας και την πολιτική σταθερότητα που χρειάζεται η οικονομία στο επόμενο δωδεκάμηνο, ώσπου δηλαδή να κλείσει το πρόγραμμα, να διευκολυνθεί ρύθμιση του χρέους και να επιβεβαιωθεί η απρόσκοπτη έξοδος στις αγορές.

Εχει ενδιαφέρον πάντως το γεγονός ότι με την άποψη αυτή συντονίζονται οι περισσότεροι παράγοντες της οικονομίας, αλλά και οι εκπρόσωποι εταίρων και δανειστών. Συχνά-πυκνά ιδιαιτέρως οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι μιλούν για την ανάγκη πολιτικής σταθερότητας τουλάχιστον κατά την περίοδο εφαρμογής του προγράμματος και μέχρι την ασφάλιση της επόμενης μεταβατικής περιόδου.

Είναι ενδεικτικό επίσης το γεγονός ότι ουδείς πλέον συζητεί για εκλογές. Στην Αθήνα, επιχειρηματίες και τραπεζίτες προτιμούν να μιλούν πια για μπίζνες, για συμφωνίες και ευκαιρίες που αναδεικνύει η μεταβολή των οικονομικών συνθηκών.

Κοινώς, είμαστε σε άλλη φάση. Ο κ. Τσίπρας, παρά τα βάρη που φόρτωσε στη χώρα και στον λαό στην πρώτη περίοδο της διακυβέρνησής του, πειθάρχησε στη συνέχεια, ανέλαβε την ευθύνη, αποδέχθηκε τις υποχρεώσεις της χώρας, σήκωσε το πολιτικό κόστος και ευελπιστεί σε καλύτερα αποτελέσματα.

Για ορισμένους πάντως και ο Καραμανλής είναι υστερόβουλος. Η στάση του, όπως λένε, υποκρύπτει μύχιους πόθους. Οσοι συνομιλούν μαζί του εκτιμούν ότι αναμένει μικρή νίκη Μητσοτάκη στις επόμενες εκλογές, της τάξης των τεσσάρων-πέντε μονάδων, η οποία δεν θα επιτρέψει τον σχηματισμό στιβαρής κυβέρνησης. Στην περίπτωση αυτή θα αναδειχθεί ο εθνικός και ενοποιητικός ρόλος του Κώστα Καραμανλή, και θα δικαιωθούν όσοι προσβλέπουν σε μια λύση οικουμενική, τη μόνη ικανή, όπως λένε, να βγάλει την Ελλάδα από το μακροχρόνιο αδιέξοδο της μεγάλης οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής κρίσης. Είναι αυτό ένα σενάριο που μπορεί να εξηγεί την ανοχή του καραμανλικού στρατοπέδου προς τον αδέξιο για πολλούς κ. Τσίπρα. Ο καιρός θα δείξει αν έχει βάση. Ιδωμεν.