Έντονο προβληματισμό προκαλεί το επίπεδο οικονομικού αναλφαβητισμού που κυριαρχεί στην Ελλάδα έπειτα από πρόσφατη έρευνα που διενεργήθηκε σε φοιτητές της χώρας.
Τα απογοητευτικά αποτελέσματα «κρούουν» τον κώδωνα του κινδύνου για την έλλειψη οικονομικής ενημέρωσης των πολιτών που οδηγεί στην οικονομική δυσπραγία των ενεργών πολιτών.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με στόχο να ενημερωθεί, όχι μόνο η ακαδημαϊκή κοινότητα, αλλά το σύνολο της κοινωνίας, για λογαριασμό του 1ου Διεθνούς Συνεδρίου Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού από το Πανεπιστήμιο Πειραιά και το Ινστιτούτο Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού της χώρας.
Με δείγμα 456 προπτυχιακών φοιτητών από δύο τμήματα του Πανεπιστημίου Πειραιά, αυτό της Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και της Στατιστικής & Ασφαλιστικής Επιστήμης, πραγματοποιήθηκε η έρευνα αναζητώντας το ποσοστό των οικονομικά εγγράμματων φοιτητών. Από ένα σύνολο ερωτήσεων, οι πέντε απαιτούσαν χρηματοοικονομικές γνώσεις και απαντήθηκαν – όλες – μόλις και μετά βίας από το 19,3% των ερωτηθέντων.
Οι 88 φοιτητές που κατάφεραν να απαντήσουν σωστά στις χρηματοοικονομικές ερωτήσεις – οι οποίες αξίζει να σημειωθεί πως λόγω της πανεπιστημιακής τους εκπαίδευσης θεωρούνταν εύκολες – σκιαγραφεί το χαμηλό επίπεδο οικονομικής αντίληψης στη χώρα. Ενώ το γεγονός πως στην έρευνα μετείχαν εκκολαπτόμενοι οικονομολόγοι είναι εύλογη η ανησυχία ότι η γενικότερη κατάσταση οικονομικής παιδείας στην Ελλάδα είναι πολύ χειρότερη. Το ίδιο ανησυχητικό είναι πως παρόμοια ήταν η εικόνα της έρευνας και σε προπτυχιακούς φοιτητές της Κύπρου όπου σωστά, στο σύνολο των οικονομικών ερωτήσεων που τους τέθηκαν, απάντησε μόλις το 17%.
Αξίζει να αναφερθεί πως από την ανάλυση των αποτελεσμάτων σημαντικό ρόλο στην οικονομική μόρφωση των πολιτών φαίνεται να έχει το επίπεδο εκπαίδευσης του πατέρα, το αρχείο εσόδων/ εξόδων και το φύλλο όπου ενδεικτικά τη στιγμή που το 62,5% των ανδρών που συμμετείχαν στην έρευνα απάντησε σωστά σε όλα τα ερωτήματα, οι γυναίκες απάντησαν σε ποσοστό μόλις 37,5%.
Επί της ουσίας, βασικές γνώσεις επί των οικονομικών απουσιάζουν από μεγάλο τμήμα της κοινωνίας σε σημείο που μπορούμε να μιλήσουμε για χρηματοοικονομικό αναλφαβητισμό των παιδιών, αλλά και πληθώρας πολιτών μεγαλυτέρων ηλικιών. Ως εκ τούτου καθίσταται αναγκαία η ευρύτερη ανάγκη βασικής εκπαίδευσης και κουλτούρας που πρέπει να δομείται από τις μικρές ηλικίες, περί τα χρηματοοικονομικά θέματα.
Η οικονομική κρίση συνδέεται, σε σημαντικό βαθμό, με την διαχείριση των προσωπικών και οικογενειακών οικονομικών θεμάτων, λαμβάνοντας υπ’ όψιν την έλλειψη βασικών γνώσεων για την οικονομία και το χρήμα. H INTERAMERICAN, ως οργανισμός χρηματοοικονομικών-ασφαλιστικών προϊόντων, ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την ανάπτυξη της σχετικών γνώσεων καις το πλαίσιο αυτό έχει παρουσιάσει, ήδη, δύο εύχρηστες εικονογραφημένες εκδόσεις για τον οικονομικό αλφαβητισμό των παιδιών.
Αυτές οι εκδόσεις είναι βασισμένες στην επιστημονική προσέγγιση και εργασία του Νικολάου Φίλιππα, καθηγητή Χρηματοοικονομικής στο τμήμα Οργάνωσης & Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Πειραιώς και ιδρυτή του Ινστιτούτου Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού (HellenicFinancialLiteracyInstitute), στα πλαίσια της συνεχούς συνεργασίας του Ινστιτούτου με την εταιρεία και του ερευνητικού αντικειμένου του INTERAMERICAN RESEARCH CENTER, που λειτουργεί από το 2016.
Πρόσφατα, σε εορταστική εκδήλωση που οργάνωσε το Πανεπιστήμιο Πειραιώς, πριν τα Χριστούγεννα,για τα παιδιά του διδακτικού και διοικητικού προσωπικού του, διανεμήθηκαν -μετά από προσφορά της εταιρείας- σημαντικός αριθμός αντιτύπων των βιβλίων του κ. Φίλιππα. Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου, καθηγητής Άγγελος Κότιος εξήρε αυτή την πρωτοβουλία της INTERAMERICAN με τη συνεργασία του συγγραφέα καθηγητή και τη συνέδεσε με την ευρύτερη ανάγκη βασικής εκπαίδευσης και κουλτούρας που πρέπει να δομείται από τις μικρές ηλικίες, περί τα χρηματοοικονομικά θέματα.
Όπως επισημαίνει ο καθ. Ν. Φίλιππας, «εταιρείες με πολυεπίπεδες δράσεις κοινωνικής υπευθυνότητας οφείλουν να συμβάλλουν στη δημιουργία μίας νέας γενιάς ενημερωμένων πολιτών, όπως πράττει η INTERAMERICAN». Σύμφωνα με τον καθηγητή, η χρηματοοικονομική άγνοια κοστίζει ακριβά και ο χρηματοοικονομικός αναλφαβητισμός αποτελεί σήμερα ένα οξύ κοινωνικό πρόβλημα, καθώς οι περισσότεροι πολίτες φαίνεται να έχουν σχετική ή ακόμα και πλήρη άγνοια για βασικές χρηματοοικονομικές έννοιες και χρηματοοικονομικά προϊόντα. «Δύο στους τρείς πολίτες σε ολόκληρο τον κόσμο χαρακτηρίζονται ως χρηματοοικονομικά αναλφάβητοι, αφού αδυνατούν να απαντήσουν σε απλές ερωτήσεις ανατοκισμού, πληθωρισμού και διασποράς του κινδύνου» συμπληρώνει.
Η INTERAMERICAN μελετά συστηματικά το φαινόμενο του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού μέσω του INTERAMERICAN RESEARCH CENTER και σχεδιάζει την αντιμετώπιση του, στο πλαίσιο της Εταιρικής Υπευθυνότητας. Παράλληλα, για τον οικονομικό προγραμματισμό της ατομικής και οικογενειακής ζωής, η εταιρεία διαθέτει μία ομάδα «αιχμής» χρηματοοικονομικών συμβούλων (financialplanners) στο εταιρικό της δίκτυο πωλήσεων. ΄
Στο σημερινό πολύπλοκο περιβάλλον, ο ρόλος των financial planners καθίσταται εξαιρετικά σημαντικός, δεδομένου ότι έχουν τη δυνατότητα να καταγράφουν και να αναλύουν τις εξατομικευμένες ανάγκες και στόχους των ατόμων και των οικογενειών τους, προτείνοντας αποταμιευτικά-επενδυτικά χαρτοφυλάκια προσαρμοσμένα στις ανάγκες τους.
