H ρωμαλέα γεύση ενός φτωχικού κολατσιού

Ένας μπακάλης κόβει ένα τετράγωνο κομμάτι λαδόκολλας και βάζει επάνω μια γενναία ποσότητα ντοματοπελτέ. Έπειτα, κλείνει το ντενεκεδένιο κουτί του πελτέ, το βάζει δίπλα στο βαρελάκι με τον ταραμά, μπροστά από το τσουβαλάκι με τα χύμα φασόλια. Διπλώνει τη λαδόκολλα, ζυγίζει και δίνει το πακετάκι στο μικρό αγόρι που περιμένει την παραγγελία του. Ο μικρός βάζει τα ρέστα στις τσέπες του κοντού παντελονιού του και πηγαίνει τρέχοντας προς το σπίτι. Θα ήθελε να καθυστερήσει για λίγο στην αλάνα, αλλά όχι, δεν είναι ώρα για παιχνίδι. Θα πάει πρώτα στο σπίτι. Η μάνα του θα ρίξει μια κουταλιά ντοματοπελτέ διαλυμένη σε μισό ποτήρι νερό στο φαγητό που μαγειρεύεται στην κατσαρόλα. Μάλλον πατάτες γιαχνί είναι. Ή μπορεί και φασολάδα. Έπειτα θα κόψει μια χοντρή φέτα ψωμί, θα την ραντίσει με λίγο λάδι, θα την αλείψει με ντοματοπελτέ και θα του την δώσει. Χορτάτος και ευχαριστημένος θα τρέξει στην αλάνα. Γυρίζοντας στο σπίτι θα δει τον πατέρα του να ετοιμάζει τον μεζέ για το τσίπουρο: ελιές, αγγουράκι με χοντρό αλάτι και μερικές μπουκιές ψωμί με πελτέ και ρίγανη. Η μητέρα του θα βάλει τον πελτέ που περίσσεψε σε φλιτζάνι και θα ρίξει στην επιφάνεια λίγο λάδι για να συντηρηθεί. Από το ραδιόφωνο ακούγεται κάποιο τραγούδι της εποχής.
Ο πελτές της ντομάτας, σπιτικός ή του μπακάλη, έβαψε με κόκκινο χρώμα τα πιάτα της ελληνικής Cucina Povera. Πρόκειται για ένα εμβληματικό προϊόν, φθηνό, που γινόταν με τις υπερώριμες και σε περίσσια ντομάτες που υπήρχαν πάντα σε αφθονία στο τέλος του θέρους. Οι πιο εύποροι προτιμούσαν την κονσέρβα με τις ολόκληρες ντομάτες, ένα σύμβολο προόδου και ευμάρειας…
Ο λαϊκός πελτές παραμερίστηκε σταδιακά. Όμως τα τελευταία χρόνια βρήκε και πάλι θέση στην κουζίνα μας. Για του λόγου το αληθές, ανακατέψτε 4 κ.σ. φέτα μαλακή, 2 κ.σ.έ.π. ελαιόλαδο, 1 κ.σ. πελτέ ντομάτας και αρτύστε με κόκκινο καυτερό πιπέρι. Εξαιρετικός μεζές για τσίπουρο! Ή ανακατέψτε τον με λάδι, θυμάρι ή βασιλικό ή ρίγανη φρέσκια ή αποξηραμένη και λίγο σκόρδο για να πάρετε ένα εξαιρετικό άλειμμα.