Εξαγορά καταπατημένων εκτάσεων εντός Natura

Τη νομιμοποίηση καταπατημένων και εκχερσωμένων δασικών εκτάσεων προβλέπει ρύθμιση που περιλαμβάνεται στο σχέδιο νόμου για τους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, το οποίο αναμένεται τις επόμενες ημέρες να εισαχθεί προς ψήφιση στη Βουλή.

Ειδικότερα, δίνεται η δυνατότητα εξαγοράς των συγκεκριμένων εκτάσεων, οι οποίες βρίσκονται εντός των προστατευόμενων περιοχών «Natura 2000». Πρόκειται για δασικές εκτάσεις, οι οποίες είχαν εκχερσωθεί και καλλιεργούνταν πριν συμπεριληφθούν στις ευρύτερες περιοχές του δικτύου Natura. Οι συγκεκριμένοι αγρότες, οι οποίοι είχαν καταπατήσει δασική γη, θα μπορούν πλέον να κάνουν χρήση των ευνοϊκών διατάξεων όπως ακριβώς γίνεται σήμερα με την εξαγορά εκτάσεων στις περιοχές όπου αναρτήθηκαν Δασικοί Χάρτες.

Η σχετική ρύθμιση περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο για τους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, το οποίο παρουσίασε την Τρίτη ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Σωκράτης Φάμελλος.

Ειδικότερα, το άρθρο 18 προβλέπει την υπό προϋποθέσεις δυνατότητα υπαγωγής των συγκεκριμένων γεωργικών εκμεταλλεύσεων στην διαδικασία εξαγοράς που προβλέπει ο νόμος 998/79 (παράγραφοι 5 έως 11 του άρθρου 47 και 47Β). Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η αιτιολογική έκθεση, η ισχύουσα διάταξη «οδηγεί σε διαφορετική αντιμετώπιση των εκτάσεων που καλλιεργούνταν επί σειρά ετών και μεταγενέστερα συμπεριλήφθησαν στις ευρύτερες περιοχές του δικτύου Natura 2000, σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις, παρά το γεγονός ότι η γεωργική εκμετάλλευση μπορεί να μην αποκλειστεί από το ειδικό καθεστώς προστασίας της ευρύτερης περιοχής». Σύμφωνα με την αιτιολογία του νομοθέτη η νέα ρύθμιση «οδηγεί σε άρση της διακριτικής μεταχείρισης ορισμένων πολιτών».

Το προτεινόμενο σχέδιο νόμου ρυθμίζει τη χωρική αρμοδιότητα των Φορέων στις 445 από τις 446 περιοχές του δικτύουNatura 2000 της χώρας, με ενιαίο τρόπο, μέσω της επέκτασης των περιοχών ευθύνης των υφιστάμενων 28 Φορέων και της ίδρυσης άλλων οκτώ. Η μόνη περιοχή που προς το παρόν δεν εντάσσεται σε Φορέα Διαχείρισης είναι η χερσόνησος του Άθωνος, για την οποία όπως αναφέρεται στο σχέδιο νόμου (παρ. 6, άρθρο 3) «κάθε σχετικό θέμα με την προστασία, διαχείριση και παρακολούθηση της προστατευόμενης περιοχής του δικτύου Natura 2000 με κωδικό GR1270003 (Χερσόνησος Άθω) ρυθμίζεται από τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του άρθρου 105 του Συντάγματος και του Καταστατικού Χάρτη του Αγίου Όρους». Σύμφωνα με τον κ. Φάμελλο, οι παλαιοί Φορείς καλύπτουν το 65,6% της χώρας, ενώ οι νέοι θα καλύψουν το υπόλοιπο 34,2%. Συνολικά, σε καθεστώς προστασίας εντάσσεται το 99,8% των περιοχών, ενώ το 0,2% αφορά στη χερσαία περιοχή του Αγίου Όρους.

Στη χώρα μας ο κατάλογος των περιοχών Natura περιελάμβανε 419 περιοχές και αυξήθηκαν σε 446 με την ένταξη νέων περιοχών (κυρίως θαλάσσιων) και τη διεύρυνση των ορίων στις υφιστάμενες περιοχές με υπουργική απόφαση (ΚΥΑ 50743/2017 (Β’ 4432)). Το δίκτυοNaturaτης χώρας αυξάνεται κατά 0,2% και από 27,7% της χερσαίας έκτασής της θα καλύπτει το 27,9%. Αντίστοιχα, οι θαλάσσιες περιοχές προστασίας ανέρχονται στο 22,3% από το 6,12% που ήταν έως τα μέσα Δεκεμβρίου 2017, οπότε είχε εκδοθεί η σχετική ΚΥΑ.

Ο θεσμός των Φορέων Διαχείρισης υφίσταται στη χώρα μας από τις αρχές της δεκαετίας του 2000. Οι πρώτοι Φορείς συστήθηκαν για τις προστατευόμενες περιοχές του Σχινιά –Μαραθώνα και της Ζακύνθου. Ακολούθησε το 2002 η σύσταση 25 Φορέων, ενώ οι τελευταίοι που συστάθηκαν ήταν των Τζουμέρκων το 2009 και της Καστοριάς το 2012, ο οποίος δεν λειτούργησε ποτέ.

Με το σχέδιο νόμου συνεχίζεται η απασχόληση των υφιστάμενων 360 εργαζομένων που απασχολούνται στους Φορείς, με παράταση των συμβάσεών τους μέχρι την ανάρτηση των οριστικών πινάκων προσληπτέων μέσω διαγωνισμών του ΑΣΕΠ για οκτάμηνες συμβάσεις το 2019. Εντός του 2018, έτος για το οποίο ισχύουν περιορισμοί στις προσλήψεις, δεν είναι δυνατό να λάβουν χώρα διαγωνισμοί του ΑΣΕΠ για συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου.

Προβλέπονται ακόμη πόροι για τη λειτουργία των Φορέων, με πιστώσεις που εγγράφονται στον τακτικό προϋπολογισμό του ΥΠΕΝ.