Η ακτιβίστρια Ελένα Μαλένο, που θεωρείται ως ο άνθρωπος που έχει σώσει τις περισσότερες ζωές, μεταξύ των μεταναστών που προσπαθούν να διαπλεύσουν παράνομα τα στενά μεταξύ Μαρόκου και Ισπανίας, παρουσιάζεται σήμερα ενώπιον της μαροκινής δικαιοσύνης με την κατηγορία της διευκόλυνσης διακίνησης ανθρώπων, κινδυνεύοντας εάν καταδικασθεί να της επιβληθεί ποινή που προβλέπει κάθειρξη από 6 χρόνια και τρεις μήνες έως και ισόβια.
Τον φάκελο διεβίβασε στο Μαρόκο η ισπανική αστυνομία, μολονότι η δικαιοσύνη της χώρας είχε θέσει στο αρχείο την υπόθεση.
«Είναι οριστικό. Προηγουμένως είχαμε ζητήσει αναβολές για να εξετάσουμε το κατηγορητήριο και να οργανώσουμε την υπεράσπιση», τονίζει στην εφημερίδα El Publico η ίδια η Μαλένο, μέλος της ΜΚΟ Caminando Fronteras (Περπατώντας σύνορα).
Σύμφωνα πηγές προσκείμενες στην υπεράσπισή της, η Μαλένο προς το παρόν δεν κατηγορείται για τίποτε συγκεκριμένο, καθώς ακόμη εκκρεμούν έρευνες για να διαπιστωθεί εάν έχει διαπράξει το αδίκημα της διευκόλυνσης στη διακίνηση ανθρώπων.
«Πρόκειται να απολογηθώ στην μαροκινή δικαιοσύνη για μία έρευνα που ξεκίνησε η ισπανική αστυνομία. Σύμφωνα με τον φάκελο της αρμόδιας ισπανικής υπηρεσίας για την παράνομη μετανάστευση, μου προσάπτονται η κατηγορία της διευκόλυνσης διακίνησης και η συνεργασία με κακοποιούς, δηλ. με δίκτυα διακίνησης ανθρώπων», τονίζει η ίδια.
Αφορμή για την έρευνα, σύμφωνα με την ισπανική αστυνομία, υπήρξαν οι κλήσεις που πραγματοποιούσε η Μαλένο, ως εκπρόσωπος της Caminando Fronteras, προς την Υπηρεσία Θαλάσσιας Διάσωσης κάθε φορά που ένα σκάφος με μετανάστες βρισκόταν σε κίνδυνο στα στενά Μαρόκου-Ισπανίας.
Στο σημείο αυτό έγκειται και η μεγάλη αντίθεση της όλης έρευνας. Ενώ η αστυνομία αντιλαμβάνεται στις προειδοποιητικές αυτές κλήσεις μία κακοποιό πράξη, ότι δηλ. μέσω της θαλάσσιας διάσωσης διευκολύνεται η διάβαση των συνόρων, η ίδια η Υπηρεσία Θαλάσσιας Διάσωσης χαρακτηρίζει θεόσταλτη τη δράση της Μαλένο για τις διασωστικές επιχειρήσεις και για τη σωτηρία τόσων ζωών.
Αυτό υποστηρίζει ο επικεφαλής του Συντονιστικού Κέντρου της Θαλάσσιας Διάσωσης Μιγέλ Θέα, που σε πρόσφατη συνέντευξή του δήλωνε: «σχεδόν πάντοτε λαμβάνουμε ειδοποιήσεις από ΜΚΟ, όπως η Caminando Fronteras, κι ιδίως από την Ελένα Μαλένο. Δεν υπερβάλλω όταν λέω πως ίσως είναι ο άνθρωπος που έχει σώσει τις περισσότερες ζωές στα Στενά. Είναι ένα θεόσταλτο πρόσωπο για εμάς».
Η ίδια η Μαλένο εξηγεί στην El Publico πως η δουλειά της με τους μετανάστες δεν περιορίζεται μόνον στις κλήσεις προς τη Θαλάσσια Διάσωση. Η οργάνωσή της διατρέχει τους καταυλισμούς και τις μαροκινές συνοικίες, όπου διαμένουν οι επίδοξοι μετανάστες και τους εξηγούν τους κινδύνους, τους δείχνουν πώς να βάζουν τα σωσίβια και πως θα καταφεύγουν στις υπηρεσίες υγείας στην Ισπανία και το Μαρόκο.
«Τους εξηγούμε πράγματα, που μπορεί να φαίνονται ασήμαντα, αλλά σε τέτοιες περιστάσεις δεν είναι. Τους δίνουμε τα τηλέφωνα της Θαλάσσιας Διάσωσης, όμως όταν βρίσκονται μέσα στις σχεδίες στα στενά συνήθως τηλεφωνούν πρώτα σε εμάς. Ίσως για τη γλώσσα, επειδή ναι μεν στην Υπηρεσία Θαλάσσιας Διάσωσης μιλούν καλά αγγλικά, αλλά σχεδόν καθόλου γαλλικά. Το βέβαιο όμως είναι πως έχουν περισσότερη εμπιστοσύνη σε εμάς», τονίζει η Μαλένο.
Η αστυνομική έρευνα εναντίον της ξεκίνησε από το 2012. Η ισπανική αστυνομία ζήτησε και τη συνδρομή των μαροκινών αρχών, της χώρας όπου από το 2007 διαμένει η Μαλένο. Όλο αυτό το διάστημα, τα τηλέφωνα της Μαλένο παρακολουθούνταν , καθώς η ακτιβίστρια όχι μόνον προειδοποιεί για τις σχεδίες, αλλά ενημερώνεται για τους κινδύνους από τους ίδιους τους μετανάστες, ή από τις οικογένειές τους όταν περνά πολύς καιρός που δεν έχουν λάβει ειδήσεις τους. Ύστερα από διετή παρακολούθηση, οι μαροκινές αρχές διαβίβασαν στις ισπανικές πως δεν υπάρχουν ενδείξεις για κακοποιό συμπεριφορά από μέρους της και ζήτησαν από την Ισπανία περισσότερες πληροφορίες για να συνεχίσουν την έρευνα. Η ισπανική αστυνομία διαβίβασε τότε τον φάκελο της υπόθεσης, τα πορίσματα του οποίου αποτελούν τη βάση της σημερινής κλήτευσης σε απολογία της Μαλένο στο Μαρόκο.
Εξόν από τις αστυνομικές αρχές του Μαρόκου, η δραστηριότητα της Μαλένο δεν αποτελεί έγκλημα ούτε και για την ισπανική δικαιοσύνη, η οποία τον Απρίλιο του 2017 έθεσε στο αρχείο την υπόθεση, καθώς δεν εντοπίσθηκαν εγκληματικές ενδείξεις.
Μετά την δημοσίευση της δικαστικής κλήτευσης της Μαλένο, πολυάριθμες ΜΚΟ, δικηγορικοί σύλλογοι, νομικοί και προσωπικότητες της πολιτικής και της κουλτούρας έχουν εκφράσει έντονα την απαρέσκειά τους για τη δίωξη. Πάνω από 200 άνθρωποι υπέγραψαν μία διακήρυξη αλληλεγγύης προς την ακτιβίστρια κι επέκριναν τις διάφορες «επιθέσεις και απειλές, που στόχο είχαν να φιμώσουν τη φωνή της». Στο κείμενο τονίζεται πως «το εχθρικό κλίμα» εναντίον της που καλλιεργούν οι ισπανικές αρχές «έχει μετατραπεί σε ποινικοποίηση και παρενόχληση». Ακόμη και η ισπανική Εκκλησία έχει κινητοποιηθεί υπέρ της Μαλένο, με την ΓΓ της οργάνωσής της Caritas Νατάλια Πέιρο να τάσσεται υπέρ της δράσης της κατά την ομιλία της στην Παγκόσμια Ημέρα Μετανάστη και Πρόσφυγα 2018 την περασμένη Δευτέρα.
Κατά την ίδια τη Μαλένο, η δίωξή της δεν είναι παρά «ακόμη μία προσπάθεια να ποινικοποιηθούν οι άνθρωποι που υπερασπίζονται το δικαίωμα στη ζωή και στη σωτηρία της. Η Ευρώπη δεν είναι αυτή που βάζει τους νεκρούς στη Μεσόγειο, άρα ποινικοποιεί το δικαίωμα (της διάσωσής τους). Αντιλαμβάνομαι έναν νεοαποικιακού τύπου ρατσισμό σε τέτοιες αντιλήψεις».
