«Δεν φοβόμαστε την ανεξάρτητη ελληνική Δικαιοσύνη»

«Δεν φοβόμαστε την ανεξάρτητη ελληνική Δικαιοσύνη». Η δήλωση αυτή, την οποία απέσπασε –σε έμμεση επικοινωνία –«Το Βήμα» από τους οκτώ τούρκους αξιωματικούς, κρατούμενους στο Ολυμπιακό Χωριό, είναι ίσως η καλύτερη απάντηση στο πλέον πρόσφατο σενάριο που επεξεργάζεται η κυβέρνηση, να δικαστούν δηλαδή στην Ελλάδα για τα αδικήματα που φέρονται να έχουν διαπράξει στη γείτονα το καλοκαίρι του 2016, κατά την απόπειρα πραξικοπήματος. Οι «οκτώ» διαβεβαιώνουν με όλους τους τρόπους ότι η προοπτική εκδίκασης της υπόθεσής τους στην Ελλάδα δεν τους τρομάζει, δηλώνουν αισιόδοξοι για την έκβαση της περιπέτειάς τους, ενώ εκτιμούν ότι οι τελευταίες εξελίξεις με την αίτηση ακύρωσης από την πλευρά της κυβέρνησης ως προς την απόφαση χορήγησης ασύλου σε έναν εξ αυτών, τον συγκυβερνήτη του ελικοπτέρου που τους έφερε στην Αλεξανδρούπολη, ανάγονται στο φάσμα του τυπικού. Το μόνο που ζητούν είναι «να μη γίνουν οι ζωές μας αντικείμενο πολιτικού και διπλωματικού παιχνιδιού».

Οι «οκτώ» μπορεί να μη φοβούνται, πλην όμως η δυνατότητα να δικαστούν σε ελληνικές δικαστικές αίθουσες αμφισβητείται ευθέως από έγκυρες δικαστικές και νομικές πηγές.

Με δεδομένες τις δηλώσεις του υπουργού Δικαιοσύνης κ. Σταύρου Κοντονή το μεσημέρι της Πέμπτης, για το ενδεχόμενο μιας τέτοιας δίκης, με βάση το άρθρο 8 του εγχώριου Ποινικού Κώδικα, υπό την προϋπόθεση βεβαίως ότι θα διατυπώσει σχετικό αίτημα η τουρκική κυβέρνηση, πρόσωπα που είναι σε θέση να γνωρίζουν επισημαίνουν ότι βάσει και της απόφασης του Αρείου Πάγου, πολύ δύσκολα θα μπορούσαν να στοιχειοθετηθούν κατηγορίες, να υπάρξει δηλαδή το μίνιμουμ αποδεικτικό υλικό ώστε να ξεκινήσει η όποια ποινική διαδικασία.

Εξάλλου, και αυτό είναι μείζον, «τα αδικήματα που περιλαμβάνει το άρθρο 8 του Ποινικού Κώδικα δεν σχετίζονται με τις κατηγορίες που τους αποδίδονται από τις τουρκικές αρχές» σημειώνει ο δικηγόρος – καθηγητής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Χρίστος Μυλωνόπουλος. «Το κακούργημα της εσχάτης προδοσίας θα πρέπει να τελείται σε βάρος του ελληνικού κράτους, συνιστά πλημμέλημα αν τελείται σε βάρος άλλου κράτους, εν προκειμένω του τουρκικού».

«Η απόφαση του Αρείου Πάγου δεν αφορούσε μόνον τη μη έκδοση των οκτώ» εξηγεί από την πλευρά του ο κ. Ομηρος Ζέλιος, δικηγόρος που εκπροσωπεί νομικά, σε συνεργασία με το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, τους τούρκους αξιωματικούς. «Αποκρινόμενο το ανώτατο δικαστήριο σε εφέσεις που είχαν υποβληθεί, είχε καταστήσει σαφές ότι τα στοιχεία των φακέλων που συνοδεύουν κάποιους από τους οκτώ δεν είναι επαρκή ώστε να τους οδηγήσουν στο εδώλιο (σ.σ.: στις υπόλοιπες περιπτώσεις δεν το είχε αγγίξει καθόλου το ζήτημα αυτό, καθώς δεν γινόταν αναφορά στις αντίστοιχες εφέσεις). Για ποια στοιχεία, άλλωστε, μιλάμε; Το αίτημα της τουρκικής κυβέρνησης για την έκδοση των οκτώ υπεβλήθη μόλις πέντε ημέρες από τη χρονική στιγμή της απόπειρας του πραξικοπήματος, διάστημα στο οποίο δεν είναι εύκολο να συγκεντρωθεί υλικό. Το δεύτερο αίτημα, δε, έφθασε από την Εισαγγελία Κωνσταντινούπολης την ημέρα οπότε εκδόθηκε η απόφαση του Αρείου Πάγου∙ αν υπήρχαν αδιάσειστα ντοκουμέντα, θα είχαν σταλεί πολύ νωρίτερα».

Το έωλο μιας τέτοιας εκδοχής στην υπόθεση των «οκτώ» τονίζει εμμέσως πλην σαφώς και το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, επικαλούμενο την απόφαση της Επιτροπής Προσφυγών: «η περιγραφή των πράξεων που αποδίδονται στον τούρκο στρατιωτικό από τις τουρκικές αρχές προς θεμελίωση των εις βάρος του κατηγοριώνείναι εντελώς αόριστη», αλλά και «οι τουρκικές αρχές δεν πρότειναν κρίσιμα στοιχεία και περιστατικά που να θεμελιώνουν σοβαρούς λόγους, οι οποίοι να οδηγούν στην κρίση ότι ο προσφεύγων συμμετείχε στην απόπειρα διάπραξης πραξικοπήματος, που συνιστά πολιτικό έγκλημα».

Σε αυτό το σκηνικό, η κυβέρνηση δεν παραλείπει να ομνύει στον απόλυτο σεβασμό της απόφασης του Αρείου Πάγου για μη έκδοση των «οκτώ», θέμα «που έχει λήξει διά παντός» – σύμφωνα και με τις διαβεβαιώσεις Κοντονή. Κύκλοι που πρόσκεινται στο Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες εκτιμούν ότι «δεν υπάρχει πλαίσιο απέλασης»∙ «ακόμη και να ακυρωθεί από το Διοικητικό Εφετείο η απόφαση της χορήγησης ασύλου στον συγκυβερνήτη του ελικοπτέρου, αυτός μεταπίπτει σε καθεστώς αιτούντος άσυλο». Την απέλαση υποβιβάζουν ως σενάριο και για ακόμη έναν λόγο: υπάρχει το έσχατο καταφύγιο της προσφυγής στο ευρωπαϊκό δικαστήριο και της άσκησης ασφαλιστικών μέτρων, όπως είχε συμβεί στην περίπτωση του ηγέτη των κούρδων ανταρτών του PΚΚ Αμπντουλάχ Οτσαλάν.

Οι ίδιοι άνθρωποι δεν αποκλείουν, πάντως, το 18μηνο της διοικητικής κράτησης των Τούρκων στο Ολυμπιακό Χωριό να καταστεί «ελαστικότερο», για να κερδηθεί χρόνος και να μην αφεθούν ελεύθεροι στα τέλη Ιανουαρίου, άμα τη λήξει του. Η εκδοχή αυτή είναι πιθανή, όπως εξηγούν, αν δεν συνυπολογιστούν στον συνολικό χρόνο κράτησης οι ημέρες της ποινικής διαδικασίας που έλαβε χώρα στον Αρειο Πάγο.

Και ενώ αναμένονται και οι λοιπές αποφάσεις για τη χορήγηση ή μη ασύλου στους άλλους 7 τούρκους αξιωματικούς, πιθανολογείται ότι θα καθυστερήσουν, τουλάχιστον μέχρι να ξεκαθαρίσει το σημερινό ομιχλώδες τοπίο.
«Υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο οι 8 να καταστούν οιονεί όμηροι, καθώς οι συγκεκριμένες διαδικασίες, ακόμη και αυτή της τυχόν προσφυγής στο Συμβούλιο της Επικρατείας, είναι μακρές» εκτιμά νομικός που έχει ασχοληθεί επί μακρόν με ζητήματα ασύλου. «Τους καταστρέφεται η ζωή. Η Ελλάδα διαθέτει άλλωστε βεβαρημένο ιστορικό σε παρόμοια ζητήματα, το 2016 καταδικάστηκε μάλιστα από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για την υπόθεση Τούρκου που βρισκόταν σε γκρίζο status επί 12 συναπτά έτη».

Το ίδιο πρόσωπο επιμένει στον πρωτοφανή χαρακτήρα της παρέμβασης από την ελληνική κυβέρνηση, με μια τέτοια ενδοστρεφή δίκη, κατά την οποία ο υπουργός ζητεί την ακύρωση απόφασης: «Από το 2011, οπότε και λειτουργούν οι ανεξάρτητες αυτές επιτροπές, δεν έχει ξαναγίνει κάτι ανάλογο».

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι 8 είναι μεν ψηλά στην πολιτική ατζέντα των ημερών, δεν είναι όμως και οι μόνοι αιτούντες άσυλο από τη γειτονική Τουρκία. Με βάση τους αριθμούς που έχουν γίνει γνωστοί, άλλα 1.300 πρόσωπα μετέχουν σε διαδικασία αίτησης ασύλου, με κάποιους εξ αυτών να φέρονται ως μέτοχοι σε τράπεζα του εχθρού τού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Φετουλάχ Γκιουλέν, ή να έχουν παιδιά που φοιτούν σε σχολεία υπό την αιγίδα του.