Αν και η προβλεπόμενη επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ το 4ο τρίμηνο αναμένεται να οδηγήσει σε οικονομική μεγέθυνση της τάξεως του 1,5%-2% για την Ελλάδα το 2017, εν τούτοις η αύξηση αυτή υπολείπεται της ευρωζώνης (+2,3%). Ωστόσο, δεν πρέπει να παραγνωρίζεται το γεγονός ότι αποτελεί τον υψηλότερο ρυθμό της τελευταίας δεκαετίας και ακολουθεί δύο έτη στασιμότητας.
Για το 2018, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ανάπτυξη αναμένεται να επιταχυνθεί στο 2,5% (2,0% η μέση εκτίμηση των οικονομολόγων σε έρευνα του Bloomberg). Ταυτόχρονα, η 3η αξιολόγηση φαίνεται ότι θα ολοκληρωθεί επιτυχώς συμβάλλοντας στην καλλιέργεια κλίματος εμπιστοσύνης. Ωστόσο, σημαντικές προκλήσεις παραμένουν για το 2018. Η 4η αξιολόγηση περιλαμβάνει πολυάριθμα προαπαιτούμενα, πολλά εκ των οποίων θεωρούνται πολιτικά ευαίσθητα, όπως παραδείγματος χάριν κάποιες από τις δρομολογούμενες ιδιωτικοποιήσεις, η εντατικοποίηση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και οι αλλαγές στο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας. Επιπλέον, η σταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος που επετεύχθη το προηγούμενο διάστημα θα πρέπει να διατηρηθεί και να ενισχυθεί περαιτέρω ώστε οι τράπεζες να στηρίξουν την οικονομία με την παροχή ρευστότητας και να καταστεί δυνατή η πλήρης άρση των κεφαλαιακών ελέγχων.
Η προσήλωση στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και η ενδυνάμωση του τραπεζικού συστήματος αποτελούν τις προϋποθέσεις που θα εξασφαλίσουν το ευνοϊκότερο δυνατό περιβάλλον μετά τη λήξη του 3ου προγράμματος, καθώς θα καθορίσουν τον βαθμό εμπιστοσύνης των αγορών απέναντι στην Ελλάδα και κατ’ επέκταση το κόστος δανεισμού της και την αποφυγή της ανάγκης για νέα χρηματοδοτική στήριξη από τους ευρωπαίους εταίρους. Αυτή η προοπτική είναι εφικτή και επιθυμητή τόσο από την ελληνική κυβέρνηση όσο και από τους θεσμούς, και συνεπώς δεν είναι παρακινδυνευμένο να υποστηρίξουμε ότι αποτελεί το κυρίαρχο σενάριο για την προσεχή περίοδο.
Από την άλλη πλευρά, η ελληνική οικονομία κινείται σε ένα περιβάλλον ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας που ξεκίνησε το δεύτερο εξάμηνο του 2016, αναμένεται να επιταχυνθεί το 2018, απόρροια της ανάκαμψης του παγκόσμιου εμπορίου, της συνέχισης για δεύτερο έτος συγχρονισμένης ανάπτυξης ανεπτυγμένων και αναδυόμενων οικονομιών, καθώς και της διατήρησης χαλαρών νομισματικών συνθηκών. Η Fed θα προχωρήσει σε περαιτέρω σταδιακή σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής της, ενώ η ΕΚΤ δεν θα βιαστεί να αυξήσει τα επιτόκια πριν από το 2019, αν και η ισχυρή ανάπτυξη ενδεχομένως θα αποτρέψει περαιτέρω επέκταση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης πέραν του 2018.
Πάντως, μεγαλύτερη του αναμενομένου επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας, περαιτέρω κλιμάκωση της έντασης στη Βόρεια Κορέα και αστάθεια στη Μέση Ανατολή, εφαρμογή μιας πιο επιθετικής νομισματικής πολιτικής από μεγάλες κεντρικές τράπεζες, μη επίτευξη συμφωνίας για το Brexit και ενδεχόμενες εκπλήξεις στις επικείμενες εκλογές στην Ιταλία και (ενδιάμεσες) στις ΗΠΑ, αποτελούν ορισμένους μόνο από τους κινδύνους που θα μπορούσαν να ανατρέψουν το σκηνικό του 2018.
Ο δρ Πλάτων Μονοκρούσος είναι επικεφαλής οικονομολόγος της Eurobank, πρόεδρος Επιστημονικού Συμβουλίου της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών και επισκέπτης καθηγητής στη London School of Economics.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
