Aristophil

Η Aristophil ήταν μια γαλλική επενδυτική εταιρεία που επένδυε τα χρήματα των πελατών της σε ασυνήθιστες αξίες: χειρόγραφα, αλληλογραφίες και σπάνια βιβλία, ό,τι συνηθίζουμε να ονομάζουμε τεκμήρια πολιτιστικής κληρονομιάς. Νομίζω ότι μόνο στη Γαλλία θα μπορούσε να υπάρχει μια τέτοια εταιρεία. Η Aristophil είχε δημιουργηθεί το 1990 και υποσχόταν στους πελάτες της ετήσια απόδοση 8%, αν επένδυαν σε σίγουρες αξίες της λογοτεχνικής και φιλολογικής γαλλικής παράδοσης. Είχε κατορθώσει να πείσει 18.000 επενδυτές που είχαν επενδύσει 850 εκατομμύρια ευρώ σε ένα σύνολο 130.000 τεκμηρίων και έργων. Τελικά η Aristophil αποδείχτηκε μεγάλη απάτη, ένα είδος πυραμίδας, που χρεοκόπησε και τέθηκε σε καθεστώς εκκαθάρισης το 2015. Μάλιστα, ο πρόεδρός της Ζεράρ Λεριτιέ χαρακτηρίστηκε ως ο Μπέρναρντ Μάντοφ των χειρογράφων –αναφορά στον αμερικανό απατεώνα μεγαλοεπενδυτή που με το σύστημα της πυραμίδας, επενδύοντας κυριολεκτικά σε αέρα, «έφαγε» εκατομμύρια δολάρια από επενδυτές αλλά και από μεγάλα ιδρύματα στις ΗΠΑ.

Στις 20 Δεκεμβρίου οργανώθηκε μια πρώτη δημοπρασία αντικειμένων και τεκμηρίων της συλλογής Aristophil, με κύριο στόχο να ικανοποιηθεί ένα μέρος των απαιτήσεων των επενδυτών. Αλλά μία μέρα πριν από τη διενέργεια της δημοπρασίας, στο Οτέλ Ντρουό του Παρισιού, ορισμένα σημαντικά κομμάτια της συλλογής αποσύρθηκαν από την πώληση, με απόφαση δικαστηρίου, καθώς θεωρήθηκαν εθνικοί θησαυροί –χαρακτηρισμός που κάνει αδύνατη την έξοδο έργων και αντικειμένων από τη Γαλλία. Η απογοήτευση των επενδυτών ήταν μεγάλη. Ανάμεσα στα έργα που αποσύρθηκαν ήταν ένα χειρόγραφο, σε μορφή κυλίνδρου 12 μέτρων, του έργου του Μαρκησίου ντε Σαντ «120 μέρες των Σοδόμων», που το είχε ολοκληρώσει όταν ήταν έγκλειστος στη Βαστίλλη. Η αρχική εκτίμηση κυμαινόταν μεταξύ 4 και 6 εκατομμυρίων ευρώ. Ενα άλλο πολύτιμο κομμάτι που αποσύρθηκε ήταν ένα σύνολο έργων του Αντρέ Μπρετόν, που περιελάμβανε τα δύο μανιφέστα του σουρεαλισμού καθώς και το Poisson soluble, σειρά αυτογράφων σε επτά σχολικά τετράδια που είχε εκτιμηθεί αρχικά στα 4 εκατομμύρια ευρώ.

Υπολογίζεται ότι το σύνολο της συλλογής θα δημοπρατηθεί μέσα στα επόμενα επτά χρόνια. Στο διάστημα αυτό προβλέπεται ότι θα οργανωθούν περί τις 300 δημοπρασίες. Η Aristophil είναι κιόλας μια μυθιστορηματική υπόθεση.