Το «εμβληματικό» νομοθέτημα για τη μεταρρύθμιση της διαμεσολάβησης ήταν η θεματική της πρώτης – στους 14 μήνες της θητείας του – συνέντευξης τύπου που παραχώρησε ο υπουργός Δικαιοσύνης κ. Σταύρος Κοντονής.

Τονίζοντας ότι το σχέδιο νόμου ακολουθεί την πεπατημένη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ο υπουργός υπεραμύνθηκε του νομοθετήματος, επεσήμανε την τάση «αποδικαστικοποίησης» που υπάρχει διεθνώς, ενώ υπογράμμισε ότι ο θεσμός έχει θωρακιστεί πλήρως ώστε και τα δικαστήρια να αποφορτίσει (από δικαστική ύλη που μπορεί να διεκπεραιωθεί εκτός δικαστικών αιθουσών) και να υπάρξει εμπέδωση της συνεννόησης μεταξύ πολιτών που έχουν διαφορές.

«Θα έκανα λόγο για εμπέδωση κοινωνικής ειρήνης, αλλά είναι μεγάλη κουβέντα. Πάντοτε μένει, ξέρετε, ένα δηλητήριο διαφοράς όταν φθάνουν δυο άνθρωποι στο δικαστήριο», σημείωσε ο κ. Κοντονής.

«Καλούμε το σύνολο των εμπλεκομένων, κυρίως τους δικηγόρους, να ενισχύσουν τη διαδικασία», πρόσθεσε ο υπουργός. «Διασφαλίζεται πλήρως αλλά και ενισχύεται σημαντικά ο θεσμικός τους ρόλος».

Ερωτώμενος για τις αντιδράσεις από την Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων για τον περιορισμένο χρόνο – πέντε ημερών – της δημόσιας διαβούλευσης, ο κ. Κοντονής αντέτεινε ότι «δεν υπάρχει καμία παρανομία. Ο χρόνος ήταν υπερεπαρκής για να κατατεθούν απόψεις και οι απόψεις αυτές μελετήθηκαν και έχουν ληφθεί υπόψη. Συμμετείχαν άλλωστε στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή πέντε – έξι δικαστές που συνεισέφεραν τα μέγιστα στο παραχθέν έργο».

Σχολιάζοντας την αρθρογραφία του προέδρου της Ένωσης κ. Χριστόφορου Σεβαστίδη, περί ιδιωτικοποίησης της Δικαιοσύνης, ο κ. Κοντονής χαρακτήρισε δομικά λανθασμένη την αντίληψη ότι όλες οι διαφορές πρέπει να οδηγούνται ενώπιον της έδρας. «Λυπάμαι που έχει αυτή την άποψη ένας δικαστής», είπε χαρακτηριστικά.

«Από κανέναν πολίτη δεν στερείται η πρόσβαση στη Δικαιοσύνη. Ούτε υπάρχει κάτι που μπορεί να χαρακτηριστεί ιδιωτικοποίηση της δικαιοσύνης, είναι εξωδικαστική αυτή η διαδικασία», σημείωσε.

Όσο για την κριτική περί υψηλού κόστους της διαδικασίας, ο υπουργός αντέτεινε ότι «το ποσό που θα καταβάλλεται, θα είναι απείρως μικρότερο από το κόστος που θα είχε ο πολίτης αν επέλεγε μια μακρά δικαστική διαδικασία. Είναι τεράστιο το οικονομικό όφελος».

Το υποχρεωτικό στάδιο της διαμεσολάβησης

Ο πρόεδρος της αρμόδιας νομοπαρασκευαστικής επιτροπής – αρεοπαγίτης κ. Χαράλαμπος Μαχαίρας κατέστησε σαφές ότι στις υποθέσεις που υποχρεωτικά θα περνούν από το στάδιο της διαμεσολάβησης (χωρίς να είναι υποχρεωτική και η επίλυση στο στάδιο αυτό), συγκαταλέγονται διαφορές μεταξύ ιδιοκτητών διαμερισμάτων, υποθέσεις τροχαίων (χωρίς σωματική βλάβη) – αποζημιώσεις, ιατρικής αμέλειας (και θανάτου), εργατικές καθώς και πλείστες όσες οικογενειακές διαφορές.

Ο υπουργός διευκρίνισε πάντως ότι τώρα ο θεσμός μπαίνει σε νέα βάση. «Ο νόμος της διαμεσολάβησης ισχύει από το 2010. Δυστυχώς, άρχισε να νοθεύεται ο θεσμός με εξαιρέσεις, παρεμβάσεις, δυσλειτουργίες. (…) Επί χρόνια παρέμενε ο θεσμός στην καλή διάθεση των αντιδίκων, δεν είχε εξοπλιστεί με υποχρεωτικότητα. (…) Θεωρούμε σχεδόν μηδενικά τα αποτελέσματα που παρήχθησαν την τελευταία επταετία, τώρα όμως είμαστε πεπεισμένοι ότι θα υπάρξει θεαματική εξέλιξη».

Ο κ. Κοντονής είπε, επίσης, ότι αμέσως μετά την ψήφιση του νόμου, στις 12 του μηνός, πάλι υπό την προεδρία του κ. Μαχαίρα, θα τεθεί επί τάπητος και ο εκσυγχρονισμός της δικαστικής μεσολάβησης. «Θα λειτουργήσει παράλληλα υπηρεσία για τα στατιστικά στοιχεία που σήμερα δεν έχουμε», συμπλήρωσε ο ίδιος.

Από την πλευρά του, ο κ. Μαχαίρας υπογράμμισε δυο βασικά στοιχεία του νόμου: την ύπαρξη κεντρικής επιτροπής διαμεσολάβησης η οποία θα διασφαλίζει τον θεσμό, προβλέποντας ακόμη και κυρώσεις, καθώς και τη νέα μορφή που παίρνει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα όσων αποφασίζουν να γίνουν διαμεσολαβητές.