Με αμείωτη ένταση συνεχίζονται οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις στο Ιράν. Διψασμένοι για αλλαγή οι Ιρανοί 40 χρόνια μετά την Επανάσταση, σχολιάζουν ορισμένοι αναλυτές προσπαθώντας να ερμηνεύσουν τον λόγο πίσω από την έναρξη των διαμαρτυριών στο Ιράν. Άλλες ερμηνείες εστιάζουν στο στοιχείο της απρόσμενα μεγάλης έκτασης, καθώς οι πορείες ξεκίνησαν με συνθήματα κατά της διαφθοράς και της οικονομικής πολιτικής και κατέληξαν σε γενικευμένη δυσαρέσκεια.

Οι διαδηλωτές δεν φαίνεται να πτοούνται από τους περιορισμούς που έχουν επιβληθεί στα κοινωνικά δίκτυα, μέσα από τα οποία ενισχύθηκε η ευμμετοχή στις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας, αλλά συνεχίζουν να διατρανώνουν τις αντιθέσεις τους για το ιρανικό καθεστώς.

Οι αστυνομικοί απαντούν με βία στους διαδηλωτές, έχοντας προχωρήσει μέχρι στιγμής σε πάνω από 400 συλληψεις.

Οι τελευταίες διαδηλώσεις ξεκίνησαν από το Μασάντ, την δεύτερη πιο πολυπληθή πόλη του Ιράν που φιλοξενεί τον ναό σημαντική μορφής του σιιτικού Ισλάμ.

Ο κληρικός Αχμάντ Αλαμολχόντα, που ηγείται των προσευχητών της Παρασκευής στο Μασάντ και βρίσκεται κοντά στον ανώτατο ηγέτη, κατηγορείται ότι βρίσκεται πίσω από τις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας ενάντια στον Χασάν Ρουχανί.

Οι σκηνές διαμαρτυρίας εκτυλίσσονται ένα μήνα αφότου ο ιρανός πρόεδρος έδωσε στη δημοσιότητα τα στοιχεία για τον προϋπολογισμό του επόμενους έτους, στον οποίο γίνεται λόγος για άυξηση των τιμών καυσίμων και περικοπές σε επιδόματα.

Τα γεγονότα συμβαίνουν και ενώ παρατηρείται, εδώ και δύο μήνες, αναζωπύρωση της κόντρας ανάμεσα σε Ιράν και Σαουδική Αραβία.

Η πρώτη δήλωση του Χαμενεΐ

Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αλί Χαμενεΐ, στην πρώτη δήλωση στην οποία προέβη από το ξέσπασμα των επεισοδίων, μίλησε για εχθρούς του έθνους.

Στη διάρκεια των επεισοδίων 22 Ιρανοί έχασαν τη ζωή τους, ανάμεσά τους ένα 11χρονο αγόρι και ένας 20χρονος.

Το μέγεθος των διαδηλώσεων έχει σχολιαστεί από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης, καθώς θυμίζει εκείνο του 2009, μετά την αμφδιλεγόμενη εκλογική διαδικασία οπότε σκοτώθηκαν 30 περίπου άνθρωποι.

Ο αναβρασμός που επικρατεί τις τελευταίες ημέρες στο Ιράν βρίσκεται στα πρωτοσέλιδα μεγάλων δικτύων, τη στιγμή που επισημαίνεται το συνολικότερο κλίμα δυσαρέσκειας κατά της κυβέρνησης.

Ενδεικτικά είναι τα συνθήματα στους δρόμους από οργισμένους διαδηλωτές που ξεκίνησαν τις πορείες διαμαρτυρίας εκφράζοντας την δυσαρέσκειά τους για την αύξηση των τιμών και τη διαφθορά.

Αιχμές για ΗΠΑ και Σαουδική Αραβία

Σε μήνυμά του στο Twitter, ο Χαμενεΐ άφησε αιχμές για παρεμβάσεις ξένων δυνάμεων που στόχο έχουν την ανατροπή του ιρανικού καθεστώτος. «Τις τελευταίες ημέρες, οι εχθροί του Ιράν έχουν χρησιμοποιήσει διαφορετικά μέσα συμπεριλαμβομένων χρημάτων, όπλων, πολιτικών και μυστικών υπηρεσιών ώστε να προκληθούν προβλήματα στην Ισλαμική Δημοκρατία».


Αναλυτές διατείνονται ότι με τη δήλωσή του ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν έκλεισε το μάτι στο Ισραήλ, τις ΗΠΑ, και τη Σαουδική Αραβία.

Νωρίτερα, ο γραμματέας του Ανώτατου Συμβουλίου Ασφαλείας του Ιράν προειδοποίησε τη Σαουδική Αραβία ότι θα υπάρξει απάντηση από το Ιράν και ότι θα «είναι σοβαρή».

Ο επικεφαλής του Επαναστατικού Δικαστηρίου της Τεχεράνης διεμήνυσε, από την πλευρά του, ότι θα υπάρξει σκληρή τιμωρία για τους υποκινητές των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων.

Με μεγαλύτερη, πάντως, ψυχραιμία δείχνει να αντιμετωπίζει την κατάσταση ο ιρανός, πρόεδρος Χασάν Ρουχανί, ο οποίος χαρακτηρίζεις τις διαδηλώσεις «ευκαιρία» και όχι «απειλή».

Στάθηκε απλά και μόνο στο οικονομικό στοιχείο που προκαλεί οργή, δηλώνοντας ότι οι διαδηλωτές έχουν το δικαίωμα να βγουν στους δρόμους. Ωστόσο, τόνισε ότι θα κινηθεί με σκληρότητα εναντίον «όσων παραβίασαν τον νόμο».

Παρόλο που ο όγκος των διαδηλώσεων είναι σοβαρός, τα επεισόδια των τελευταίων ημερών δεν μαρτυρούν διάθεση για επανάσταση. Περισσότερο θυμίζουν κίνημα χωρίς όμως ηγέτες.

Οι διαδηλωτές, πάντως, γνωστοποιούν την αντίθεσή τους σε φιγούρες που έχουν ρόλο ηγέτη στην Ισλαμική Δημοκρατία, ενώ ορισμένοι ζητούν την επιστροφή στη μοναρχία που ανατράπηκε με την επανάσταση του 1979.

Πόλεμος δηλώσεων έχει ξεσπάσει ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ιράν, με τον αμερικανό πρόεδρο να προτρέπει σε αλλαγή καθεστώτος και την Τεχεράνη να κάνει λόγο για καιροσκοπισμό. Ο Τραμπ μίλησε, ακόμη, για ωμό και διεφθαρμένο σύστημα αναφερόμενος στο Ιράν.

Σχολιάζοντας τις εξελίξεις στο Ιράν, η επικεφαλής της διπλωματίας της ΕΕ Φεντερίκα Μογκερίνι δήλωσε: «Παρακολουθούμε τις διαδηλώσεις ιρανών πολιτών κατά τη διάρκεια των τελευταίων ημερών. Βρισκόμαστε σε επαφή με τις ιρανικές αρχές και ελπίζουμε ότι θα υπάρξουν εγγυήσεις ως προς το δικαίωμα των πολιτών να διαδηλώνουν ειρηνικά και ως προς την ελευθερία της έκφρασης, μετά τις δημόσιες δηλώσεις του προέδρου Ροχανί».

Tην ανησυχία της εξέφρασε η Άγκυρα, καλώντας να αποφευχθεί η βία εκφράζοντας και την ελπίδα να μην υπάρξει παρένβαση από τις ξένες δυνάμεις.

Η ιρανική κυβέρνηση εξαπολύει μεν απειλές, κρύβει όμως την ανησυχία της για τα επεισόδια που έχουν ξεσπάσει τις τελευταίες ημέρες. Διατηρώντας την ψυχραιμία της, υποτιμά το εύρος των διαδηλώσεων χαρακτηρίζοντας τους διαμαρτυρόμενους μειοψηφία.