Επενδύσεις 10 δισ. δολαρίων από τους έλληνες εφοπλιστές

Σε επενδύσεις της τάξης των 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων προχώρησαν κατά το 2017 οι έλληνες εφοπλιστές, καθώς οι ιδιαίτερα χαμηλές τιμές των ναυπηγείων αλλά και οι ελκυστικά τιμολογημένες πωλήσεις μεταχειρισμένων αντιμετωπίστηκαν ως ευκαιρία. Ειδικά καθώς τα θεμελιώδη μεγέθη των θαλάσσιων μεταφορών το 2018 δείχνουν ανισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης. Με απλά λόγια, τα επιπλέον φορτία που αναμένεται να μεταφερθούν το νέο έτος είναι περισσότερα από τα επιπλέον πλοία που θα προστεθούν στον παγκόσμιο στόλο, αν συνυπολογιστούν και αυτά που θα πάρουν τη ρότα προς τα διαλυτήρια.

Αυτό, θεωρητικά, σημαίνει καλύτερους ημερήσιους ναύλους και άρα κέρδη για τη ναυτιλία και προοπτική ανόδου για τις τιμές των πλοίων. Ενας επιχειρηματίας μπορεί δηλαδή να περιμένει κέρδη είτε «δουλέψει» το καράβι είτε ως asset player, πουλώντας το δηλαδή αργότερα για περισσότερα χρήματα. Το κατά πόσον το στοίχημα αυτό θα κερδηθεί μένει να φανεί.

Ομως οι έλληνες εφοπλιστές το πιστεύουν και έτσι άδραξαν την ευκαιρία επενδύοντας περί τα 5 δισεκατομμύρια δολάρια σε καλομεταχειρισμένα ποντοπόρα και άλλα 4,5 δισεκατομμύρια σε παραγγελίες σε ναυπηγεία.

Μάλιστα, το σύνολο των υπό ναυπήγηση ελληνικών συμφερόντων πλοίων, είτε αυτά παραγγέλθηκαν δηλαδή εφέτος είτε το προηγούμενο διάστημα, πλησιάζει τα 250 και η αθροιστική αξία των συμβάσεων ναυπήγησης αγγίζει τα 16 δισεκατομμύρια δολάρια. Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από την επεξεργασία των βάσεων δεδομένων των Clarksons Research, Newsfront Greek Shipping Intelligence και Allied Shipbroking και δείχνουν ότι περί τις 60 ελληνικές εταιρείες έχουν αυτή την περίοδο πλοία υπό ναυπήγηση.

Τις υψηλότερες επενδύσεις σε νέες ναυπηγήσεις έκαναν, σύμφωνα με τα στοιχεία του οίκου αποτιμήσεων VesselsValue, η Maran Tankers, συμφερόντων Γ. Αγγελικούση, η Chartworld Shipping, συμφερόντων Λου Κολλάκη, η Capital Maritime and Trading, συμφερόντων Ευάγγελου Μαρινάκη, η Enesel SA, συμφερόντων του Ν. Σ. Λαιμού, η Stealth Maritime, συμφερόντων Χάρη Βαφειά, η Kyklades Maritime, συμφερόντων του ομίλου Αλαφούζου, η Oceanbulk, συμφερόντων Πέτρου Παππά, η Metrostar Management, συμφερόντων Θεόδωρου Αγγελόπουλου, η Olympic Shipping & Management, συμφερόντων του Ιδρύματος Ωνάση, και η Enterprises Shipping & Trading, συμφερόντων Βίκτωρα Ρέστη.

Να σημειωθεί πως η VesselsValue δεν καταγράφει ναυπηγήσεις που έχουν συμφωνηθεί αλλά δεν έχει ολοκληρωθεί το οικονομικό κλείσιμο των προκαταβολών, και έτσι κάποιοι εκ των προαναφερθέντων ομίλων έχουν προχωρήσει σε ακόμη μεγαλύτερες επενδύσεις.

Στα μεταχειρισμένα οι πέντε μεγαλύτεροι επενδυτές ήταν η Dryships, συμφερόντων Γιώργου Οικονόμου, η Navios Maritime Containers, συμφερόντων Αγγελικής Φράγκου, η Capital Maritime & Trading, συμφερόντων Ευάγγελου Μαρινάκη, η Allseas Marine SA, συμφερόντων Μιχαήλ Μποδούρογλου και η Centrofin του Δημήτρη Προκοπίου. Δεκάδες ακόμη έλληνες εφοπλιστές δαπάνησαν δισεκατομμύρια, καθώς παγίως ο εκσυγχρονισμός του στόλου τους και η αναζήτηση ευκαιριών στα χαμηλά της αγοράς αποτελεί στρατηγική τους.

Η Ναυτιλία των Ελλήνων παραμένει έτσι σταθερά η μεγαλύτερη ναυτιλιακή δύναμη στον κόσμο με απαράμιλλα ποιοτικά χαρακτηριστικά τόσο όσον αφορά τη χωρητικότητα (309 εκατομμύρια τόνοι dwt) όσο και την αθροιστική αξία του στόλου. Σύμφωνα με τη VesselsValue, ο ελληνικός στόλος αποτιμάται σήμερα στα 97,2 δισεκατομμύρια δολάρια. Και εάν οι εκτιμήσεις για επερχόμενες υπεραξίες επαληθευτούν, πολύ σύντομα το ποσό αυτό θα υπερβεί τα 100 δισεκατομμύρια. Η ελληνόκτητη ναυτιλία ελέγχει το μεγαλύτερο μερίδιο στην αγορά των πετρελαιοφόρων, με το ένα στα τέσσερα τάνκερ που πλέουν να της ανήκει. Ως πρώτη δύναμη στα δεξαμενόπλοια και τα πλοία μεταφοράς ξηρού φορτίου αλλά και τρίτη πλέον στα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, αναγνωρίζεται άλλωστε και στο «The Review of Maritime Transport 2017» της UNCTAD. Είναι χαρακτηριστικό ότι μεγάλο μέρος των προαναφερθέντων επενδύσεων έχουν γίνει σε πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων. Ετσι, η UNCTAD επισημαίνει τα αυξανόμενα μερίδια του ελληνικού στόλου εμπορευματοκιβωτίων. Στο Review of Maritime Transport επισημαίνεται ότι τα πέντε κορυφαία έθνη πλοιοκτησίας όσον αφορά τη μεταφορά φορτίου (σε dwt) είναι κατά σειρά η Ελλάδα, η Ιαπωνία, η Κίνα, η Γερμανία και η Σιγκαπούρη: μαζί, αυτές οι πέντε χώρες διαθέτουν μερίδιο 49,5% σε όρους χωρητικότητας επί του παγκόσμιου στόλου.

Η ζήτηση για θαλάσσιες μεταφορές αυξάνεται ταχύτερα από τον παγκόσμιο στόλο

Επειτα από ένα εφιαλτικό 2016, οι ναυλαγορές και οι αξίες των φορτηγών πλοίων ανέκαμψαν εφέτος και αναμένεται να κινηθούν ακόμη υψηλότερα το 2018. Αυτό αποτυπώνει και η άνοδος του δείκτη Baltic Dry Index σε επίπεδα σχεδόν διπλάσια από αυτά από τα οποία ξεκίνησε το έτος. Την ίδια ώρα, πυκνώνουν οι ενδείξεις σταθεροποίησης και στην αγορά των δεξαμενοπλοίων αλλά και των εμπορευματοκιβωτίων. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο διακεκριμένος αναλυτής της Clarkson Research Services, Martin Stopford, θεωρεί ότι η ναυτιλία διέρχεται ένα ενάρετο σημείο που εμφανίζεται κάθε είκοσι χρόνια, το χαμηλό του κύκλου μετά το οποίο ακολουθεί μια μακρά ανάκαμψη. «Νομίζω ότι μπορούμε να περιμένουμε μια ανάκαμψη, με αρκετές όμως διακυμάνσεις τα επόμενα τρία χρόνια. Αν δεν συμβεί κάτι δυσάρεστο στην παγκόσμια οικονομία, είμαστε έτοιμοι για ανάπτυξη» σημειώνει.

Η Hartland Shipping Services χρησιμοποιώντας στρογγυλοποιημένα δεδομένα από το Shipping Intelligence Network δίνει και με αριθμούς την ίδια εκτίμηση. Ο παγκόσμιος στόλος φορτηγών μεταφοράς χύδην φορτίου αριθμεί 11.100 πλοία, συνολικής μεταφορικής δυναμικότητας 816 εκατομμυρίων τόνων dwt.

Τα υπό παραγγελία σε ναυπηγεία φορτηγά ανέρχονται σε 640 πλοία συνολικής μεταφορικής δυναμικότητας 67 εκατομμυρίων τόνων dwt. Δηλαδή αυτά που χτίζονται είναι μόλις το 8,2% του συνόλου. Η τελευταία φορά που η αναλογία νεότευκτων προς στόλο ήταν σε μονοψήφια ποσοστά ήταν τον Οκτώβριο του 2002, πριν από 15 χρόνια και λίγο πριν από τη μεγάλη άνοδο της ναυτιλίας που ξεκίνησε το 2004.

Ηταν 2008 όταν η σχέση νεότευκτων – υπαρχόντων διαμορφώθηκε σε υψηλό όλων των εποχών στο 80% τον Οκτώβριο εκείνης της χρονιάς. Ακολούθησε η μεγαλύτερη κρίση της ποντοπόρου στην Ιστορία. Με βάση τις ημερομηνίες παράδοσης των υπό ναυπήγηση πλοίων σήμερα ο στόλος ξηρού φορτίου χύδην θα αυξηθεί το 2018 κατά 3,4%. Αν συνυπολογιστούν και οι διαλύσεις που θα γίνουν η αύξηση είναι μικρότερη. Αλλά το 2018 η ζήτηση για μεταφορές χύδην φορτίων σε τόνους ανά μίλια εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 3,6%, δηλαδή περισσότερο από τον στόλο. «Δεν έχουμε δει αυτή την κατάσταση για πολύ καιρό και έτσι είμαστε ήσυχοι ότι το 2018 και το 2019 θα προσφέρουν πολύ καλύτερα κέρδη και υψηλότερες αξίες ενεργητικού στον τομέα των φορτηγών» σημειώνει η Hartland.

Θετική είναι όμως η εικόνα προσφοράς – ζήτησης και στον στόλο δεξαμενοπλοίων μεταφοράς πετρελαίου και παραγώγων. Ο στόλος αριθμεί 6.600 τάνκερ χωρητικότητας 581 εκατομμυρίων τόνων dwt και τα υπό ναυπήγηση είναι 618 πλοία χωρητικότητας 65 εκατομμυρίων τόνων, ή το 11,2% του υπάρχοντος στόλου. Στα πάρα πολύ μεγάλα δεξαμενόπλοια, τα VLCC, το βιβλίο παραγγελιών ανέρχεται στο 12,7% του στόλου. Η τελευταία φορά που η σχέση ήταν τόσο χαμηλή ήταν το 2013. Ο δείκτης αυτός έφθασε σε υψηλό όλων των εποχών, στο 54%, τον Οκτώβριο 2008. Το χρονοδιάγραμμα παράδοσης VLCC το νέο έτος δείχνει αύξηση της χωρητικότητας κατά 6,7% πριν από την προσαρμογή για διαλύσεις, ενώ το χρονοδιάγραμμα παράδοσης για όλα τα μεγέθη δεξαμενοπλοίων δείχνει μια αύξηση του στόλου κατά 5,9%. Εάν αφαιρεθούν και οι διαλύσεις, η συνολική προσφορά μεταφορικής ικανότητας θα ενισχυθεί κατά 3% το 2018 έναντι 3,7% της ζήτησης για μεταφορές προϊόντων και 4,9% για μεταφορές αργού, σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ειδικών του οίκου.