Στις 31 Δεκεμβρίου εκπνέει άλλη μία παράταση της λειτουργίας των φορέων διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών. Για ακόμη μια φορά, οι καθυστερήσεις και η έλλειψη πολιτικής πρωτοβουλίας έχουν οδηγήσει την ελληνική κυβέρνηση –αλλά κυρίως τη φύση της χώρας –στην κόψη του ξυραφιού. Αν η Βουλή δεν ψηφίσει μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες νέο νόμο για την οργάνωση του συστήματος προστατευόμενων περιοχών, τα πιο πολύτιμα κομμάτια της ελληνικής φύσης θα μείνουν από 1ης Ιανουαρίου εντελώς απροστάτευτα.
Η ελληνική φύση δεν θα έχει φύλαξη, με αποτέλεσμα να γίνει έρμαιο παράνομων δραστηριοτήτων. Δεν θα έχει παρακολούθηση για να ξέρουμε σε τι κατάσταση βρίσκονται τα απειλούμενα και ευαίσθητα είδη.
Δεν θα υπάρχει η γνώμη όσων γνωρίζουν τις απειλές, οι οποίες θέτουν σε κίνδυνο τα προστατευόμενα φυτά και ζώα, και ρυθμίζουν την ανάπτυξη στις προστατευόμενες περιοχές. Δεν θα υπάρχει η δυνατότητα να καθίσουν γύρω από ένα τραπέζι όλοι εκείνοι που δραστηριοποιούνται στην περιοχή για να συζητήσουν το όραμά τους για το μέλλον της περιοχής. Η ελληνική φύση δεν θα έχει τους θεσμούς εκείνους που διασφαλίζουν την προστασία των πιο πολύτιμων οικολογικών περιοχών. Η κυβέρνηση και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας είχαν δεσμευθεί, ακριβώς πριν από έναν χρόνο, ότι το 2017 θα ήταν μια χρονιά-σταθμός για τη δομή του συστήματος προστατευόμενων περιοχών. Υστερα από χρόνια αβεβαιότητας και τεχνητές ετήσιες παρατάσεις ζωής στους 28 φορείς διαχείρισης της χώρας, επιτέλους θα ισχυροποιούνταν με ένα νέο θεσμικό πλαίσιο. Εξάλλου ήταν «ζήτημα βαρύνουσας πολιτικής σημασίας».Μοναδική προϋπόθεση; Το νέο θεσμικό πλαίσιο θα ψηφιζόταν μέσα στο 2017.
Η διαδικασία καθυστέρησε και τελικά μόλις πριν από έναν μήνα τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση το σχετικό σχέδιο νόμου, το οποίο επέκτεινε την αρμοδιότητα των υφιστάμενων φορέων και δημιουργούσε νέους, με αποτέλεσμα για πρώτη φορά οι φορείς διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών να καλύπτουν σχεδόν το σύνολο των περιοχών Natura της χώρας, αντί του 25%-30% των περιοχών που κάλυπταν έως σήμερα. Το βασικό προβληματικό σημείο ήταν ότι το σύστημα των προστατευόμενων περιοχών θα έμπαινε και πάλι σε μεταβατική φάση λειτουργίας, χωρίς να περιγράφεται επαρκώς η τελική μορφή του συστήματος προστασίας της ελληνικής φύσης. Το θετικό ήταν ότι οι φορείς διαχείρισης αποκτούσαν κεντρικό ρόλο στο εθνικό σύστημα προστατευόμενων περιοχών, ανατρέποντας παλαιότερους σχεδιασμούς για καταργήσεις και συγχωνεύσεις, και αυτό λίγο πριν από την εκπνοή της διάρκειας ζωής τους.
Ωστόσο, 15 ημέρες πριν από την τελική προθεσμία, το σχέδιο νόμου ακόμη δεν έχει ψηφιστεί. Μάλιστα, δεν έχει καν κατατεθεί στη Βουλή. Αν δεν προωθηθεί άμεσα, τότε η δέσμευση της κυβέρνησης θα μείνει ανεκπλήρωτη. Η δομή του εθνικού συστήματος προστατευόμενων περιοχών θα μείνει στα χαρτιά. Και το κυριότερο, η ελληνική φύση θα μείνει εντελώς απροστάτευτη. H ελληνική κυβέρνηση έχει διορία δύο εβδομάδων για να θωρακίσει τις προστατευόμενες περιοχές της χώρας. Ας τις αξιοποιήσει.
Η κυρία Ιόλη Χριστοπούλου είναι υπεύθυνη πολιτικής για το φυσικό περιβάλλον του WWF Ελλάς.
HeliosPlus
