Αριστεράς προσγείωση

Ι. Υπήρξε συντριπτική. Εχασε η Αριστερά τη μάχη της παραγωγής. Σκληρό υπήρξε το δίδαγμα της «Οχτωβριανής Επανάστασης». Συνάμα και της συνακόλουθης κομμουνιστικής εμπειρίας. Τελικά: ο κομμουνισμός συντηρείται –μόνον –υπό καπιταλιστική οικονομία (!). Η εξέλιξη υπήρξε σουρεαλιστική. Επέζησαν όσοι το κατάλαβαν. Δείγμα αντιπροσωπευτικό είναι η κομμουνιστική Κίνα. Χιλιάδες, πλέον, κατ’ έτος οι κινέζοι εκατομμυριούχοι. Η (κομμουνιστική) Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας πρωταγωνιστεί στις αγορές παραγωγών (!). Οι αμετανόητοι κατέρρευσαν. Αντίστοιχο δείγμα είναι το της Σοβ. Ενωσης.

Η Ιστορία δίδει το εύρος της αλλαγής. Στις αρχές του ’60 το σύστημα της κρατικής παραγωγής άγγιζε τα ¾ του παγκόσμιου πληθυσμού (Σοβ. Ενωση, Κίνα, Ινδοκίνα, Κορέα, Κούβα, Ανατολική Ευρώπη). Σήμερα έχει μείνει η Βόρεια Κορέα (!).

ΙΙ. Εχει –εμπειρικώς –καταστεί βέβαιο. Την κοινωνική ευημερία αναβαθμίζει η επιχειρηματική ανάπτυξη. Η πετυχημένη, δηλαδή, πρόγνωση του οικονομικώς γίγνεσθαι. Και η ικανότητα αυτή αποτελεί χάρισμα. Είναι, κάπως, όπως η «τέχνη». Εδινε ο Picasso με τον χρωστήρα στο χαρτί αξία εκατομμυρίων.

Εφαρμογή της αρχής ενσαρκώνει ο ήδη πασίγνωστος Jeff Bezos. Σκέφθηκε τις διαδικτυακές πωλήσεις. Τόλμησε. Ιδρυσε την Amazon. Αναδείχθηκε ο πλουσιότερος άνθρωπος του πλανήτη. Εχει, κατά το ενεργητικό της περιουσίας του, υπερβεί τα εκατό δισ. δολάρια. Πολλά κράτη στον κόσμο ζηλεύουν τη χρηματική του ρευστότητα (!).

Στον αντίποδα της έμπνευσης και αποφασιστικότητας του επιχειρείν κείται η νοοτροπία της Αριστεράς. Αντί πρωτοβουλίας, υπάρχει συλλογικότης. Επιδιώκεται η συναπόφαση. Οι διασκέψεις είναι αλλεπάλληλες. Η ατομική ευθύνη ανύπαρκτη. Χάνεται σε δαιδάλους διαδικασιών. Η γραφειοκρατία διευρύνεται. Το κόστος αυξάνεται. Τα προϊόντα εξοστρακίζονται από τις αγορές.

● Ουδέποτε ουδέν προϊόν του πάλαι ποτέ Ανατολικού Συνασπισμού απέκτησε παγκόσμια κυκλοφορία (!).

ΙΙΙ. Η Αριστερά υπήρξε αίτημα παλαιών καιρών. Καιρών, δηλαδή, που υπήρχαν θέσεις εργασίας, αλλά –εκεί –συνθήκες ήταν απαίσιες.

Σήμερα, το κυρίως ζητούμενο είναι άλλο. Οι συνθήκες εργασίας, πάντως, στην Ευρώπη είναι γενικώς καλές. Ο,τι λείπει, μάλιστα, στον ευρωπαϊκό Νότο είναι οι θέσεις εργασίας. Τις θέσεις δημιουργούν οι φιλελεύθερες δυνάμεις, της παραγωγής. Ετσι αυτές αποκτούν την πρωτοκαθεδρία. Αντίστοιχα οι δυνάμεις της Αριστεράς, από τα πράγματα, εκτοπίζονται σε θέση δευτερεύουσα. Ο ρόλος τους συρρικνώθηκε σε εισηγητικό διαχείρισης πλούτου που παράγουν άλλοι (!). Οι φιλελεύθεροι.

Και επιπλέον: δυνατό να είναι κανείς ένθεος ή άθεος. Δεν είναι, όμως, ενήμερος εάν αγνοεί την ηθική διδασκαλία του Ιησού περί αγάπης, μάλιστα δε και ελέους. Του τελευταίου ως δικαίου (και) του αδικήσαντος, άρα ως ορίου ευθύνης του. Η διδασκαλία απηχεί βαθύτερες ανθρωπιστικές σκέψεις των πλατωνικού και αριστοτελικού λόγου. Υπό τη μορφή του ελέους παρέχει τη βάση του δόγματος της αναλογίας μεταξύ παράβασης και κύρωσης. Αρχής, δηλαδή, που διατρέχει όλο το ισχύον ευρωπαϊκό δίκαιο. Και υψώνει την αξία του ανθρώπου αυτή καθ’ εαυτήν. Ελεύθερος ή (και) κρατούμενος ο άνθρωπος δικαιούται –πάντα –σεβασμό.

Συμπερασματικά η χριστιανική διδασκαλία υπερακοντίζει και επικαλύπτει τα όποια παραγγέλματα της Αριστεράς. Ετσι (και) εντεύθεν τα παραγγέλματα αυτά χάνουν, πάντως, την πρωτοτυπία τους.

Ο κ. Γεώργιος Κ. Στεφανάκης είναι πρόεδρος του Ιδρύματος Βενιζέλου.