«Το Facebook διαρρηγνύει τον κοινωνικό ιστό»

Δεν είναι μοναδική περίπτωση. Και άλλοι πρώην εργαζόμενοι ασκούν δριμεία κριτική στο κορυφαίο μέσο κοινωνικής δικτύωσης στον κόσμο. Ο Κλάμαθ Παλιχαπιτία όμως, πρώην αντιπρόεδρος του Facebook, αρμόδιος για την αύξηση των συνδρομητών, μιλώντας στην Οικονομική Σχολή του Stanford ήταν αμείλικτος. «Εχω τεράστιες ενοχές επειδή συνέβαλα στη δημιουργία εργαλείων που διαρρηγνύουν τον κοινωνικό ιστό» δήλωσε ενώπιον ενός εμβρόντητου ακροατηρίου αποτελούμενο από νέους ανθρώπους με δραστήριο προφίλ και δίχως αμφιβολία εκατοντάδες φίλους στο Facebook.

Ο Κλάμαθ Παλιχαπιτία ήταν ιδιαίτερα καυστικός απέναντι στους γονείς που επιτρέπουν στα παιδιά τους να δημιουργούν από μικρή ηλικία προφίλ στο Facebook –ο ίδιος παραδέχθηκε ότι με μεγάλη πικρία απαγόρευσε στα δικά του να αποκτήσουν λογαριασμό στη «δουλειά του μπαμπά». Ο γεννημένος το 1976 στη Σρι Λάνκα και μεγαλωμένος στον Καναδά ειδικός στην ανάπτυξη λογισμικού καταφέρεται εναντίον του ευρύτερου «οικοσυστήματος» των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των εξαρτήσεων που αυτό δημιουργεί στους χρήστες.

«Τα likes, οι καρδούλες, όλες οι προσωποποιημένες εφαρμογές που αντικρίζει στην οθόνη του κάποιος, δημιουργούν βρόχους που επηρεάζουν την ντοπαμίνη. Πρόκειται για εργαλεία που υπονομεύουν τις βασικές αρχές που διέπουν τις σχέσεις και την αλληλεπίδραση μεταξύ των ανθρώπων» υποστήριξε ο Παλιχαπιτία. Και απευθυνόμενος πιο προσωπικά στο νεανικό του κοινό έγινε ακόμα πιο σκληρός: «Θα έπρεπε να φροντίσετε περισσότερο την πνευματική σας ανεξαρτησία. Διότι τώρα είτε το αντιλαμβάνεστε είτε όχι, είστε κατά κάποιον τρόπο «προγραμματισμένοι» από το Facebook».

Οι κουβέντες του πρώην στελέχους του Facebook στη δημόσια εκδήλωση του αμερικανικού Πανεπιστημίου φαίνεται πως είχαν σημαντικό αντίκτυπο στα ανώτατα διοικητικά κλιμάκια της εδρεύουσας στην Καλιφόρνια εταιρείας. Ετσι, το Facebook αισθάνθηκε την ανάγκη να απαντήσει δημοσίως στον Παλιχαπιτία, παραβλέποντας ότι με τον τρόπο αυτόν αυξάνει εκθετικά τους αποδέκτες των ισχυρισμών του.

«Ο Κλάμαθ εγκατέλειψε το Facebook πριν από περισσότερα από έξι χρόνια. Την εποχή εκείνη το Facebook ήταν μια αρκετά διαφορετική επιχείρηση. Ωριμάζοντας συνειδητοποιήσαμε ότι ήταν πολύ σημαντικό να είμαστε όλο και πιο υπεύθυνοι. Παίρνουμε πολύ σοβαρά τον ρόλο μας και δουλεύουμε σκληρά για να βελτιωνόμαστε» σημειώνει σε ανακοινωθέν του το κορυφαίο σε επισκεψιμότητα στον κόσμο κοινωνικό δίκτυο.

Μιλώντας στον «Guardian» ο πρώην συνάδελφος του Κλάμαθ Παλιχαπιτία στο Facebook Τζάστιν Ρόζενσταϊν –πρόκειται για τον άνθρωπο που επινόησε τα περίφημα «likes» –αποκάλυψε την πρόθεσή του να απογοητεύσει τα κοινωνικά δίκτυα Reddit και Snapchat και να εγκαταστήσει στο προσωπικό του τηλέφωνο ένα φίλτρο για τους γονείς που αποτρέπει τον χρήστη να κατεβάζει διαρκώς εφαρμογές.

«Είναι η απόδειξη ότι τα ίδια τα στελέχη των κολοσσών της ψηφιακής τεχνολογίας δεν χρησιμοποιούν ούτε τα προϊόντα που τα ίδια επινοούν. Ολα αυτά τα στελέχη, άλλωστε, στέλνουν τα παιδιά τους σε πανάκριβα σχολεία της Σίλικον Βάλεϊ, όπου απαγορεύεται διά ροπάλου στα παιδιά να χρησιμοποιούν iPhone, iPad, ακόμα και φορητούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές» σχολιάζει η βρετανική εφημερίδα.

Αλλά και ο πρώην πρόεδρος του Facebook (ο πρώτος στη 13χρονη ιστορία της εταιρείας) Σον Πάρκερ στις αρχές του περασμένου Νοεμβρίου εξηγούσε στην ιστοσελίδα Axios του αμερικανικού περιοδικού «Politico» ότι το Facebook «εκμεταλλευόταν τις ψυχολογικές αδυναμίες των χρηστών» ωθώντας τους να δημοσιεύουν όλο και περισσότερα στοιχεία που τους αφορούν προκειμένου, σε αντάλλαγμα, να εισπράττουν όσο το δυνατόν περισσότερα likes. «Ο Θεός ξέρει τι ζημιά προκαλούν στα κεφάλια των παιδιών» είχε προειδοποιήσει ο Πάρκερ.

«Οι στρατηγικές πειθούς που χρησιμοποιούν οι εταιρείες της Σίλικον Βάλεϊ προκειμένου να προσελκύουν και να διατηρούν την προσοχή των χρηστών του Διαδικτύου είναι γνωστές και επισημαίνονται συχνά» παρατηρεί η Ελζά Τρουζιγιό του «Figaro». «Πρόκειται για το απαύγασμα μελετών νευροεπιστημόνων, σχεδιαστών ιστοσελίδων και ειδικών για την ανάπτυξη λογισμικού και μελετώνται στα μεγαλύτερα αμερικανικά πανεπιστήμια που ασχολούνται με τις τεχνικές της πειθούς κατά την εποχή της υψηλής τεχνολογίας» σημειώνει η γαλλίδα αρθρογράφος.

Η Τρουζιγιό θυμίζει ότι τον Μάιο του 2016 ένας πρώην μηχανικός πληροφορικής της Google, ο Τριστάν Χάρις, είχε ξεκινήσει μια μεθοδευμένη μελέτη αναφορικά με το ζήτημα της πνευματικής ποδηγέτησης στα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης και στον ψηφιακό κόσμο εν γένει. Σε άρθρο του στην ιστοσελίδα Medium που αναπαρήχθη από πολλά μέσα ενημέρωσης, ηλεκτρονικά και μη, κατήγγειλε την Google ότι έκανε ένα είδος «κυβερνοπειρατείας» στο μυαλό των χρηστών με στόχο να μεγεθύνει την αφοσίωσή τους στο Διαδίκτυο. «Οι επιπτώσεις των ψηφιακών εξαρτήσεων δεν έχουν ακόμα ερευνηθεί επαρκώς» παρατηρεί η γαλλίδα αρθρογράφος.