Ψηφιακό… petrο-νόμισμα θέλει να δημιουργήσει ο Μαδούρο

Το «χαρτί» των κρυπτονομισμάτων φέρεται ότι είναι αποφασισμένος να παίξει ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο για να παρακάμψει τις οικονομικές κυρώσεις των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι οποίες στερούν από τη χώρα του και τον λαό της φάρμακα και βασικά είδη διατροφής. Οι κυρώσεις, ως γνωστόν, επιβλήθηκαν στο Καράκας λόγω της αυταρχικής διακυβέρνησης του Μαδούρο και των εν γένει διαφορών μεταξύ Βενεζουέλας και ΗΠΑ που χρονολογούνται από το 1999, όταν ύστερα από εκλογές ο Ούγκο Τσάβες διαδέχθηκε τον αρμονικά συνεργαζόμενο με την Ουάσιγκτον πρόεδρο Ραφαέλ Καλντέρα και εγκαθίδρυσε την αμφιλεγόμενη (στη Δύση) Μπολιβαριανή Δημοκρατία της Βενεζουέλας.

Το petrο, όπως θα λέγεται το εικονικό νόμισμα, «θα στηρίζεται στο πετρέλαιο, στον χρυσό και στις άλλες πλουτοπαραγωγικές πηγές της Βενεζουέλας και θα επιτρέψει στη χώρα να προχωρήσει σε θέματα νομισματικής κυριαρχίας, να προβαίνει σε οικονομικές συναλλαγές και να υπερνικήσει τον οικονομικό αποκλεισμό» σημείωσε σε τηλεοπτικό διάγγελμά του ο Μαδούρο.

Ο απομονωμένος πολιτικά και οικονομικά από τη Δύση πρόεδρος της Βενεζουέλας, μετά την απαγόρευση των συναλλαγών στις αγορές ομολόγων που εκδίδουν η κυβέρνηση του Καράκας και η κρατική πετρελαϊκή εταιρεία PDVSA, αποσύνδεσε το νόμισμα της χώρας, το μπολίβαρ, από το δολάριο και προσπάθησε εσπευσμένα να το συνδέσει με το ρωσικό ρούβλι, το κινεζικό γουάν, το ιαπωνικό γεν ή την ινδική ρουπία. Σημειωτέον ότι τα εταιρικά ομόλογα της PDVSA εξασφαλίζουν στη Βενεζουέλα το 93% των εισροών της σε συνάλλαγμα.

Η Βενεζουέλα έχει από την εποχή του πρώην προέδρου Τσάβες στενή συνεργασία και με την Κίνα και με τη Ρωσία και έχει λάβει μάλιστα δανειακή βοήθεια από τις δύο αυτές χώρες –μόλις τον περασμένο μήνα η Μόσχα συμφώνησε στην αναδιάρθρωση χρέους 3,15 δισ. δολαρίων που είχε χορηγήσει στο Καράκας, το οποίο απέκτησε πλέον τη δυνατότητα να προχωρεί σε πληρωμές μικρών δόσεων του δανείου κατά την επόμενη εξαετία.

Οι επιπτώσεις από τις κυρώσεις της Δύσης –ο Μαδούρο τις χαρακτηρίζει «οικονομικό αποκλεισμό» και κάνει λόγο για «οικονομικό πόλεμο» των ΗΠΑ κατά της χώρας του –έχουν πολλαπλασιαστεί από την κατάρρευση των τιμών του πετρελαίου την τελευταία τριετία. Διότι η Βενεζουέλα, κάποτε η πλουσιότερη χώρα της Λατινικής Αμερικής, διαθέτει τεράστια αποθέματα πετρελαίου, ενώ είναι ιδρυτικό μέλος του OPEC, έχοντας υπογράψει με άλλες τέσσερις χώρες (Σαουδική Αραβία, Ιράν, Ιράκ και Κουβέιτ) τη Συμφωνία της Βαγδάτης τον Σεπτέμβριο του 1960.

Η αστρονομική πορεία που ακολουθούν εφέτος οι αξίες του bitcoin, του ethereum και άλλων κρυπτονομισμάτων έδωσε στον Μαδούρο την ιδέα να δοκιμάσει τη δημιουργία ενός ακόμη ψηφιακού νομίσματος, με ατράνταχτο «ενέχυρο» τον ορυκτό πλούτο της Βενεζουέλας, για να λύσει το πρόβλημα επιβίωσης το οποίο αντιμετωπίζουν η χώρα του και ο λαός της, που κατά πολλούς βρίσκονται στα πρόθυρα ενός εμφυλίου πολέμου. Διότι, σύμφωνα με το ΔΝΤ, ο πληθωρισμός στη Βενεζουέλα «τρέχει» με ετήσιο ρυθμό 1.100%, ενώ το μπολίβαρ έχει χάσει το 99,4% της αξίας του από το 2012.

Πολλοί αναλυτές, ωστόσο, θεωρούν αμφίβολο το εγχείρημά του που είναι, όπως κάποιοι αναφέρουν, η αποπληρωμή με petro του εξωτερικού χρέους της χώρας των 916.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων και των 32 εκατ. κατοίκων, το οποίο φθάνει τα 140 δισ. δολάρια. «Η Βενεζουέλα είναι μια από τις πιο επικίνδυνες χώρες για να εξορύξει κανείς ένα ψηφιακό νόμισμα, να το αποθηκεύσει σε ένα ηλεκτρονικό πορτοφόλι και να πραγματοποιήσει συναλλαγές» αναφέρει σε παλαιότερο ρεπορτάζ του το αμερικανικό δίκτυο CNBC, αναφερόμενο βέβαια στα κρυπτονομίσματα που επιχειρούσαν να δημιουργήσουν ιδιώτες στη χώρα, ερχόμενοι μάλιστα αντιμέτωποι με τις Αρχές, οι οποίες φοβούνταν την κυκλοφορία εναλλακτικών του μπολίβαρ ή παράλληλων νομισμάτων.

Τώρα τα πράγματα είναι ασφαλώς διαφορετικά. Το petro θα είναι (αν τελικά κυκλοφορήσει) «εθνικό» ψηφιακό νόμισμα. Ο Μαδούρο δεν αποκάλυψε πολλές λεπτομέρειες για αυτό, για τη φύση και φυσιογνωμία του, για τους ελέγχους που θα πρέπει να ασκεί σε αυτό η Κεντρική Τράπεζα της Βενεζουέλας, για τον τρόπο απόκτησής του από τον χειμαζόμενο λαό της χώρας, τον τρόπο συναλλαγών με αυτό.

Δεν έδωσε ούτε καν ένα χρονοδιάγραμμα για την «κυκλοφορία» του petro. Η αλήθεια είναι ότι τον περιμένει και η αντιπολίτευση στη γωνία, για να καταστρέψει τα σχέδιά του: «το ψηφιακό νόμισμα θα χρειαστεί να εγκριθεί από το Κογκρέσο για να δημιουργηθεί» προειδοποίησαν τον Μαδούρο οι ηγέτες της αντιπολίτευσης.

Διότι το bitcoin και όλα τα κρυπτονομίσματα – μοιραία και το petro – έχουν σαφές ιδεολογικό και πολιτικό πρόσημο. Και αυτό είναι σαφώς συντηρητικό και συστημικό. Για την ακρίβεια, είναι νεοφιλελεύθερο!

Το bitcoin επινοήθηκε το 2009, αμέσως μετά το ξέσπασμα της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης και ενώ η διεθνής κοινότητα προσπαθούσε (εις μάτην) να θέσει υπό έλεγχο την κατάσταση. Επίσης εμφανίστηκε λίγο αφότου ο Εντουαρντ Σνόουντεν αποκάλυψε πώς η Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας (NSA) των ΗΠΑ οργάνωνε τις ομαδικές παρακολουθήσεις των αμερικανών πολιτών. Διότι «το bitcoin εκφράζει μια κοινότητα που μοιράζεται ένα πολιτικό σχέδιο: απελευθερώστε το χρήμα από τα κράτη και τις τράπεζες», όπως γράφει ο Γκιγιόμ Μοζάν στον «Monde». Επίσης, «το κρυπτονόμισμα φέρει και αξίες ιδεολογικές: τη διεκδίκηση ενός νομίσματος δίχως πατρίδα, που υπηρετεί δίχως κρατικές ρυθμίσεις, ελέγχους και εποπτείες τους κατόχους του και εκφράζει και κατοχυρώνει την ελευθερία της οικονομικής τους δράσης».