Είναι κοινή διαπίστωση ότι η Δημοκρατία μας βρίσκεται υπό – επιτροπεία. Με αυστηρό έλεγχο των δανειστών, ρυθμίζονται οι οικονομικοί και κοινωνικοί κανόνες που ρυθμίζουν τη ζωή των πολιτών.
Οι μεγάλες απειλές για την ανίσχυρη Δημοκρατία μας είναι προφανείς:
• Το δημόσιο χρέος αποτελεί την κυρίαρχη σ’ αυτή τη φάση απειλή και βαραίνει, περιορίζει δυσβάσταχτα την Πολιτεία μας, αφού οι κανόνες δικαίου έχουν εκχωρηθεί στους δανειστές.
• Η ανθρωπιστική κρίση (ανεργία, φτώχεια, περιθωριοποίηση) αναδεικνύεται σε μεγάλη απειλή με πολύπλευρες διαστάσεις και συνέπειες στο κοινωνικό σώμα.
Με τις κυρίαρχες αυτές απειλές συνδέονται και άλλες σημαντικές απειλές όπως:
• Η κατάρρευση του «κοινωνικού συμβολαίου» μεταξύ της κοινωνίας και του έθνους – κράτους.
• Η αποδυνάμωση των κεντρικών θεσμών της Δημοκρατίας, του κοινωνικού διαλόγου και των συλλογικών αξιών.
• Η συνεχής έκπτωση του πολιτικού δημόσιου λόγου, που οδηγεί σε διχασμούς και «εμφυλίους» πολέμους την κοινωνία.
Και σαν να μην έφταναν αυτές οι απειλές, η προσφυγιά και η μετανάστευση, βαραίνουν την Πολιτεία μας. Βρίσκουν ευκαιρία κάθε λογής επιτήδειοι – λαοπλάνοι – ξενόφοβοι και ψευδο-εθνικιστές να δημιουργήσουν πολιτικό κεφάλαιο.
Η κυριαρχία των αγορών και η «μιντιοκρατική» Δημοκρατία των ολίγων, είναι κοινή διαπίστωση ότι συντηρούν μια παγκόσμια ελίτ οικονομική και πολιτική, που έχει πάρει διαζύγιο από την κοινωνία.
Οι κραυγαλέες ανισότητες γεωγραφικές και οικονομικές αποτελούν πρωταρχική απειλή για τη Δημοκρατία σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Χωρίς την αντιμετώπιση αυτών των απειλών, η Δημοκρατία μας δεν θα είναι πολίτευμα των πολλών, αλλά πολίτευμα των ολίγων και των αξιωματούχων που συμπορεύονται μαζί τους.
Τι παρατηρούμε σήμερα:
• Τείνει να θεωρείται φυσιολογικό στη Δημοκρατία μας, να απέχει από την κάλπη το 45% του εκλογικού σώματος.
Τείνει να θεωρείται ασήμαντο ότι στους κοινωνικούς και επαγγελματικούς θεσμούς, το ποσοστό συμμετοχής συνεχώς συρρικνώνεται.
Και τα μαζικά κόμματα της μεταπολίτευσης, ως βασικοί παίκτες της Δημοκρατίας μας, μας αποχαιρετάνε. Η απομαζικοποίηση παίρνει καθολικά χαρακτηριστικά. Η συμμετοχή των πολιτών στα κοινά, είτε για έλλειψη εμπιστοσύνης στην πολιτική και τους θεσμούς, είτε διότι οι ανάγκες τους βαραίνουν, είτε διότι ο θυμός, η ανασφάλεια και η αβεβαιότητα τους οδηγούν σε απραξία.
Αποτέλεσμα όλης αυτής της κατάστασης η εξουσία να γίνεται προσωποκεντρική. Να «φιλαθλοποιείται» η πολιτική σε οπαδούς προσώπων και όχι σε συμμέτοχους του πολιτικού γίγνεσθαι.
Σίγουρα, οι διαπιστώσεις αυτές για την ποιότητα, την κυριαρχία της Δημοκρατίας μας, είναι λίγο πολύ κοινές.
Το ζητούμενο είναι πως θα επανιδρύσουμε τη Δημοκρατία μας. Πως θα αντιμετωπίσουμε και θα δώσουμε λύσεις στις απειλές που περιτριγυρίζουν τη Δημοκρατία μας.
Η σημερινή διακυβέρνηση, ο ΣΥΡΙΖΑ επικοινωνεί ως λύση το αφήγημα ότι τον Αύγουστο του 2018 οδεύουμε σε «καθαρή έξοδο από τα Μνημόνια» και την επιτροπεία της Τρόικα. Και στη συνέχεια θα συζητήσουμε για τη διαχείριση του δανείου και την επιστροφή της Ανάπτυξης, των επενδύσεων που σωρεύουν στην Ελλάδα μας. Λέξη βέβαια για το ψηφισθέν 3ο Μνημόνιο, που οι ρυθμίσεις του ακολουθούν μέχρι το 2022. Με νέες περικοπές και φορολογικά βάρη στις λαϊκές τάξεις. Οι μνημονιακές ρυθμίσεις θα συνεχισθούν μέχρι την αυγή του 22ου αιώνα.
Για την ανθρωπιστική κρίση, το αφήγημα του ΣΥΡΙΖΑ είναι η «δίκαια διανομή» και αρκείται σε φιλοδωρήματα. Για την αποκατάσταση των θεσμών κοινωνικού διαλόγου, της συλλογικής προστασίας της εργασίας, της διασφάλισης των κοινωνικών δικαιωμάτων, για το «κοινωνικό μοντέλο» που τρέχει προς τα Βαλκάνια δεν υπάρχει αφήγημα. Ακόμη και η πολλά υποσχόμενη Συνταγματική Αναθεώρηση, οδεύει προς τα τέλη της θητείας της κυβέρνησης, για λόγους περισσότερο επικοινωνιακούς παρά ουσιαστικούς.
Για το πολιτικό λεξιλόγιο στο δημόσιο λόγο, εκτός και εντός Βουλής, λόγος να μη γίνεται. Η υποβάθμιση είναι προφανής. Οι λέξεις πολλές φορές χάνουν το περιεχόμενό τους.
Η αντιπολίτευση Ν.Δ προσπαθεί να αποδομήσει το αφήγημα του ΣΥΡΙΖΑ, για «καθαρή έξοδο», για «επιστροφή της ανάπτυξης» και για «δίκαια διανομή».
Η ελάσσονα αντιπολίτευση, νυν «Κίνημα Αλλαγής» (ΔΗΣΥ – ΠΟΤΑΜΙ), πέραν από την αμφισβήτηση των αφηγημάτων του ΣΥΡΙΖΑ, βρίσκεται σε κίνηση διαμόρφωσης μιας μακρόχρονης στρατηγικής για παραγωγική και θεσμική ανασυγκρότηση της Πολιτείας μας. Όλοι μας κατανοούμε ότι η Δημοκρατία μας για να είναι ισχυρή χρειάζεται δύο βασικές προϋποθέσεις.
• Ανάπτυξη και Διανομή που να ικανοποιούν τις ανάγκες των πολιτών. Να ανακόψουν τον κατήφορο του «κοινωνικού μας μοντέλου» προς τα Βαλκάνια. Να ανακτήσουμε πλώρη για το μέσο ευρωπαϊκό κεκτημένο.
• Αποκατάσταση των θεσμών κοινωνικού διαλόγου με τους φορείς και τις επαγγελματικές τάξεις. Μέσα από αυτές τις διαδικασίες μπορεί και πρέπει να γίνει ένα νέο «κοινωνικό συμβόλαιο» μεταξύ της Πολιτείας και των πολιτών.
Η διαμόρφωση αυτής της νέας στρατηγικής για το «Κίνημα Αλλαγής» δεν πρέπει να έχει ορίζοντα εξουσίας μέχρι την επόμενη εκλογική αναμέτρηση και τα στελέχη της να ετοιμάζουν «κοστούμια υπουργικά».Ο ορίζοντας αυτής της στρατηγικής πρέπει να είναι μακροχρόνιος για την ανάπτυξη και τον κοινωνικό προγραμματισμό, να έχει ορίζοντα δεκαετίας. Έτσι θα μπορέσει να κερδίσει την εμπιστοσύνη των κοινωνικών δυνάμεων και να αλλάξει άρδην το πολιτικό πρόσωπο της χώρας μας.
Η επανίδρυση της Δημοκρατίας μας έχει ανάγκη από ένα νέο αφήγημα ιδεολογικό – πολιτικό, προοδευτικό με θέσεις και προτάσεις εφικτές και τολμηρές. Η ποιότητα της Δημοκρατίας μας, έχει ανάγκη από ένα νέο λεξιλόγιο που να συνάδει με τη λογική και το πραγματικό.Προπάντων όμως έχει ανάγκη από τη συμμετοχή των πολιτών. Ο προοδευτικός, δημοκρατικός χώρος πρέπει να οικοδομήσει τη Δημοκρατία της «Μετά – Κρίσης» εποχής. Η πολιτική ενότητα σ’ αυτό το χώρο, θα προσδιορίσει την ποιότητα της Δημοκρατίας μας την επόμενη 10ετία.
Έχω τονίσει πολλές φορές, ότι το πεδίο στο χώρο της κεντροαριστεράς, των προοδευτικών δυνάμεων, σοσιαλδημοκρατικών και μεταρρυθμιστικών είναι ανοιχτό. Τη «Μετά -Κρίση» εποχή θα την οικοδομήσουν πολιτικοί φορείς με μακρόχρονη στρατηγική και κοινωνικό προγραμματισμό. Τα ρεύματα του «λαϊκισμού, οι ευκαιριακές συμμαχίες διακυβέρνησης που δημιούργησε η κρίση, θα μείνουν από θεατές και ακροατές. Τα εύκολα αφηγήματα της εξόδου από την κρίση, αποτελούν επικοινωνιακά παιχνίδια για τις επόμενες εκλογές.
Πιστεύω ότι ήδη έχει ξεκινήσει μία σημαντική πολιτική αναμέτρηση για τη «Μετά – κρίση» εποχή και την επανίδρυση της Δημοκρατίας μας.
Οι κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις των 210 χιλιάδων πολιτών που έδωσαν το παρόν στην κάλπη, μαζί με κάθε προοδευτικό πολίτη, αναμετριούνται με τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Τα πρώτα βήματα στην κοινωνία και τη Βουλή έγιναν πράξη. Το ανοιχτό προσκλητήριο σε κάθε προοδευτική κίνηση και προσωπικότητα, οφείλει να κάνει η νέα Πρόεδρος.
Πιστεύω ότι αν η κοινωνική δυναμική που εκφράσθηκε με τη συμμετοχή των πολιτών αξιοποιηθεί από την πολιτική ηγεσία με ενότητα και στρατηγική δεκαετίας, όπως αναφέρθηκε, θα υπάρξουν μπροστά μας μεγάλες πολιτικές αλλαγές και ανατροπές.
Οι κοινωνικές ρίζες της προοδευτικής παράταξης που διαμορφώνεται, σε στελεχιακό δυναμικό, σε εμπειρία και πλούτο ιδεολογικό και πολιτικό, έχει όλες τις προϋποθέσεις να ηγεμονεύσει στο δημοκρατικό χώρο και να επανιδρύσει τη Δημοκρατία μας.