Είναι σχεδόν κοινή διαπίστωση ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβάλλεται, με βάση και τις εμπειρίες των τελευταίων χρόνων να αναθεωρήσει και να προσαρμόσει την πολιτική της στα νέα δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί. Οι προτάσεις που παρουσίασε χθες ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλωντ Γιουνκέρ, είναι ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Ένα βήμα όμως που όπως έδειξε και η άμεση αντίδραση του γερμανού υπουργού Οικονομικών δεν θα είναι ούτε εύκολο, ούτε απλό.
Είναι όμως απόλυτα αναγκαίο. Όπως επεσήμανε και ο κ.Γιουνκέρ «μετά από χρόνια κρίσης, είναι πλέον καιρός να πάρουμε το μέλλον της Ευρώπης στα χέρια μας για να διασφαλίσουμε ότι η Οικονομική και Νομισματική μας Ένωση είναι πιο ενωμένη, πιο αποτελεσματική και πιο δημοκρατική».
Η οικονομική κρίση ανέδειξε και τα πολιτικά και τα διαχειριστικά ελλείμματα που αντιμετωπίζουν τόσο η ευρωζώνη όσο και η ΕΕ συνολικά. Το διαπιστώσαμε άλλωστε πολύ καλύτερα εμείς εδώ στην Ελλάδα, καθώς μαζί με τα, πολλά, δικά μας λάθη πληρώσαμε και θα πληρώνουμε για καιρό την ανετοιμότητα της Ευρώπης να διαχειριστεί την κρίση και την αξιοπιστία του κοινού νομίσματος.
Αυτή η αδυναμία οδήγησε στην προσφυγή στο ΔΝΤ που ανέλαβε βασικό ρόλο στη διαμόρφωση των πολιτικών – και των μνημονίων – για την αντιμετώπιση μιας κατάστασης που δεν είχε προβλεφθει. Τώρα ο πρόεδρος της Κομισιόν προτείνει τη σύσταση Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου (ΕΝΤ) το οποίο θα εδράζεται στο νομικό πλαίσιο της ΕΕ και θα βασίζεται στην καθιερωμένη δομή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, ώστε να μην χρειάζεται πλέον το ΔΝΤ.
Προτείνει επίσης μια σειρά αλλαγές για την υποστήριξη υγιών δημοσιονομικών πλαισίων σε εθνικό επίπεδο καθώς και τη δημιουργία θέσης ευρωπαίου υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, ο οποίος θα έχει ρόλο Αντιπροέδρου της Επιτροπής. Το πλαίσιο των αλλαγών αυτών στηρίζεται σε σημαντικό βαθμό και στις προτάσεις του γάλλου προέδρου κ.Μακρόν,που έχει θέσει ως προτεραιότητα του τη μεταρρύθμιση των δομών αλλά και των πολιτικών της Ευρώπης.
Αλλαγές που συναντούν βέβαια την αντίδραση μέρους τουλάχιστον της γερμανικής ηγεσίας,που επιμένει σε πιο συντηρητικές και πιο αργές μεταρρυθμίσεις. Οι νέες ισορροπίες που θα διαμορφωθούν στο Βερολίνο, αν σχηματιστεί τελικά κυβέρνηση, φαίνεται ότι θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό την αποδοχή και το εύρος των αλλαγών.
Ωστόσο είναι σαφές ότι οι ευρωπαϊκές ηγεσίες δεν μπορούν πλέον για πολύ να αγνοούν το κύμα δυσαρέσκειας που ενδημεί σε πολλές χώρες. Όπως δεν αποτελεί λύση η αναβίωση των παλιών εθνικισμών, που πρεσβεύουν νεόκοποι λαϊκιστές ή ακροδεξιοί, άλλο τόσο δεν μπορεί να συνεχιστεί η συγκάλυψη των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή ιδέα. Εξήντα χρόνια μετά τον πρώτο σπόρο για τη δημιουργία της Ενωμένης Ευρώπης,αυτή η πρωτοβουλία που άλλαξε τη ζωή όλων μας, δεν μπορεί να πάει χαμένη από κάποιες μυωπικές και φοβικές ηγεσίες.
ΤΟ ΒΗΜΑ
