«U Pay Your Tax 2?» αναγραφόταν σε ένα τεράστιο µπαλόνι που εµφανίστηκε στη συναυλία των U2 στο µουσικό φεστιβάλ του Γκλάστονµπερι το καλοκαίρι του 2011. Και αν τότε ένα –πολύ µικρό οµολογουµένως –µέρος των θαυµαστών τους δήλωνε δυσαρέσκεια για την αποφυγή του Μπόνο και της παρέας του να πληρώνουν φόρους στην Ιρλανδία, µε τις τελευταίες αποκαλύψεις το σύνολο της παγκόσµιας µουσικής κοινότητας αρχίζει να αποµυθοποιεί τον frontman των U2.
Ο αιώνιος επαναστάτης έφηβος της ποπ κουλτούρας, µε τα δισεκατοµµύρια κέρδη από τις πωλήσεις δίσκων και merchandise και από τις παγκόσµιες περιοδείες, ο άνθρωπος που διατυµπανίζει παντού την κοινωνική του ευαισθησία και προωθεί τον αγώνα του για τα δικαιώµατα των αδυνάτων, είδε –φευ! –το όνοµά του να φιγουράρει στα κολασµένα Paradise Papers. Και όµως, κανείς δεν έπεσε από τα σύννεφα, εκτός µάλλον από τον ίδιο που δήλωσε «αναστατωµένος» από τις αποκαλύψεις, ισχυριζόµενος ότι είναι απλώς ένας µικροεπενδυτής.
Ο τραγουδιστής των U2, σύµφωνα µε πληροφορίες, ήταν επενδυτής σε εταιρεία της Μάλτας ονόµατι Nude Estates, η οποία αγόρασε το εµπορικό κέντρο Aušra αντί 5,8 εκατ. ευρώ, λίγο µετά το άνοιγµά του το 2007. Η εταιρεία γρήγορα µεταβίβασε την κυριότητά του στη Nude Estates 1, εταιρεία µε έδρα το Γκέρνσεϊ, ένα αυτοδιοικούµενο νησιωτικό σύµπλεγµα νοτίως της Αγγλίας που δεν επιβάλλει φορολογία στα κέρδη επιχειρήσεων. Στη Μάλτα η φορολογία των κερδών για ξένους επενδυτές είναι επίσης χαµηλή, µόλις 5%.
Τα δηµοσιεύµατα µιλούν για πάνω από δέκα χρόνια µη καταβολής οποιουδήποτε τύπου φόρων για το επίµαχο εµπορικό κέντρο και αυτό παρότι τα κέρδη του ξεπερνούσαν τα 100.000 ευρώ. Ωστόσο, η µάνατζερ του Μπόνο εξήγησε στον Τύπο ότι ο πελάτης της είναι απλώς ένας «παθητικός, µειοψηφικός επενδυτής».
Η αλήθεια είναι ότι η συγκεκριµένη πρακτική δεν είναι παράνοµη. Στα Panama Papers υπήρχαν τα ονόµατα δεκάδων επιχειρηµατιών, καλλιτεχνών και ισχυρών των media από όλον τον κόσµο. Οπως αποσαφήνισε η Διεθνής Σύµπραξη Ερευνητών Δηµοσιογράφων (ICIJ) –η οποία έκανε και τις αποκαλύψεις –υπάρχουν νόµιµες χρήσεις για υπεράκτιες εταιρείες και καταπιστεύµατα. Αλλά οι λεπτοµέρειες λίγο µας αφορούν. Αυτό που θα µείνει στην ιστορία είναι ότι το καλό παιδί της ροκ αγόρασε ένα εµπορικό κέντρο στη Λιθουανία µε σκοπό να προσθέσει πολλά εκατοµµύρια στον λογαριασµό του και µάλιστα χωρίς να καταβάλλει φόρους. Οπως ακριβώς έµεινε στην ιστορία η απόφαση του συγκροτήµατος να µεταφέρει πριν από µερικά χρόνια τµήµα των δραστηριοτήτων του στην Ολλανδία, διότι στην πατρίδα τους, την Ιρλανδία, δεν θα ίσχυαν πια τα φορολογικά προνόµια για τους καλλιτέχνες.
Ο κατά κόσµον Πολ Ντέιβιντ Χιούσον, όπως είναι το πραγµατικό του όνοµα, έχει προσπαθήσει πολύ να χτίσει το προφίλ ενός ανθρώπου που θέλει να καταπολεµήσει τη φτώχεια, την αδικία, τον πόλεµο. Και δεν µπορεί να αρνηθεί κανείς ότι η προσπάθειά του έχει βρει εκατοµµύρια αποδέκτες, ενώ ταυτόχρονα έχει αυξήσει πληθυσµιακά και τους θαυµαστές του –αρκετοί εκ των οποίων ήταν αγέννητοι όταν σχηµατίστηκε η ροκ µπάντα.
Ηταν Σεπτέµβριος του 1976 όταν µια παρέα σχολιαρόπαιδων από το Δουβλίνο αποφάσισε να ιδρύσει ένα γκρουπ. Αρχικά το ονόµασαν «Feedback». Τον επόµενο χρόνο άλλαξαν το όνοµά τους σε «The Hype» και λίγο αργότερα κατέληξαν στο «U2». Φθάνοντας στη δεκαετία του ’80 το συγκρότηµα άρχισε να αποκτά µεγάλη φήµη και µετά το άλµπουµ «The Joshua Tree» του 1987 γνώρισε την αποθέωση και τη διεθνή καλλιτεχνική αποδοχή.
Η µετέπειτα ιστορία είναι λίγο-πολύ γνωστή. Ενας γοητευτικός, ταλαντούχος τραγουδιστής που συγκεντρώνει χιλιάδες θαυµαστές σε κάθε του εµφάνιση και κάνει τα κορίτσια για χρόνια να παραληρούν στο όνοµά του. Και εκεί είναι που η ανθρωπιστική του δράση έρχεται πολλές φορές σε αντίφαση µε το ποπ είδωλο που έχει χτίσει.
Ο Μπόνο µάχεται για την εξάλειψη της παγκόσµιας φτώχειας, κάνει ό,τι µπορεί για να πείσει τους ισχυρούς του πλανήτη να ασχοληθούν µε το πρόβληµα και δίνει χρήµατα από την προσωπική του περιουσία σε ΜΚΟ και ανθρωπιστικούς φορείς. Επιπλέον, παλεύει για τη διάσωση του πλανήτη και διοργανώνει συναυλίες για την προστασία του περιβάλλοντος. Τραγουδάει στο Live 8 στο Λονδίνο το 2008 µπροστά σε ακροατήριο 200.000 ατόµων και δίνει το δικό του µήνυµα στη διεθνή κοινότητα.
Ο 57χρονος τραγουδιστής-πολυεργαλείο έχει άλλωστε τη δική του ιστορία πέρα και πάνω από τους U2. Ωστόσο ό,τι κι αν ισχύει για εκείνον, δεν µπορεί να σβήσει τα 22 Γκράµι, τις πάνω από 170 εκατοµµύρια πωλήσεις, τα δεκάδες hits και φυσικά την κατάταξη στο Νούµερο 22 της λίστας µε τους 100 µεγαλύτερους καλλιτέχνες όλων των εποχών από το περιοδικό «Rolling Stone». O τραγουδιστής των U2, ο οποίος έχει µεταξύ άλλων προταθεί και για το Νοµπέλ Ειρήνης και έχει χριστεί ιππότης από τη βασίλισσα της Αγγλίας, έχτισε τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες κάτι πολύ σπουδαίο –κρίµα να το καταστρέψει αναζητώντας το κλειδί του Παραδείσου.
* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 26 Νοεμβρίου 2017.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
