Εξι μήνες έχουν παρέλθει από την ολοκλήρωση της συμφωνίας μεταξύ υπουργείου Υγείας, ΕΟΠΥΥ και φαρμακοβιομηχανίας για την πρόσβαση των πασχόντων από ηπατίτιδα C στις νέες καινοτόμες θεραπείες, οι οποίες επιτυγχάνουν την εξάλειψη της νόσου. Ωστόσο, μέχρι στιγμής ουδεμία κίνηση έχει γίνει από την πλευρά του κράτους ούτως ώστε να εντοπιστούν και να ενημερωθούν οι ασθενείς για τις νέες διαθέσιμες θεραπείες, με αποτέλεσμα οι τρεις στους τέσσερις πάσχοντες από ηπατίτιδα C να παραμένουν αδιάγνωστοι.

Το σχέδιο δράσης


«Το επόμενο βήμα, που είναι η διαδικασία της εφαρμογής του σχεδίου δράσης, είναι πιο δύσκολο από το πρώτο. Προχωρούμε άμεσα –πιστεύω στις αρχές της επόμενης εβδομάδας –με τον ορισμό της Επιτροπής Παρακολούθησης του Σχεδίου Δράσης προκειμένου να εντοπίσουμε τους πληθυσμούς που πρέπει να λάβουν θεραπεία» παραδέχθηκε ο διευθυντής του γραφείου του υπουργού Υγείας, κ. Πάνος Παπαδόπουλος, μιλώντας την Τετάρτη σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Ευρωκοινοβούλιο, κατά τη διάρκεια της οποίας υπεγράφη το Μανιφέστο Εξάλειψης της Ηπατίτιδας C. Παράλληλα εξήρε τις νέες θεραπείες αλλά και τη διαδικασία διαπραγμάτευσης για το κόστος των νέων θεραπειών τονίζοντας ότι «δίδεται η ευκαιρία για την εξάλειψη της νόσου». Στη συζήτηση έλαβαν μέρος ευρωβουλευτές και βουλευτές του ελληνικού και του πορτογαλικού Κοινοβουλίου (οι τελευταίοι μετέφεραν την εμπειρία τους από την εφαρμογή δράσεων για την εξάλειψη της ηπατίτιδας C στη χώρα τους), εκπρόσωποι φορέων και οργανώσεων, γιατροί και καθηγητές οι οποίοι παρουσίασαν μελέτες για την υφιστάμενη κατάσταση στην Ελλάδα.

Επιδημιολογική βόμβα

Η κατάσταση στην Ελλάδα δεν παρουσιάστηκε ρόδινη από τους ειδικούς επιστήμονες και τους ερευνητές, δεδομένου ότι μόνο ο ένας στους τέσσερις πάσχοντες από ηπατίτιδα C έχει διαγνωσθεί με τη νόσο.
«Αυτό είναι ανησυχητικό. Μιλάμε για επιδημιολογική βόμβα» τόνισε ο αναπληρωτής καθηγητής Πολιτικής Υγείας και αναπληρωτής πρύτανης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Κυριάκος Σουλιώτης.
Με τη διαπίστωση αυτή συνηγορούν τα στοιχεία που παρουσίασε η επίκουρη καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στο Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής της Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών κυρία Βάνα Σύψα. Οπως είπε, 70.000 – 128.000 άτομα στην Ελλάδα έχουν εκτεθεί στον ιό της ηπατίτιδας C. Μέχρι σήμερα έχει διαγνωσθεί το 19%-25% των ασθενών και ο στόχος είναι να διαγνωσθεί το 90% έως το 2030.
Επίσης, ανέφερε ότι το 2016 δόθηκαν μόλις 900 θεραπείες. «Ο στόχος είναι να δίνουμε ετησίως 5.500 θεραπείες ώστε να εξαλειφθεί η νόσος έως το 2030. Αν δεν διευρύνουμε το κομμάτι της διάγνωσης και της θεραπείας, αν δεν σχεδιάσουμε οργανωμένες στρατηγικές, δεν θα επιτύχουμε τον στόχο που έχει θέσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας» προειδοποίησε η κυρία Σύψα.
Παράλληλα, οι ομιλητές υποστήριξαν ότι τα οφέλη από την εξάλειψη της ηπατίτιδας είναι και οικονομικά. Σύμφωνα με τον καθηγητή Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στο Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Αγγελο Χατζάκη, «πρόσφατα δεδομένα για την Ελλάδα έχουν δείξει ότι η πολιτική εξάλειψης της ηπατίτιδας C θα οδηγήσει σε τεράστια εξοικονόμηση πόρων που θα ξοδεύονται στο μέλλον για τη θεραπεία κιρρώσεων, ηπατοκυτταρικού καρκίνου και μεταμοσχεύσεων ήπατος».
Από την πλευρά του, ο ευρωβουλευτής κ. Γιώργος Κύρτσος, ο οποίος φιλοξένησε την εκδήλωση, δήλωσε ότι «η εξάλειψη της Ηπατίτιδας C στην Ελλάδα και στην Ευρώπη μέχρι το 2030 μπορεί να γίνει πράξη, αρκεί να είμαστε ενωμένοι, δημιουργικοί και να αξιοποιήσουμε όλες τις ευκαιρίες που μας δίνονται σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο».

Η εμπειρία της Πορτογαλίας

Αίσθηση προκάλεσε στην αίθουσα η περιγραφή του πορτογάλου βουλευτή κ. Ricardo Batista Leite για το πώς κατάφερε η χώρα του, μέσα σε δυόμισι χρόνια, να ελέγξει την ηπατίτιδα C. «Ο μόνος τρόπος για να εξαλείψεις τη νόσο είναι να εντοπίσεις τους πάσχοντες, να διαγνώσεις το στάδιο της νόσου και να τους θεραπεύσεις» είπε αναφέροντας ότι στην Πορτογαλία έχουν ήδη διαγνωσθεί περισσότεροι από 17.500 πάσχοντες, 11.792 έχουν λάβει θεραπεία και 6.360 έχουν θεραπευθεί.

«Πρέπει να μελετήσουμε την πορτογαλική εμπειρία. Αν τα καταφέρνουν οι Πορτογάλοι, μπορούμε κι εμείς» δήλωσε ο έλληνας ευρωβουλευτής κ. Δημήτρης Παπαδημούλης, ενώ ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και πρόεδρος της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων κ. Νίκος Μανιός δεσμεύτηκε ότι στις αρχές του χρόνου θα συνεδριάσει εκ νέου η Επιτροπή για το θέμα.

Δεν αποζη­μιώνονται οι εξετάσεις

Οι εξετάσεις οι οποίες είναι καθ’ όλα απαραίτητες, όχι για τη διάγνωση αλλά για το στάδιο της νόσου και τη θεραπεία που πρέπει να λάβει ο πάσχων (ελαστογραφία ήπατος και γονότυπος), δεν αποζημιώνονται από το κράτος. Στο ερώτημα ποιος πληρώνει τις εξετάσεις, την απάντηση έδωσε ο πρόεδρος του Συλλόγου Ασθενών Ηπατος Ελλάδος «Προμηθέας» κ. Γιώργος Καλαμίτσης: «Οι ίδιοι οι ασθενείς. Γι’ αυτό, ειδικά για την ελαστογραφία ήπατος, ο Σύλλογός μας “τρέχει” ένα πρόγραμμα με το οποίο έχει ήδη καλύψει την εξέταση σε 5.300 ασθενείς».

Η παραπάνω διαπίστωση προέκυψε και από μελέτη που διενήργησε ο αναπληρωτής καθηγητής κ. Σουλιώτης σε μία ομάδα 4.460 ασθενών με ηπατίτιδα C, οι οποίοι προσβλήθηκαν από τον ιό λόγω χρήσης τοξικών ουσιών (κοινή σύριγγα) και έχουν ενταχθεί σε πρόγραμμα του Οργανισμού Κατά των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ).
Ειδικότερα:
¢ Από τους 4.460 πάσχοντες από ηπατίτιδα C που έχουν ενταχθεί σε πρόγραμμα του ΟΚΑΝΑ μόνο οι 200 έχουν λάβει τις νέες θεραπείες.
¢ Οι μισοί είναι άνεργοι και ανασφάλιστοι. Το 80% δηλώνει μηνιαίο εισόδημα μικρότερο από 500 ευρώ.
¢ Το 80% των ασθενών διαγνώστηκε με τη νόσο μετά το 2000 και το 64% δεν γνωρίζει σε ποιο στάδιο της νόσου βρίσκεται. Οι εξηγήσεις που μπορούν να δοθούν είναι δύο: Οι σχετικές εξετάσεις δεν καλύπτονται από το κράτος, και το 48,4% δηλώνει ότι αυτή την περίοδο δεν παρακολουθείται από γιατρό.
¢ Το 38% των ασθενών αντιμετώπισαν πρόβλημα πρόσβασης σε γιατρό, ελλείψει ασφαλιστικής κάλυψης αλλά και καθυστέρησης στον προγραμματισμό ραντεβού.
¢ Το 43,8% αντιμετώπισε προβλήματα πρόσβασης στη θεραπεία, διότι δεν πληρούσε τα κριτήρια που έχει θέσει το κράτος.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ