«Προσοχή! Δηλητηριώδης διαμάχη με την Ουκρανία, απομόνωση εντός της ΕΕ, αποστάσεις από το κράτος Δικαίου και την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, επίθεση στις ΜΚΟ και στα ελεύθερα μέσα ενημέρωσης – είναι αυτή η στρατηγική του PiS ή το σχέδιο του Κρεμλίνου; Υπάρχουν υπερβολικά πολλές ομοιότητες για να μπορούμε να κοιμόμαστε ήσυχοι» έγραψε στο Twitter ένας άλλος Ντόναλντ, ο Ντόναλντ Τουσκ, ο πρόεδρος του ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Το tweet αυτό γράφτηκε στα πολωνικά, στην μητρική γλώσσα του Τουσκ, αλλά έκανε αίσθηση στην Ευρώπη.
Ο πρόεδρος του ευρωπαϊκού Συμβουλίου επιτέθηκε στο δεξιό εθνικιστικό κυβερνόν κόμμα Δίκαιο και Δικαιοσύνη (PiS) του Γιάροσλαβ Κατσίνσκι ο οποίος είναι ορκισμένος εχθρός του Τουσκ που διετέλεσε πρωθυπουργός της Πολωνίας και το κόμμα του, η κεντροδεξιά φιλοευρωπαϊκή Πλατφόρμα του Πολίτη (ΡΟ), ηττήθηκε στις εκλογές του 2015 από το PiS.
Αφότου πήρε την εξουσία, το PiS προσπαθεί να περιορίσει την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης και των μέσων ενημέρωσης το οποίο το έχει φέρει σε αντίθεση με την ευρωπαϊκή Επιτροπή και, βεβαίως, με τον Τουσκ. Γι’ αυτό η Πολωνία ήταν το μοναδικό κράτος-μέλος της ΕΕ που αντιτάχθηκε στην ανανέωση της θητείας του.
Όμως η Σιλβί Κοφμάν, αρθρογράφος του Monde, θεωρεί ότι το βιτριολικό tweet του Τουσκ δεν οφείλεται στην βεβαρημένη προϊστορία του με τον Κατσίνσκι αλλά έχει σχέση με την θέση της Πολωνίας στην Ευρώπη. Ο Τουσκ θέτει τους Πολωνούς προ των ευθυνών τους: θέλουν να ανήκουν στην ΕΕ ως κοινότητα αξιών και αλληλεγγύης ή απλώς τους ενδιαφέρει μια μεγάλη αγορά που τους παρέχει κιόλας διαρθρωτικά κεφάλαια;
Αλλά στις Βρυξέλλες, η ερμηνεία που δίνουν για το tweet στους διαδρόμους των ευρωπαϊκών θεσμών είναι ότι αποτελεί ένδειξη πως ο 60χρονος Τουσκ προετοιμάζει το έδαφος για να επιστρέψει στην εσωτερική πολιτική της Πολωνίας και να διεκδικήσει την προεδρία το 2020. Και παραθέτουν και άλλα επιχειρήματα: οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι δεν συνηθίζουν να «πυροβολούν» την ίδια τους τη χώρα, έστω και μέσω Twitter, ο Τουσκ είναι τελευταίως λιγότερο «παρών» στις ευρωπαϊκές υποθέσεις…
Από το περιβάλλον του Τουσκ στην Πολωνία δίνουν μια τρίτη εξήγηση: το tweet του αντικατοπτρίζει την μεγάλη ανησυχία του για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η χώρα του.
Πέντε ημέρες πριν το επίμαχο tweet, στις 15 Νοεμβρίου, ο Τουσκ είχε ανεβάσει ένα άλλο, επίσης στα πολωνικά, για την εθνικιστική διαδήλωση που συγκέντρωσε 60.000 άτομα στη Βαρσοβία στις 11 Νοεμβρίου και στην οποία ακροδεξιοί φώναζαν ρατσιστικά συνθήματα. «Ας μην έχουμε αυταπάτες. Είναι καταστροφή για την εικόνα μας. Ίσως ο κόσμος να μην ανησυχεί, εγώ όμως ανησυχώ», έγραψε ο Τουσκ στο Twitter.
Προετοιμάζει πραγματικά την επιστροφή του στην πολωνική πολιτική; Προσπαθεί να ταρακουνήσει την πολωνική αντιπολίτευση; Ή θέλει να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για ένα ζήτημα που μέχρι σήμερα δεν έχει εγερθεί στις πολυάριθμες επικρίσεις για την πολιτική που ακολουθεί η Βαρσοβία: το «σχέδιο του Κρεμλίνου»; Την ώρα που οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Ισπανία μιλούν για ρωσική ανάμειξη στις εκλογές τους, το «χέρι της Μόσχας» δεν θα έπρεπε να αφήνει αδιάφορους τους Πολωνούς, παρατηρεί η Κοφμάν.
