Οι παγκόσμιες ανισορροπίες και τα ETFs

Παγκόσμιες ανισορροπίες: Παράγοντας κινδύνου παραμένουν οι παγκόσμιες ανισορροπίες όπως αποτυπώνονται στα ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών των κρατών θέτοντας τις βάσεις για την επόμενη κρίση σε μια στιγμή που ζούμε σε έναν κόσμο όπου οι τεράστιες διασυνοριακές ροές είναι απαραίτητες για τη χρηματοδότηση του status quo.

Αυτό σημαίνει πως το χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι περισσότερο επιρρεπές στην κρίση, καθώς με το πάτημα ενός κουμπιού οι ροές κεφαλαίων θα μπορούσαν να μεταφερθούν από μια οικονομία σε μιαν άλλη. Σήμερα στον κόσμο ξεχωρίζει το πλεόνασμα της Γερμανίας που φθάνει τα 290 δισ. δολάρια, με το αντίστοιχο της Κίνας να ακολουθεί με 170 δισ. δολάρια, αν και η οικονομία της Γερμανίας είναι μόλις το 1/3 αυτής της Κίνας. Η κρίση της ευρωζώνης οφειλόταν εν μέρει σε αυτό το φαινόμενο, καθώς οι περιφερειακές χώρες ήταν γενικά αυτές που δανείζονταν για να καταναλώσουν.

Ετσι, αν και χώρες όπως η Γερμανία δεν επιθυμούν να ενθαρρύνουν την εγχώρια κατανάλωση (αποτελεί μόλις το 53% του ΑΕΠ της), άλλες χώρες πρέπει να δανειστούν και να καταναλώσουν για να αποκαταστήσουν την παγκόσμια ισορροπία. Αυτό αφήνει την παγκόσμια οικονομία εκτεθειμένη.

Ξαφνική πτώση των αγορών: Ενας άλλος καταλύτης πιθανής κρίσης έχει να κάνει με το γεγονός ότι οι αξίες των περιουσιακών στοιχείων έχουν εκτιναχθεί από τις μετοχές ως τα ομόλογα και τα ακίνητα. Ετσι υπάρχει ο κίνδυνος μιας ξαφνικής διόρθωσης που θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα και την παγκόσμια οικονομία.

Τα ETFs: Τα διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια (ΔΑΚ), όπως είναι γνωστά στην Ελλάδα, ή ETFs όπως είναι γνωστά παγκοσμίως, σημείωσαν τεράστια ανάπτυξη, αφού το ενεργητικό τους από 800 δισ. ευρώ το 2008 ξεπερνά σήμερα τα 4 τρισ. δολάρια. Σήμερα υπάρχουν περίπου 5.000 ETFs και σχεδόν 1.900 ETPs έναντι 1.600 και 600, αντίστοιχα, εννέα χρόνια πριν. Η επενδυτική τους γκάμα καλύπτει όλο το φάσμα των επενδύσεων και γι’ αυτό έχουμε, π.χ., ETFs που επενδύουν από τον χρυσό και τα εμπορεύματα ως τα χρηματιστήρια ή, π.χ., στις μετοχές των μεγαλύτερων ελληνικών εταιρειών, ενώ στα προϊόντα αυτά τοποθετούνται τόσο μικροεπενδυτές όσο και θεσμικοί επενδυτές. Αν σημειωθεί μια απότομη διόρθωση στις αγορές, τότε μπορεί να δούμε μεγάλες εξαγορές μεριδίων σε μια κατηγορία επενδύσεων, πωλήσεις για απόκτηση ρευστότητας σε μιαν άλλη και στην ουσία τα ETFs να επιτείνουν τις πιέσεις στις αγορές, ιδιαίτερα στις λιγότερο ρευστές κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων. Η εμφάνιση μάλιστα όλο και πιο «εξωτικών» εξειδικευμένων ETFs περιπλέκει το τοπίο σε μια κατηγορία επενδύσεων που έχει δοκιμαστεί σε μια απότομη διόρθωση των τιμών. Τα προϊόντα απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της αύξησης της δημοτικότητάς τους για τους μικροεπενδυτές και, όπως συμβαίνει με κάθε αγορά που βρίσκεται ακόμη σε μικρή ηλικία, η πραγματική δοκιμασία πιθανότατα θα έρθει αργότερα.