H «Survivor» της ελληνικής τηλεόρασης

Στις 10 Δεκεμβρίου 1970 ιδρυόταν το Εθνικό Ιδρυμα Ραδιοφωνίας Τηλεοράσεως, η ΕΙΡΤ. Ηταν ο πρώτος δημόσιος φορέας ενημέρωσης στην Ελλάδα που διαχειρίστηκε την τηλεόραση και το ραδιόφωνο. Εναν μήνα μετά την ίδρυσή της, στις 16 Ιανουαρίου 1971, προβαλλόταν από την ΕΙΡΤ το πρώτο επεισόδιο της τηλεοπτικής σειράς «Η πρώτη γραμμή» με τους Γιάννη Κατράνη, Στέφανο Στρατηγό, Ντίνο Δουλγεράκη και τη νεότατη Κάτια Δανδουλάκη ως Αννα Ροζάκη. Εκτοτε η… Αννα Ροζάκη άλλαξε πολλά ονόματα και πολλούς ρόλους, πάντοτε μέσα από το τηλεοπτικό γυαλί, για να φτάσει σήμερα να σταδιοδρομεί ως ψυχολόγος – σεξολόγος στην κωμική σειρά του ΑΝΤ1 «4xxx4».

Μια αναδρομή στην ιστορία της εγχώριας ψυχαγωγίας επιβεβαιώνει πως η Κάτια Δανδουλάκη είναι η πρωταγωνίστρια με τη μεγαλύτερη σε διάρκεια καριέρα –αναφερόμαστε πάντοτε σε μεγάλους ρόλους και σε όσο το δυνατόν πιο συχνή παρουσία –στην ελληνική τηλεόραση. Μια ηθοποιός που έχει συνδέσει το όνομά της με σημαντικούς σταθμούς της μυθοπλασίας (καλλιτεχνικούς ή και εμπορικούς), από τα «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» και οι «Πανθέοι» ως τη «Λάμψη», τη «Λένη» και τη «Βέρα στο δεξί». Και που ήταν πάντα παρούσα, και τα χρόνια που τα κανάλια προσπαθούσαν να φτιάξουν το προφίλ τους, διαθέτοντας ελάχιστα μέσα και παράγοντας ψυχαγωγικό προϊόν κυρίως χάρη στο πάθος ορισμένων ανθρώπων, και την εποχή των μεγάλων παραγωγών (και των υψηλών μισθών), αλλά και σήμερα, στην εποχή της κρίσης που η τηλεόραση παλεύει να ξανασταθεί στα πόδια της. Ας περιηγηθούμε στις πιο χαρακτηριστικές στιγμές της τηλεοπτικής καριέρας της.

Είχαν προηγηθεί οι σειρές «Στα δίχτυα της αράχνης» (του Μάριου Ρετσίλα σε σενάριο του Πάνου Κοντέλλη, το 1972), «Στα δίχτυα του τρόμου» (του Βαγγέλη Σερντάρη σε σενάριο του Κοντέλλη, το 1973) και «Αστερισμός των λύκων» (1974), είχε την ίδια χρονιά εμφανιστεί και σε ένα επεισόδιο («Συνάντησις») των «Αληθινών ιστοριών». Η σειρά όμως που έβαλε τη Δανδουλάκη στις καρδιές των Ελλήνων ήταν «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» (ΕΡΤ), το 1975.

Στον ρόλο της Μαριορής, της φυματικής κόρης του παπα-Γρηγόρη (Λυκούργος Καλλέργης), η ηθοποιός συγκίνησε. Ευτυχώς το βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη και σκηνοθετημένο από τον Βασίλη Γεωργιάδη σίριαλ έχει διασωθεί. Ναι, όπως διαπιστώσαμε και από την πρόσφατη επαναπροβολή του, ο σύγχρονος θεατής (κυρίως ο θεατής που ήταν αγέννητος την εποχή που είχαμε μόνο ΕΡΤ και ΥΕΝΕΔ) δεν μπορεί να το παρακολουθήσει, όλο αυτό που με τόση προσπάθεια είχαν «χτίσει» τότε είναι πολύ παλιό και «ερασιτεχνικό». Δεν παύει όμως να έχει την ιστορική αξία του ντοκουμέντου: ενός… χειροποίητου σίριαλ, προϊόντος της εποχής που δεν υπήρχε καμία τεχνική ευκολία.

Ανάμεσα στον «Χριστό» και στους «Πανθέους» (ΕΡΤ) μεσολάβησε «Το ταξίδι» (ΥΕΝΕΔ), όπου εκτός από τη Δανδουλάκη συμμετείχαν δεκάδες ηθοποιοί, από τον Νίκο Γαλανό και τον Σπύρο Καλογήρου ως τον Δημήτρη Μυράτ. Οι «Πανθέοι» όμως, τηλεοπτική μεταφορά της τριλογίας του Τάσου Αθανασιάδη, ήταν η σειρά που θα χάριζε στη Δανδουλάκη τη μεγαλύτερη επιτυχία της μέχρι τότε καριέρας της, με τον ρόλο της Μάρμως Πανθέου, της μοιχαλίδας που το κοινό… αγάπησε να μισεί. Δυστυχώς, σώζονται μόνο το πρώτο και το τελευταίο επεισόδιο. Σκηνοθεσία: Βασίλης Γεωργιάδης. Τηλεσκηνοθεσία: Βασίλης Βλαχοδημητρόπουλος.

Η τηλεοπτική πορεία της Δανδουλάκη συνεχίστηκε με τον «Ταξιτζή» (ΥΕΝΕΔ, 1977) του Τζέιμς Πάρις και με μια εμφάνιση στο σόου «Η μεγάλη παρέλαση» (ΕΡΤ) που παρουσίασαν το 1979 (για τρία επεισόδια) η Αλίκη Βουγιουκλάκη και ο Ντίνος Ηλιόπουλος. Σημαντική στιγμή στην εν Ελλάδι από τηλεοράσεως μυθοπλασία «Η δασκάλα με τα χρυσά μάτια» (ΕΡΤ, 1979), πάνω στο μυθιστόρημα του Στρατή Μυριβήλη, σε σενάριο Μαργαρίτας Λυμπεράκη και σκηνοθεσία του Κώστα Αριστόπουλου. Σε αυτή την πικρή ερωτική ιστορία την ηθοποιό συντρόφευαν οι Γιάννης Φέρτης, Νικήτας Τσακίρογλου, Ειρήνη Ιγγλέση, Τάνια Τσανακλίδου, Τιτίκα Βλαχοπούλου, Κώστας Τσιάνος κ.ά. Ακολούθησαν «Οι άθλιοι των Αθηνών» (ΕΡΤ, 1980) πάνω στο μυθιστόρημα του Ιωάννη Κονδυλάκη, σε σκηνοθεσία Γιάννη Καρύδη και Γιώργου Μιχαηλίδη, η «Μαντώ Μαυρογένους» (ΕΡΤ, 1983), ο «Χατζημανουήλ» (ΕΡΤ, 1984), εμπνευσμένος από το βιβλίο του Θράσου Καστανάκη, σε σκηνοθεσία του Γιάννη Σμαραγδή (Χατζημανουήλ ο Γιάννης Μόρτζος), και μια συμμετοχή στο «Ano Domini» του NBC όπου εμφανίστηκαν πολλοί ξένοι ηθοποιοί. Υστερα ήρθε η «Λάμψη».

Με τη σαπουνόπερα του Νίκου Φώσκολου η Δανδουλάκη έκανε την πρώτη εμφάνισή της στην ιδιωτική τηλεόραση, για την ακρίβεια στον ANT1. Η σειρά παίχτηκε επί 14 χρόνια, με την ηθοποιό να ερμηνεύει τη Βίρνα Δράκου (αλλά και τη… σωσία της Βίρνας Δράκου) από το 1991 ως το 1999. Οπως είχε η ίδια δηλώσει (σε συνέντευξή της στην Τίνα Μεσσαροπούλου), «όταν ήταν να κάνω τη «Λάμψη», τις «χρυσές εποχές» της τηλεόρασης, ζήτησα μια πολύ υψηλή αμοιβή. Η σειρά ήταν να πάει για έναν χρόνο, κανείς δεν περίμενε ότι θα έφτανε τα 15. Τη δεύτερη χρονιά ο διευθυντής παραγωγής με παρακάλεσε να μην απαιτήσω πάρα πολλά χρήματα, γιατί θα συνέχιζαν και έβλεπαν πόση επιτυχία είχε ο ρόλος. Εμεινα άναυδη. «Εγώ ζητάω χρήματα όταν ο άλλος μπορεί να επιλέξει ανάμεσα σε εμένα και σε άλλους εκατό. Τώρα που δεν μπορεί να επιλέξει γιατί σας έχω στο χέρι, θα ζητήσω χρήματα; Δεν το καταδέχομαι. Αλλά δεν θα πάρει κανένας άλλος! Οι ιεραρχίες θα κρατηθούν όπως είναι». Αυτό λοιπόν το τήρησα σε όλη μου τη ζωή. Ουδέποτε απαίτησα όταν πέσαμε στη μεγάλη οικονομική ταλαιπωρία».