Λίγα 24ωρα μετά την κριτική που δέχθηκε στην Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ από τους «53+» για αδυναμίες στην διαχείριση του προσφυγικού, ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Ι. Μουζάλας βρέθηκε ενώπιον των δημάρχων των νησιών του Αν. Αιγαίου, οι οποίοι σε ειδική συνεδρίαση της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής περιέγραψαν με τα μελανότερα χρώματα την κατάσταση που επικρατεί.

Ο ίδιος επέμεινε στην «γραμμή» που υποστηρίζει τονίζοντας ότι αυτό που πρέπει να γίνει είναι να υπάρξει διεύρυνση των χώρων φιλοξενίας για να καλυτερεύσουν οι συνθήκες και δημιουργία προαναχωρησιακών κέντρων ώστε να διευκολυνθεί η διαδικασία επαναπροώθησης στην Τουρκία στο πλαίσιο της συμφωνίας με την Ε.Ε. «Τα νησιά πρέπει όχι να πάρουν κάτι σαν αντάλλαγμα, αλλά υφιστάμενα μια πληγή να ανακουφιστούν από άλλες πληγές», είπε, ενώ παραδέχθηκε ότι «έχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα πρόβλημα που από τον Αύγουστο οξύνεται» και εστίασε την προσοχή του στην αποσυμφόρηση των καμπς, δηλαδή δημιουργία νέων χώρων, για βελτίωση των συνθηκών.

Επίσης παραδέχθηκε ότι οι μεταφορές στην Τουρκία έχουν καθυστερήσει, κάτι πάντως για το οποίο είπε ότι το 80% έχει να κάνει με νομικούς λόγους. Αν μου αναλογεί μια ευθύνη 20% μπορώ να την αναλάβω, είπε. Όσον αφορά την προώθηση προσφύγων και μεταναστών από τα νησιά στην ενδοχώρα, όπως ζητούν οι δήμαρχοι ώστε να υπάρξει αποσυμφόρηση, ο κ. Μουζάλας τόνισε ότι κάτι τέτοιο θα οδηγήσει την κατάσταση πίσω στο 2015. Και ανέφερε ενδεικτικά ότι μέσα στον Οκτώβριο «μεταφέραμε 1360 και ήρθαν 1610». «Αν επιμείνουμε στην ενδοχώρα, τα νησιά θα είναι ξανά σύντομα στο 2015. Μην επιτρέψουμε να γίνει. Να δώσουμε την καλύτερη λύση μέσα στην πραγματικότητα. Δεν είναι θέμα να κάτσουμε όλοι μαζί να προσευχηθούμε αλλά να δημιουργήσουμε μια ενότητα πάνω στην πράξη», είπε στους δημάρχους.

Νωρίτερα ο δήμαρχος Λέσβου Σπ. Γαληνός είπε ότι το πρόβλημα είναι εκρηκτικό. «Η κατάστασή μας μοιάζει με τον αθλητή της άρσης βαρών που κρατά το βάρος και εκεί που περιμένει από τους κριτές να του πουν να το αφήσει, του ζητούν να το σηκώσει πιο ψηλά», είπε, σημειώνοντας ότι «βιώνουμε το μαρτύριο της σταγόνας, το ποτήρι όμως ξεχείλισε». «Δεν μηδενίζουμε τίποτα. Μην θεωρηθεί ότι υπάρχει αντιπολιτευτική ή συμπολιτευτική διάθεση. Σηκώσαμε στις πλάτες μας το πρόβλημα για να αποφύγουμε το χάος και σταθήκαμε όρθιοι για να στηρίξουμε αυτούς τους ανθρώπους που τους εκμεταλλεύονταν οι διακινητές. Δεχόμαστε υποσχέσεις, συμβουλές αλλά στην πράξη δεν γίνεται τίποτα. Είμαστε μόνοι απέναντι σε όλο το πρόβλημα», πρόσθεσε, ενώ σημείωσε ότι «βρισκόμαστε υπό την επήρεια ενός ιδιότυπου εκβιασμού να κάνουμε πράγματα που δεν μπορούν να γίνουν ανεκτά από τις τοπικές κοινωνίες και από εμάς».

Αλλά και ο δήμαρχος Χίου Εμ. Βουρνούς, αναφέρθηκε στην μεγάλη δυσκολία και τις κακές συνθήκες στο κέντρο υποδοχής και ταυτοποίησης του νησιού. «Ενάμιση χρόνο μετά τα πράγματα πάνε ολοένα και χειρότερα», είπε, τονίζοντας ότι «το πρόβλημα έχει εξαχθεί στις κοινωνίες» και είπε ότι η Πολιτεία «χρησιμοποιεί ως φράχτη το νερό γύρω από τα νησιά». «Η συμφωνία Ε.Ε. – Τουρκίας έτσι όπως έχει υιοθετηθεί εφαρμόζεται κατά το μισό κομμάτι, δεν εφαρμόζεται το κομμάτι τις επιστροφής στην Τουρκία», είπε και ζήτησε «να επιτευχθεί ο απεγκλωβισμός από τα νησιά».

Από την πλευρά του ο δήμαρχος Σάμου Μ. Αγγελόπουλος ανέφερε ότι «η ανθρωπιστική μας διάσταση υπερτερεί αλλά κινδυνεύει να χαθεί», τονίζοντας ότι «οι δήμοι δεν έχουν καμία αρμοδιότητα». «Για να μπούμε στο χοτ-σποτ πρέπει να πάρουμε ειδική άδεια», ανέφερε σημειώνοντας: «Προτείναμε παρεμβάσεις που απαιτούν υψηλή πολιτική βούληση και διαπραγμάτευση. Δεν χρειαζόμαστε χρήματα, χρειαζόμαστε υποδομές», ενώ υπογράμμισε ότι πρόσφυγες περιμένουν μήνες για να φύγουν λόγω της καθυστέρησης της διαδικασίας ασύλου. Ο δήμαρχος Κω Γ. κυρίτσης είπε ότι «ήμουν είμαι και θα είμαι κάθετα αντίθετος σε ένα μοντέλο με στόχευση να εγκλωβίσει όλους αυτούς του ανθρώπους στα νησιά», επισημαίνοντας μάλιστα ότι «τα νησιά πληρώνουν το τίμημα για να έχουν κάποιοι άλλοι την ησυχία τους». «Την Κω την τιμωρούν», ανέφερε και τόνισε ότι η μεγάλη πλειοψηφία δεν είναι πρόσφυγες και δεν υπάρχει περίπτωση να πάρουν άσυλο και επιπλέον οι χώρες τους δεν δέχονται να τους πάρουν πίσω. «Η επαναπροώθηση στην Τουρκία είναι ο μόνος δρόμος. Και οι επαναπροωθήσεις δεν γίνονται διότι υπάρχει τεράστια καθυστέρηση στις αιτήσεις για το άσυλο», σημείωσε και ζήτησε «να βγει η Κως έξω από τον χάρτη των δομών και να φιλοξενήσει όσους μπορεί». Και πρότεινε: «Άμεση αποσυμφόρηση, επιτάχυνση επαναπροωθήσεων, αναλογική κατανομή στην χώρα με πληθυσμιακά κριτήρια, πλήρη στελέχωση των υπηρεσιών ασύλου, δημιουργία ανθρώπινων συνθηκών διαβίωσης».

Όσον αφορά τον δήμαρχο Λέρου Μ. Κόλλια, είπε ότι απαιτείται βιώσιμη λύση με σεβασμό στις τοπικές κοινωνίες και ζήτησε αποσυμφόρηση και «να διαχειριστούμε τον αριθμό που μας αναλογεί».