Η «βελούδινη» έξοδος του Μάριο Ντράγκι

Την περασμένη Πέμπτη ο Μάριο Ντράγκι αποφάσισε τη «βελούδινη» έξοδο από το πρόγραμμα «τυπώματος χρήματος» των 2,3 τρισ. ευρώ που είχε ως αποτέλεσμα την ενίσχυση του ισολογισμού της ευρωτράπεζας από το 1,5 τρισ. ευρώ στα 4,3 τρισ. ευρώ.

Η ΕΚΤ έκανε το μεγάλο βήμα ανακοινώνοντας πως θα μειώσει τις μηνιαίες αγορές των ομολόγων (tapering) από τον ερχόμενο Ιανουάριο στα 30 δισ. ευρώ, από 60 δισ. ευρώ σήμερα, ενώ το πρόγραμμα, το οποίο λήγει στο τέλος του έτους, παρατείνεται κατά εννέα μήνες, τουλάχιστον έως τον Σεπτέμβριο του 2018.

Πέρα από αυτά τα 30 δισ. ευρώ, η ΕΚΤ θα επανεπενδύσει τα ποσά από τους τίτλους που ωριμάζουν, ενώ τα επιτόκια θα παραμείνουν στα σημερινά τους επίπεδα για μεγάλο διάστημα ακόμη και μετά το τέλος του περίφημου QE, που ξεκίνησε πριν από τρία χρόνια για να αντιμετωπίσει τον αποπληθωρισμό και να ενισχύσει την οικονομία της ζώνης του ευρώ. Για την αγορά, ο Ντράγκι προτίμησε τελικά ένα πολύ ήπιο tapering, την ώρα μάλιστα που ο χαμηλός πληθωρισμός συνεχίζει να προβληματίζει.

Η απόφαση είναι σημαντική αλλά δεν αποτελεί καμπή, καθώς η ευρωτράπεζα επιθυμεί μια προσεκτική έξοδο χωρίς να επηρεαστούν σημαντικά το ευρώ και οι αποδόσεις των ομολόγων. Φαίνεται μάλιστα πως ο Ντράγκι αντιστάθηκε στα «γεράκια» που επιθυμούσαν να δοθεί μια οριστική ημερομηνία λήξης του προγράμματος, καθώς άφησε ανοιχτές τις επιλογές του, αφού εάν οι προοπτικές γίνουν λιγότερο ευνοϊκές ή οι χρηματοοικονομικές συνθήκες είναι ανακόλουθες με μια διατηρήσιμη προσαρμογή του πληθωρισμού, τότε «το διοικητικό συμβούλιο είναι έτοιμο να αυξήσει το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων σε όρους μεγέθους ή διάρκειας».

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ σημείωσε ότι οι πιέσεις στις τιμές παραμένουν αδύναμες και οι προοπτικές για την πορεία του πληθωρισμού συνεχίζουν να εξαρτώνται από τη συνεχιζόμενη υποστήριξη της νομισματικής πολιτικής. Παράλληλα, με τον πληθωρισμό να παραμένει κάτω από τον στόχο του 2%, τα επιτόκια είναι πιθανό να παραμείνουν στα χαμηλότερα επίπεδα ρεκόρ για αρκετό χρονικό διάστημα ακόμα –για ορισμένους στην αγορά, τουλάχιστον ως τον Μάρτιο του 2019, ενώ άλλοι «βλέπουν» την πρώτη άνοδο τον Οκτώβριο του 2019. Η κίνηση της ΕΚΤ έρχεται μάλιστα σε μια στιγμή που η ανάκαμψη στην ευρωζώνη ενδυναμώνεται και οι κεντρικές τράπεζες των ΗΠΑ και της Αγγλίας προετοιμάζονται για αυξήσεις επιτοκίων. Η ευρωτράπεζα λοιπόν, όπως λέγεται, έδωσε σήμα πως μπορεί να αφήνει το γκάζι, αλλά δεν είναι ακόμη έτοιμη να πατήσει το φρένο.