Θα είναι η νεοφυής αλλά καλπάζουσα αγορά παραγώγων που συνδέεται με τις εκδόσεις εταιρικών ομολόγων η νέα φούσκα που θα φέρει την επόμενη κρίση; Ή θα την προλάβει η φούσκα του Βitcoin και των άλλων κρυπτονομισμάτων; Ο πρώην χρηματιστής Τζόρνταν Μπέλφορτ, που έγινε διάσημος ως συγγραφέας του βιωματικού μυθιστορήματος «Ο λύκος της Wall Street» και ακόμη διασημότερος όταν τον υποδύθηκε στη μεγάλη οθόνη ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο στην ομότιτλη ταινία, πιστεύει ότι «οι δημόσιες προσφορές εικονικών νομισμάτων κινδυνεύουν να σκάσουν στα χέρια πολλών ανθρώπων».
Οι εκδόσεις αυτές ψηφιακών κρυπτονομισμάτων (μαρκών ή κερμάτων) που πωλούν στους επενδυτές εταιρείες, συνηθέστατα νεοφυείς (startups), προκειμένου να αντλήσουν κεφάλαια για τη λειτουργία τους ή για την προώθηση ενός συγκεκριμένου επιχειρηματικού σχεδίου (project) παρακάμπτοντας τους παραδοσιακούς και διαφανείς τρόπους δανεισμού, έχουν πολλά κοινά σημεία και ομοιότητες με το crowdfunding, την περίφημη «συμμετοχική χρηματοδότηση».
Η έκρηξη των δημοσίων προσφορών του τύπου αυτού έχει εκτινάξει, ως γνωστόν, την αξία των κρυπτονομισμάτων στα ύψη τη χρονιά που διανύουμε. Η ισοτιμία του δημοφιλέστερου εξ αυτών, του διάσημου Bitcoin, έχει εκτιναχθεί από τα 998 δολάρια, που ήταν την 1η Ιανουαρίου 2017, στις παρυφές των… 6.000 δολαρίων σήμερα! Εξαπλασίασε, δηλαδή, την αξία του! Για τον λόγο αυτόν η αρμόδια για τον κλάδο των χρηματοοικονομικών βρετανική εποπτική αρχή (Financial Conduct Authority ή FCA) προειδοποίησε πρόσφατα ότι οι τοποθετήσεις σε εκδόσεις εικονικών νομισμάτων «αποτελούν επενδύσεις υψηλού ρίσκου, δεδομένου ότι δεν παρέχουν στον επενδυτή προστασία, η αξία των επενδυτικών προϊόντων έχει μεγάλες διακυμάνσεις και μπορούν συχνά να συνδεθούν με παράνομα επενδυτικά σχήματα ή με απάτες».
Ουδεμία διακριτή αξία
«Οι επενδυτές αντιμετωπίζουν τις εικονικές αυτές μάρκες ή τα κέρματα ως αποδείξεις των επενδύσεών τους στις επιχειρήσεις που τα εκδίδουν. Αλλά συνήθως τοποθετούν τα χρήματά τους σε εταιρείες για τις οποίες ελάχιστα γνωρίζουν» γράφουν χαρακτηριστικά οι «Financial Times». Η FCA προειδοποιεί, εξάλλου, ότι «σε ορισμένες περιπτώσεις δεν προσφέρουν ουδεμία διακριτή αξία», γι’ αυτό και αποτελούν «κερδοσκοπικές επενδύσεις». Η βρετανική αρχή υπογραμμίζει ότι «οι επενδυτές πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για το ενδεχόμενο να πέσει η αξία των κερμάτων και των μαρκών τους στο μηδέν».
Αίσθηση προκαλεί, όμως, και η «έξω από τα δόντια» περιγραφή που έκανε πρόσφατα για τη νέα μόδα των κρυπτονομισμάτων ο διευθύνων σύμβουλος της JP Morgan Chase Τζέιμι Ντάιμον: «Τα κρυπτονομίσματα αποτελούν μιαν απάτη και χρησιμεύουν μόνο στους εμπόρους ναρκωτικών, στους δολοφόνους και σε ανθρώπους σε χώρες όπως η Βόρεια Κορέα και η Βενεζουέλα»! Εντάξει, τα μπουρδούκλωσε όλα ο Ντάιμον, τους κακούς του κοινού ποινικού δικαίου με τους αποδιοπομπαίους της διεθνούς κοινότητος, και εξάλλου η νέα αγορά των κρυπτονομισμάτων είναι εξόχως ανταγωνιστική με την τράπεζά του. Αλλά ο πρώην «Λύκος της Wall Street», που πέρασε 22 μήνες στη φυλακή ως ένοχος ξεπλύματος χρήματος και χρηματιστηριακής απάτης, αντιμετωπίζει πιο νηφάλια και αναλυτικά το θέμα.
«Ετοιμάσου για κραχ»
«Οι ντίλερ των κρυπτονομισμάτων χρησιμοποιούν τη γνωστή στρατηγική «πάρε τα λεφτά και τρέξε». Βρες προμηθευτή, κάνε επιθετική διαφήμιση, βρες κόσμο για να βάλεις στο κόλπο, ει δυνατόν καμιά διασημότητα, και προτού καταρρεύσουν οι τιμές, μάζεψε ό,τι μπορείς να μαζέψεις και φύγε» εξηγεί στους «FT» ο Τζόρνταν Μπέλφορτ. Και εκείνο που ανησυχεί τον ηλικίας 55 ετών πρώην χρηματιστή είναι ότι «όλοι μαζί με τις γιαγιάδες τους» θέλουν πλέον να μπουν στο παιχνίδι. «Δεν λέω ότι είναι κακή η ιδέα των κρυπτονομισμάτων ή ακόμη των βολβών τουλιπών. Είναι οι άνθρωποι που εμπλέκονται εκείνοι που μπασταρδεύουν την ιδέα» σημειώνει ο Μπέλφορτ παραπέμποντας στην πρώτη φούσκα στη χρηματιστηριακή Ιστορία που έσκασε το 1637 στην Ολλανδία. Και στην περίφημη κουβέντα που είπε στη γραμματέα του το λιγότερο μακρινό 1929 ο Ρότσιλντ κάποια ημέρα που ο στιλβωτής του ζήτησε τη συμβουλή του ποια μετοχή να αγοράσει. «Ετοιμάσου για κραχ» είχε πει μπαίνοντας στο γραφείο του ο διάσημος τραπεζίτης.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
