Στη νέα φάση της αντιπαράθεσης που άρχισε με την αναστολή της αυτονομίας της Καταλωνίας, ο Μαριάνο Ραχόι έχει τον νόμο στο πλευρό του και τη δύναμη του κράτους στα χέρια του. Μεγαλύτερο όπλο των εθνικιστών θα είναι τώρα μια εκστρατεία πολιτικής ανυπακοής και η μόνιμη απειλή ανακήρυξης της ανεξαρτησίας. Μπροστά στο διαφαινόμενο αδιέξοδο, όλοι μιλάνε για μια σύγκρουση σε αργή κίνηση που μπορεί να διαρκέσει μήνες γεμάτους ένταση και αβεβαιότητα.
Για χρόνια υπήρχαν προειδοποιήσεις για την επικείμενη «σύγκρουση των τρένων» στην Καταλωνία, αλλά δεν έγινε τίποτα για την αποτροπή της. Ως αποτέλεσμα, τρομοκρατημένοι Ισπανοί παρακολουθούν εδώ και τρεις εβδομάδες μια σύγκρουση σε αργή κίνηση, που έγινε δραματικά χειρότερη με την απόφαση της Μαδρίτης να άρει την αυτονομία της πλούσιας περιφέρειας.
Ενώ οι ηγέτες και στις δύο πλευρές κατηγορούν ο ένας τον άλλον, υπάρχει αυξανόμενος θυμός για την ανικανότητά τους να καταπιούν την υπερηφάνειά τους και να κάνουν ένα βήμα πίσω. Με δεδομένη αυτή την αποτυχία, όπλο των εθνικιστών είναι τώρα η πολιτική ανυπακοή απέναντι στην ισχύ του νόμου της Μαδρίτης. Οι αυτονομιστές ηγέτες πιστεύουν ότι θα κερδίσουν την αντιπαράθεση επειδή κάθε σύγκρουση μεταξύ λαϊκής εξουσίας και κράτους φέρνει και άλλους προσήλυτους στον αγώνα τους –οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι είχαν μόνο 41% υποστήριξη πριν από το χαοτικό δημοψήφισμα και την αστυνομική βία την 1η Οκτωβρίου.
Μία δημοσκόπηση
Αλλά μια δημοσκόπηση που έγινε την περασμένη εβδομάδα για την εφημερίδα «El Periódico» της Βαρκελώνης δείχνει ότι, παρά την οργή και τη συμπάθεια που προκάλεσε η αστυνομική καταστολή, οι αυτονομιστές έχουν πολύ δρόμο να διανύσουν προτού μπορέσουν να ισχυριστούν ότι εκπροσωπούν τη βούληση της πλειοψηφίας των Καταλανών.
Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, το 55% των Καταλανών δεν πιστεύει ότι το δημοψήφισμα (όπου συμμετείχε μόνο το 43% των ψηφοφόρων) αποτελεί έγκυρη βάση για την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας. Αλλά ο πρόεδρος της Καταλωνίας Κάρλες Πουιτζντεμόν απειλεί ότι θα ζητήσει από το περιφερειακό κοινοβούλιο να πράξει ακριβώς αυτό, απαντώντας στην άρση της αυτονομίας.
Εφόσον οι αυτονομιστές έχουν την πλειοψηφία στο τοπικό κοινοβούλιο το πιο πιθανό είναι πως θα το πετύχει, αλλά οι βουλευτές που θα ψηφίσουν υπέρ της ανεξαρτησίας (περίπου 70) θα μπορούσαν να συρθούν ενώπιον των ισπανικών δικαστηρίων. Είναι πλέον σαφές ότι η συντηρητική κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι, έχοντας κερδίσει την υποστήριξη των ηγετών της ΕΕ, θα είναι αμείλικτη στην προσπάθειά της να επιβάλει τον νόμο.
Ο Ραχόι έχει τον νόμο στο πλευρό του και τη δύναμη του κράτους στα χέρια του. Αν οι αυτονομιστές αποφασίσουν να συγκρουστούν μετωπικά μαζί του, είναι πιθανό να χάσουν πολλές μάχες. Μια σύγκρουση μέχρις εσχάτων μπορεί να τους βοηθήσει να κερδίσουν συμπάθεια, αλλά θα είναι μια επώδυνη επιλογή για τους υποστηρικτές τους –και μία επιλογή που απαιτεί εθελοντές πρόθυμους να γίνουν μάρτυρες, αντιμετωπίζοντας δικαστικές διώξεις, πρόστιμα, απολύσεις από δημόσιες υπηρεσίες και ενδεχομένως ποινές φυλάκισης.
Κλειδί στην αποσχιστική αφήγηση που έχει οικοδομηθεί τόσο επιτυχώς τα τελευταία χρόνια είναι η ιδέα ότι η Καταλωνία και οι Καταλανοί είναι θύματα. Αυτή ενισχύθηκε την 1η Οκτωβρίου και οι αυτονομιστές ελπίζουν ότι η άρση της αυτονομίας –στην οποία αντιτίθενται τα δύο τρίτα των Καταλανών –θα είναι καταλύτης για τη μαζικοποίηση της συμμετοχής στον αγώνα τους.
Είτε έτσι είτε αλλιώς σχεδιάζουν τώρα να μετατρέψουν την αναστολή της αυτονομίας σε μια ανεφάρμοστη, και καταστροφική, πρακτική. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι περιφερειακοί υπουργοί θα αρνηθούν να εγκαταλείψουν τις θέσεις τους, απαιτώντας από την Αστυνομία να τους απομακρύνει με τη βία –κινητοποιώντας διαμαρτυρίες από ειρηνικά πλήθη. Τοπικοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι, περιλαμβανομένων τμημάτων της αστυνομίας της Καταλωνίας, μπορεί να αρνηθούν να συνεργαστούν ή και να παραβούν σκόπιμα τις εντολές από τη Μαδρίτη, αλλά και αυτοί θα αντιμετωπίσουν δικαστικές διώξεις και πρόστιμα.
Οι αυτονομιστές έχουν μια έντονη αδυναμία: οι απειλές τους να ανακηρύξουν μονομερώς την ανεξαρτησία φοβίζουν τις επιχειρήσεις: περισσότερες από 1.200 εταιρείες έχουν μεταφέρει την έδρα τους από την Καταλωνία τις τελευταίες δύο εβδομάδες. Το κόμμα του Ραχόι θέλει εδώ και πολύ καιρό να περιορίσει την εκχώρηση εξουσιών στις περιφέρειες της Ισπανίας. Η πρόεδρος του καταλανικού κοινοβουλίου Κάρμε Φορκαντέλ χαρακτήρισε τα μέτρα ως «de facto πραξικόπημα». «Είναι ένα αυταρχικό πραξικόπημα μέσα σε ένα κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης» δήλωσε, προσθέτοντας ότι ο Ραχόι θέλησε να «βάλει τέλος σε μια δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση».
Ο ηγέτης των Podemos Πάμπλο Ιγκλέσιας είδε μια συνωμοσία από τα «μοναρχικά» κόμματα, συμπεριλαμβανομένων των Σοσιαλιστών. «Αυτό δείχνει ακριβώς την ανικανότητά τους να βρουν λύσεις και σπρώχνει την Καταλωνία όλο και πιο μακριά από την Ισπανία» είπε.
Ισως το μεγαλύτερο χτύπημα για τους αυτονομιστές ήταν η υποστήριξη που έδειξαν στον Ραχόι η Ανγκελα Μέρκελ, ο Εμανουέλ Μακρόν και άλλοι ευρωπαίοι ηγέτες.
Εκεί που οι πιο σκληροπυρηνικοί υποστηρικτές της ανεξαρτησίας βλέπουν καταστολή, ένα αυταρχικό κράτος και πολιτικούς κρατουμένους, οι ηγέτες της Ευρώπης βλέπουν ένα εσωτερικό ισπανικό πρόβλημα το οποίο πρέπει να λυθεί μέσα στα όρια του υφιστάμενου νόμου της ισπανικής δημοκρατίας. Δεδομένου ότι πολύ λίγοι αυτονομιστές ενδιαφέρονται να εγκαταλείψουν την ΕΕ, αυτό είναι ένα καταστροφικό πλήγμα.
HeliosPlus
