Πρώτα ήταν η Σκωτία, μετά η Καταλωνία και αυτή την Κυριακή ήταν η σειρά της Λομβαρδίας και του Βένετο να διοργανώσουν δημοψηφίσματα για την αυτονομία τους. Η ατμόσφαιρα στο Μιλάνο και στη Βενετία ήταν πολύ πιο ήρεμη απ’ όσο στη Βαρκελώνη, όμως όσο περισσότερες περιοχές εμφανίζουν φυγόκεντρες τάσεις, τόσο πιο περίπλοκη γίνεται η κατάσταση στην Ιταλία και στην Ευρώπη.
Στις δυο αυτές ιταλικές πόλεις δεν διοργανώθηκαν μαζικές πορείες υπέρ ή κατά της αυτονομίας. Μόνο αφίσες και γιγαντοαφίσες θύμιζαν σε όσους ψηφοφόρους το επιθυμούν να πάνε στην κάλπη να ψηφίσουν «Ναι» ή «Όχι» στο ερώτημα αν θέλουν οι εκπρόσωποί τους να διαπραγματευτούν με την κεντρική κυβέρνηση στη Ρώμη «τους ιδιαίτερους όρους της αυτονομίας» και, όπως στην έτερη εύπορη Καταλονία, να μένει τοπικά μεγαλύτερο μέρος των φόρων τους αντί να πηγαίνει σε άλλες, φτωχότερες περιοχές της χώρας. Η διαφορά με την Καταλονία είναι ότι το ιταλικό Σύνταγμα επιτρέπει τέτοια δημοψηφίσματα. Επίσης, η Λομβαρδία και το Βένετο δεν ζητούν ανεξαρτησία από τη Ρώμη, όπως η Βαρκελώνη από τη Μαδρίτη, αλλά περισσότερη αυτονομία εντός της Ιταλίας -αν και κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ότι θα ακολουθήσει και αυτό.
Στο Βένετο, για να είναι έγκυρο το συμβουλευτικό αυτό δημοψήφισμα, πρέπει να προσέλθει στις κάλπες η πλειοψηφία των ψηφοφόρων, ενώ στη Λομβαρδία δεν υπάρχει κατώτατο υποχρεωτικό όριο συμμετοχής. Μέχρι τις 7 το απόγευμα τοπική ώρα, στην περιφέρεια Βένετο η συμμετοχή είχε ξεπεράσει τους μισούς ψηφοφόρους
Το αποτέλεσμα των δύο δημοψηφισμάτων δεν είναι δεσμευτικό. Το περισσότερο στο οποίο προσβλέπουν οι τοπικές κυβερνήσεις είναι να ισχυροποιηθεί η θέση τους στα παζάρια με η Ρώμη. «Όσο περισσότεροι ψηφίσουν, τόσο μεγαλύτερη διαπραγματευτική ικανότητα θα έχουμε» δήλωσε ο πρόεδρος της Λομβαρδίας Ρομπέρτο Μαρόνι του οποίου το κόμμα, η Λίγκα του Βορρά, υποστηρίζει την απόσχιση.
Το κυβερνόν Δημοκρατικό Κόμμα, που είναι στην αντιπολίτευση στη Λομβαρδία, δεν έχει συνταχθεί ανοιχτά ούτε με το «Ναι» ούτε με το «Όχι» αλλά πολλοί δήμαρχοι προσπαθούν να εκμεταλλευτούν το δημοψήφισμα για να προσελκύσουν ψηφοφόρους εν όψει των βουλευτικών εκλογών που αναμένονται στις αρχές του 2018. Γι’ αυτό στήνουν επιτροπές υπέρ της διεξαγωγής του δημοψηφίσματος.
Η τοπική κυβέρνηση της Λομβαρδίας υποστηρίζει ότι στέλνει στη Ρώμη 54 δισ. ευρώ παραπάνω απ’ όσα παίρνει. Γι’ αυτό ζητά να πάρει τον έλεγχο 23 τομέων, όπως η μετανάστευση, η παιδεία και η επιστημονική έρευνα.
«Την εποχή της παγκοσμιοποίησης, όταν οι βιομηχανίες της Λομβαρδίας ανταγωνίζονται την Κίνα και την Ινδία, πρέπει να επενδύονται οι πόροι της τοπικά» δηλώνει ο περφερειακός γραμματέας της Λίγκας του Βορρά Πάολο Γκριμόλντι.
Παρόμοιες τάσεις εμφανίζουν και άλλες περιφέρειες της Ιταλίας, όπως το Νότιο Τιρόλο και η Σικελία, δείχνοντας ότι η Ιταλία, που ενώθηκε επισήμως πριν από 156 χρόνια, παραμένει περίπλοκη χώρα. Η Εμίλια Ρομάνα, που κυβερνάται από το Δημοκρατικό Κόμμα, ξεκίνησε πρόσφατα με τη Ρώμη διαπραγματεύσεις για την αυτονομία της, χωρίς να καταφύγει σε δημοψήφισμα.
Αποσχιστικές τάσεις υπάρχουν σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, από το Βέλγιο και τη Γαλλία ως τη Γερμανία και τη Ρουμανία.
