Δεν προκαλεί πλέον έκπληξη η αγωνιώδης προσπάθεια του κυβερνητικού επιτελείου να πείσει εσωτερικό και διεθνές ακροατήριο για τη στροφή προς τον οικονομικό ρεαλισμό. Η ΔΕΘ από τη μια και η επίσκεψη στις ΗΠΑ από την άλλη σκοπό είχαν να σηματοδοτήσουν υπευθυνότητα στη δημοσιονομική διαχείριση και φιλικότητα προς τις επενδύσεις. Ωστόσο, το μεγάλο έλλειμμα αυτής της κυβέρνησης παραμένει διαχρονικά το έλλειμμα εμπιστοσύνης. Για το 2017 η κυβέρνηση έχει προβλέψει ανάπτυξη 2,7%. Στο εξάμηνο ήταν μόλις 0,5%.
Επομένως οι προβλέψεις για το σύνολο του έτους στο 1,8% φαντάζουν μάλλον εξωπραγματικές.Οι συνεχείς αυτές διαψεύσεις στις μακρο-προβλέψεις καθιστούν επιτακτική ανάγκη τη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης προς επενδυτές, καταναλωτές και φορολογουμένους. Ωστόσο, οι χρονοβόρες διαδικασίες στην αποκλιμάκωση των «κόκκινων» δανείων, το σίριαλ της τρίτης αξιολόγησης και οι εξελίξεις στην εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2017 συντηρούν τους υψηλούς κινδύνους για την οικονομία. Το δημοσιονομικό είχε φύγει από τα φώτα της δημοσιότητας. Το διαφημισμένο υπερ-πλεόνασμα φαίνεται πως εκπυρσοκροτεί και το επαναφέρει ως βασικό παράγοντα κινδύνου.
Το τελευταίο τρίμηνο, εν μέσω τουριστικής περιόδου, η εικόνα υστέρησης στα έσοδα παγιώνεται. Στον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων παρουσίασαν απόκλιση 9,3%, 15,1% και 17,4% Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο ενώ και στα νομικά πρόσωπα παρουσίασαν μεγάλες αποκλίσεις. Είναι οι υψηλοί φορολογικοί και ασφαλιστικοί συντελεστές που πλήττουν την ικανότητα εξυπηρέτησης και αυξάνουν τη φοροδιαφυγή. Η θερινή περίοδος συνοδεύτηκε από έκρηξη ληξιπρόθεσμων χρεών των φορολογουμένων. Από 4,7 δισ. ευρώ τον Μάιο έφθασαν τα 8,5 δισ. ευρώ τον Αύγουστο. Η αδυναμία πληρωμής και η φορολογική εξάντληση νοικοκυριών και επιχειρήσεων είναι εμφανή.
Οι υψηλές επιστροφές φόρων που επικαλείται η κυβέρνηση συνδέονται με το γεγονός ότι τα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα μειώνονται υπό το βάρος φόρων και εισφορών. Από 6,3 δισ. ευρώ στα εισοδήματα του 2013, υποχώρησαν στα 5,9 δισ. ευρώ το 2015 και χαμηλότερα το 2016. Η εικόνα αμβλύνεται από το γεγονός ότι οι έμμεσοι φόροι εμφανίζονται κοντά στις προβλέψεις και από τον ετεροχρονισμό της πρώτης δόσης του ΕΝΦΙΑ, ύψους 1,02 δισ. ευρώ. Μπροστά στον κίνδυνο δημοσιονομικού εκτροχιασμού η κυβέρνηση πατάει φρένο και στις δαπάνες, μειώνοντας κατά 10,6% τις τακτικές δαπάνες και κατά 51% αυτές του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων μόνο τον Σεπτέμβριο.
Είναι χαρακτηριστική η συγκράτηση στις επιχορηγήσεις των νοσοκομείων, όπου στο οκτάμηνο είχε διατεθεί μόλις το 31% του σχετικού κονδυλίου, όπως και στο κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης. Η εξοικονόμηση των 411 εκατ. ευρώ και 203 εκατ. ευρώ αντίστοιχα εξασφαλίζεται εις βάρος των δύο υποτιθέμενων ζητούμενων της κυβερνητικής πολιτικής, του κοινωνικού κράτους και των επενδύσεων. Παρ’ όλο που ο στόχος του πλεονάσματος δεν θα κινδυνεύσει το 2017, σε μια κοινωνία με 3,8 εκατ. πολίτες στα όρια της φτώχειας και σε μια οικονομία που η ανάκαμψή της βασίζεται σε εξωπραγματικούς στόχους για επενδύσεις, οι σπασμωδικές επιλογές της κυβέρνησης ρίχνουν λάδι στη φωτιά της ύφεσης και της κοινωνικής κρίσης. Τα δε φαινόμενα εξάντλησης των άμεσων φορολογικών εσόδων προμηνύουν ένα ιδιαίτερα δύσκολο 2018.
Ο κ. Χάρης Θεοχάρης είναι ανεξάρτητος βουλευτής στη Β’ Αθήνας.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
