Τα δύσκολα χρόνια της οικονομικής κρίσης που έχουν περάσει τα νοικοκυριά καταγράφουν ανάγλυφα οι εθνικοί λογαριασμοί της Στατιστικής Αρχής που ανακοινώθηκαν χθές και έδειξαν ότι η οικονομία εισήλθε σε ύφεση το 2009 και παρέμεινε σε αυτή την κατάσταση έως και το 2016, με παρένθεση μια και μοναδική χρονιά το 2014.
Τα στοιχεία επιβεβαιώνουν το αίσθημα της «ανέχειας» των πολιτών καθώς δείχνουν ότι η καταναλωτική δύναμη, άρα και η τελική δαπάνη των νοικοκυριών μειώθηκε δραματικά (σε τρέχουσες τιμές) κι από τα 152 δισ. ευρώ που ήταν το 2010 κατρακύλησε στα 116 δισ. ευρώ το 2016.
Με άλλα λόγια τα νοικοκυριά έχουν μειώσει τις δαπάνες τους στη διάρκεια της κρίσης κατά 32 δισ. ευρώ ετησίως!!!
Αξιοσημείωτο είναι ότι η πτώση της κατανάλωσης που αγγίζει πλέον και βασικά είδη διατροφής – όπως το γάλα και τα τρόφιμα – συρρικνώθηκε από τα 120 δισ. ευρώ που ήταν το 2014, στα 118 δισ. ευρώ το 2015 και στα 116 δισ. ευρώ το 2016.
Για τους αναλυτές το γεγονός αυτό αποτελεί και την κύρια αιτία της συρρίκνωσης του ΑΕΠ τα τελευταία δύο χρόνια ενώ και το πρώτο εξάμηνο του 2017 η αγορά παρουσίαζε την ίδια εικόνα, με τα νοικοκυριά να είναι «φοβισμένα και κουμπωμένα»
Χάθηκαν μισθοί 24 δισ. ευρώ το χρόνο
Αλλά πώς να μην συμβεί αυτό όταν τα ίδια στοιχεία των εθνικών λογαριασμών αποκαλύπτουν ότι οι απώλειες των ετήσιων αποδοχών των μισθωτών ανέρχονται σε 24 δισ. ευρώ την περίοδο 2010 – 2016.
Για να ακριβολογούμε οι αμοιβές εξαρτημένης εργασίας στη διάρκεια της κρίσης και της διαδικασίας «εσωτερικής υποτίμησης» από 82 δισ. ευρώ που ήταν το 2010 έπεσαν στα 73 δισ. ευρώ το 2011, στα 66 δισ. ευρώ το 2012, στα 59 δισ. ευρώ το 2013, παρέμειναν στο ίδιο ύψος το 2014 και υποχώρησαν στα 58,3 δισ. ευρώ το 2015 όπου και παρέμειναν το 2016.
Πολιτική κόντρα για το παρελθόν
Στα στοιχεία αυτά και το γεγονός ότι το 2014 ήταν η μοναδική χρονιά της περιόδου όπου το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 0,7% στηρίζεται και η πολιτική σύγκρουση που έχει ξεσπάσει για την οικονομία, αλλά και η κριτική της ΝΔ απένατι στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ την οποία κατηγορεί ότι «πισωγύρισε την οικονομία»
Οπως ανακοίνωσε η ΝΔ «τα αναθεωρημένα στοιχεία του ΑΕΠ για το 2016 επιβεβαιώνουν ότι ότι η Κυβέρνηση Σαμαρά πέτυχε υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης απ’ ό,τι όλοι προέβλεπαν για το 2014. Αντίθετα, ενώ η Κυβέρνηση Τσίπρα παρέλαβε μια οικονομία που αναπτύσσονταν τη βύθισε στην ύφεση τη διετία 2015 -2016».
Πράγματι, η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε ύφεση για το 2016 -0,2%, έναντι προηγούμενης εκτίμησης για μηδενική μεταβολή και για το 2015 ύφεση -0,3% (αντί προηγούμενης εκτίμησης για -0,2%).
Ταυτόχρονα, αναθεώρησε προς τα πάνω το Α.Ε.Π. του 2014, με αποτέλεσμα να διαμορφώνει πλέον την ανάπτυξη στο +0,7%, αντί προηγούμενης εκτίμησης για +0,4%.
Στην εξέλιξη αυτή και ειδικά στη μείωση της καταναλωτικής δαπάνης των νοικοκυριών ασφαλώς έπαιξαν ρόλο η υπερφορολόγηση, η απώλεια εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις, η αβεβαιότητα και η έλλειψη εμπιστοσύνης που δημιούργησε η επιβολή των capital controls το 2015, περιορισμοί που παραμένουν ακόμη σε ισχύ.
Το μόνο ενθαρρυντικό είναι ότι μετά από την οκταετή τραγωδία (σ.σ. η οικονομία εισήλθε σε ύφεση από το 2009) με κινητήριο δύναμη τον τουρισμό και τις εξαγωγές, το ΑΕΠ προβλέπεται εφέτος να αυξηθεί με ρυθμό 1,8% και μαζί με αυτή την εξέλιξη να δημιουργηθούν συνθήκες αύξησης της απασχόλησης και μείωσης της ανεργίας.