Απειλή ηλεκτροπληξίας στην οικονομία από τη ΔΕΗ

Στον χώρο της ενέργειας έχουν επενδυθεί τα περισσότερα κεφάλαια στη χώρα, τόσο από εγχώριους όσο και από ξένους επιχειρηματίες.

Στην αρχή οι επενδύσεις ήταν παραγωγικές, αλλά τώρα όλοι δίνουν βάρος στη λιανική. Είτε είναι ρεύμα, είτε φυσικό αέριο.

Στο περιβάλλον αυτό, όλοι οι εμπλεκόμενοι στον κλάδο σχεδιάζουν τις επόμενες κινήσεις τους με βλέμμα στραμμένο στον μεγάλο «άρρωστο» του χώρου της ενέργειας, τη ΔΕΗ, που αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα μπορεί να εξελιχθεί στη Lehman Brothers της Ελλάδας.

Η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα ρευστότητας και επειδή αποτελεί τον μεγαλύτερο παίκτη τόσο στην παραγωγή (περίπου 70% μερίδιο αγοράς), όσο και στη λιανική (κοντά στο 90%), τυχόν κατάρρευσή της δεν θα σημάνει την έξοδο ενός ανταγωνιστή, αλλά συστημικό κίνδυνο για την αγορά, τις επιχειρήσεις του κλάδου και γενικότερα για τη χώρα.

To «Τoο big to fail» για τη δημόσια επιχείρηση ίσως να ισχύει, αλλά κανείς δεν βάζει και στοίχημα. Ιδίως με τις πρωτοβουλίες που λαμβάνουν κυβέρνηση και διοίκηση, οι οποίες δείχνουν ανήμπορες να διαχειριστούν το πρόβλημα της ΔΕΗ και οδηγούνται από το ένα λάθος στο άλλο.

Τα ληξιπρόθεσμα χρέη των πελατών, ύψους 2,4 δισ. ευρώ, είναι η γενεσιουργός αιτία της έλλειψης ρευστότητας της επιχείρησης.

Σε συνδυασμό με τον ήδη μεγάλο δανεισμό (καθαρός 3,8 δισ.), την αδυναμία παραγωγής cash flow, την απώλεια του ΑΔΜΗΕ που τις έδινε 180 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο ζεστό χρήμα και κυρίως τις μνημονιακές δεσμεύσεις για μείωση των μεριδίων αγοράς στο 50% έως το 2020 δημιουργείται ένα εκρηκτικό μείγμα που ανά πάσα στιγμή μπορεί να προκαλέσει ατύχημα.

Η ΔΕΗ δεν είναι χρηματοδοτήσιμη. Το λένε οι ίδιες οι τράπεζες. Το 2018 δεν έχει σημαντικές λήξεις δανείων αλλά το 2019 θα πρέπει να πληρώσει 2,2 δισ. ευρώ (!). Σε ομόλογα που λήγουν 500 εκατ. ευρώ και σε τραπεζικό δανεισμό 1,7 δισ. ευρώ.

Με τις εκπτώσεις 15% στα τιμολόγια των ενήμερων πελατών διεκόπη η διαρροή πελατών προς ιδιώτες παρόχους, γεγονός που επέτρεψε στη διοίκηση να διενεργεί λιγότερες προβλέψεις και να «καίει» κέρδη, αλλά στο κομμάτι τις εισπραξιμότητας ληξιπρόθεσμων χρεών δεν έχει υπάρξει καμία βελτίωση. Το πρώτο εξάμηνο του 2017 η εταιρεία εμφάνισε κέρδη 14 εκατ. ευρώ αλλά αν αφαιρεθεί το τίμημα της πώλησης του ΑΔΜΗΕ, το πραγματικό αποτέλεσμα είναι ζημιογόνο κατά 157 εκατ. ευρώ.

Με ετήσιες δαπάνες για τόκους 230 εκατ. ευρώ και έναν τζίρο που διαρκώς συρρικνώνεται, η πορεία της ΔΕΗ ενδέχεται να απειλήσει άμεσα τις ισορροπίες στο σύστημα. Και αυτό γιατί οφείλει πάντα περισσότερα από ό,τι εισπράττει στον λειτουργό της αγοράς (ΛΑΓΗΕ) κατά τη διάρκεια της εκκαθάρισης.

Η ΔΕΗ πωλεί ρεύμα που παράγει στον ΑΔΜΗΕ (70% μερίδιο αγοράς), δεδομένης όμως της αδυναμίας των πελατών της να πληρώνουν τα τιμολόγια και επειδή είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής λιανικής με 90%, το χρηματοδοτικό κενό που δημιουργείται υποχρεώνει τον ΛΑΓΗΕ να δημιουργεί πληρωτέα στους ιδιώτες παραγωγούς που τροφοδοτούν το σύστημα. Αυτός είναι και ο ορατός κίνδυνος για την αγορά, αν «σκάσει» η επιχείρηση, χώρια το απόλυτο χάος που θα επικρατήσει σε όλες τις υποδομές στη χώρα.

Παράλληλα, η αναδιάρθρωση της ΔΕΗ που επιχειρείται το τελευταίο διάστημα δίνει τον τόνο σε όλες τις επενδυτικές πρωτοβουλίες του ανταγωνισμού.

Η υποχρέωση να μειώσει τα ποσοστά της σε παραγωγή και λιανική έως το 2020 την υποχρεώνει να πωλήσει μονάδες και πελάτες.

Το υπουργείο Ενέργειας έχει προκρίνει την πώληση λιγνιτικών μονάδων.

Στο «καλάθι» όμως μπαίνουν παλιές μονάδες με ημερομηνία λήξης και τα μηνύματα για την προσέλευση ενδιαφερομένων δεν είναι ενθαρρυντικά.

Αν υποχρεωθεί να βάλει «φιλέτα» λιγνιτικών ή και υδροηλεκτρικά όπου εκτιμάται ότι θα εκδηλωθεί ενδιαφέρον τότε θα χάσει αποδοτικές μονάδες, με αποτέλεσμα το πρόβλημα ρευστότητας που αντιμετωπίζει τώρα η εταιρεία να αυξηθεί με γεωμετρική πρόοδο στο μέλλον.

Επίσης, η μείωση του μεριδίου στη λιανική υπέρ των ιδιωτών μέσω των δημοπρασιών δεν αποδίδει, και έτσι η διοίκηση σχεδιάζει να πωλήσει «πακέτο» 500.000 πελάτες, πετώντας το μπαλάκι στους ιδιώτες ώστε να πετύχουν με ανταγωνιστικές προσφορές τη διεύρυνση της πελατειακής βάσης τους.