Η Βουλγαρία στο τιμόνι της ΕΕ, μαζί και η Ακροδεξιά που συγκυβερνά

Στις Βρυξέλλες προετοιμάζονται για μια έκρηξη βουλγαρικού υπερεθνικισμού. Με τη Σόφια να αναλαμβάνει την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ τον Ιανουάριο του 2018, πολιτικοί και αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου εναντίον των Ενωμένων Πατριωτών, μιας ομάδας τριών ακροδεξιών κομμάτων που συμμετέχουν στην κυβέρνηση συνασπισμού της Βουλγαρίας.

Κατά τη διάρκεια της εξάμηνης προεδρίας της Βουλγαρίας, οι υπουργοί των Πατριωτών θα διαδραματίσουν αναγκαστικά ρόλο στην ηγεσία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης, του οργάνου που εκπροσωπεί τις 28 κυβερνήσεις της ΕΕ.

Πόσο προβληματικό μπορεί να γίνει αυτό; Πολύ, αν ρίξει κανείς μια ματιά στα πεπραγμένα τους. Ηγετικά στελέχη των Πατριωτών χρησιμοποιούν ανοιχτά ρατσιστική ρητορική για τη μειονότητα των Ρομά στη Βουλγαρία, υποστήριζαν τη χρήση βίας για να αποτρέψουν την είσοδο προσφύγων και μεταναστών στην Ευρώπη, και εκφράζουν δημοσίως αμφιβολίες για το αν η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή είναι υπαρκτό πρόβλημα.

Υπουργοί διορισμένοι από τους Πατριώτες θα προεδρεύσουν δύο φορές στο Συμβούλιο της ΕΕ κατά τη διάρκεια της βουλγαρικής προεδρίας, τη μία φορά για θέματα ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς και την άλλη σχετικά με την περιβαλλοντική πολιτική. Η κυβέρνηση στην οποία συμμετέχουν θα διευθύνει επίσης συζητήσεις για ευαίσθητα θέματα, από την αναθεώρηση των πολιτικών ασύλου μέχρι τις προτεραιότητες δαπανών της ΕΕ από το 2021 και μετά.

Ενας ηγέτης των Ενωμένων Πατριωτών, ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Βαλέρι Σιμεόνοφ, κάποτε περιέγραψε δημοσίως τους Ρομά ως «άγριους πιθήκους». Ενας άλλος, ο Κράσιμιρ Καρακατσάνοφ, ο οποίος ως υπουργός Αμυνας θα συμμετάσχει στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, δήλωσε πρόσφατα ότι η ΕΕ και το ΝΑΤΟ θα πρέπει να σταματήσουν την είσοδο των μεταναστών στην Ευρώπη «με τη δύναμη των όπλων εάν είναι απαραίτητο».

Και ένα τρίτο μέλος της κυβέρνησης που διορίστηκε από τους Πατριώτες, ο υπουργός Περιβάλλοντος Νένο Ντίμοφ, ο οποίος θα ηγηθεί του Συμβουλίου Περιβάλλοντος κατά τη διάρκεια της προεδρίας της Βουλγαρίας, δήλωσε το 2015 ότι η αλλαγή του κλίματος είναι «μάλλον θέμα χειραγώγησης παρά σοβαρής ανησυχίας».

Αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες λένε ότι ανησυχούν βαθύτατα για τον εξέχοντα ρόλο που θα διαδραματίσουν σύντομα οι ηγέτες των Πατριωτών στις υποθέσεις της ΕΕ.

«Σε μια εποχή που ο Ντόναλντ Τραμπ υπερασπίζεται τους νεοναζιστές, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η Προεδρία του Συμβουλίου θα δείξει ενωμένη ότι δεν υπάρχει χώρος για φασιστικές ιδέες στην Ευρωπαϊκή Ενωση» δήλωσε ο Γκι Φερχόφσταντ, βουλευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου, ο οποίος ηγείται της Συμμαχίας των Φιλελευθέρων και Δημοκρατικών για την Ευρώπη. Τόνισε μάλιστα ότι οι ευρωβουλευτές θα «παρακολουθήσουν πολύ προσεκτικά» τους Ενωμένους Πατριώτες.

Αν και ακροδεξιά κόμματα δεν κατάφεραν να καταλάβουν την εξουσία εφέτος σε άλλα μέρη της Ευρώπης, στη Βουλγαρία οι Ενωμένοι Πατριώτες μπήκαν στον κυβερνητικό συνασπισμό του πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ, του οποίου το κεντροδεξιό κόμμα GERB απέτυχε να κερδίσει την πλειοψηφία στις πρόωρες εκλογές τον Μάρτιο.

Οι Πατριώτες συμμετέχουν με τέσσερις υπουργούς στην κυβέρνηση –δύο αναπληρωτές πρωθυπουργούς, Καρακατσάνοφ και Σιμεόνοφ, και δύο υπουργούς Περιβάλλοντος (Ντίμοφ) και Οικονομίας (Εμίλ Καρανικολόφ). Στη διάρκεια της προεδρίας, αυτός ο τελευταίος θα προεδρεύσει του Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας της ΕΕ, το οποίο ασχολείται με τη νομοθεσία για την εσωτερική αγορά και θα διοργανώσει συναντήσεις των υπουργών Εμπορίου.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ηγέτες των Πατριωτών έκαναν προσπάθεια να μετατρέψουν την εθνικιστική ρητορική σε πράξη. Νωρίτερα εφέτος ο Σιμεόνοφ και ο υπουργός Αμυνας Καρακατσάνοφ, ο οποίος είναι και ο ηγέτης της λεγόμενης Εσωτερικής Μακεδονικής Επαναστατικής Οργάνωσης (IMRO), πήραν μέρος σε διαδηλώσεις μαζί με πλήθος που προσπάθησε να οχυρώσει τα βουλγαροτουρκικά σύνορα, προκειμένου να μην ψηφίσουν Τούρκοι στις εκλογές.

Η IMRO είναι διαβόητη για τη «συστηματική διάδοση του μίσους εναντίον των γειτονικών λαών στα Βαλκάνια, καθώς και για την προπαγάνδα κατά των τσιγγάνων» αναφέρεται στην έκθεση του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας.

Η ίδια έκθεση χαρακτηρίζει την IMRO και το Εθνικό Μέτωπο για τη Σωτηρία της Βουλγαρίας υπό την ηγεσία του Σιμεόνοφ ως «υπερεθνικιστές / φασιστικές οργανώσεις» και τον Βόλεν Σιντέροφ – ηγέτη του Ataka, του τρίτου κόμματος των Ενωμένων Πατριωτών, ως «γνωστό για τις ανοιχτά ρατσιστικές απόψεις του».

Το 2014 ο Σιμεόνοφ δήλωσε ότι η κοινότητα των Ρομά έχει μετατραπεί σε «άγριους πιθήκους που απαιτούν δικαίωμα για μισθό χωρίς να παρέχουν εργασία, παροχές ασθενείας χωρίς να είναι άρρωστοι, επιδόματα για παιδιά που παίζουν με χοίρους στους δρόμους και για μητέρες με ένστικτα που έχουν οι σκύλες των δρόμων».

Το κόμμα του κατέβηκε στις εκλογές του 2014 μαζί με την IMRO με πρόγραμμα υπέρ της καταστροφής των παράνομων οικισμών των Ρομά, τους οποίους θέλει να μεταφέρει σε κλειστούς καταυλισμούς, διατηρώντας κάποια χωριά τους μόνο ως «τουριστικά αξιοθέατα».

Λίγο μετά τον σχηματισμό της κυβέρνησης, ο Σιμεόνοφ υπερασπίστηκε δημοσίως δύο συναδέλφους του από τους Πατριώτες, οι οποίοι εμφανίστηκαν να χαιρετούν ναζιστικά σε φωτογραφίες που δημοσιεύθηκαν online, καθώς και τον αναπληρωτή υπουργό Εσωτερικών που χαρακτήρισε «πιθήκους» τους πρόσφυγες.

Ως αναπληρωτής πρωθυπουργός, ο Σιμεόνοφ προεδρεύει τώρα ενός εθνικού συμβουλίου που ασχολείται με την ένταξη των εθνοτικών μειονοτήτων –ένα «κακόγουστο αστείο», κατά τη γνώμη πολλών ευρωβουλευτών, που λένε ότι «έβαλαν τον λύκο να φυλάει τα πρόβατα»…